امروزه با گذر از عصر صنعت و اطلاعات و ورود به عصر دانش، با توجه به سرعت تغییر تکنولوژی‌ها و سیستم‌های کاری سازمان‌ها، استفاده از فرآیند آموزش و استاندارد ایزو 10015، قوی‌ترین ابزاری است که می‌تواند راهگشای سازمان‌ها جهت حضور و بقاء در عرصه بازارهای رقابتی باشد. اما افزایش کمی نفر و ساعت آموزش در برگزاری دوره‌های مختلف آموزشی، به‌تنهایی نمی‌تواند نشانگر کیفیت و به‌کاربستن آموزشهای فراگرفته شده در سازمان باشد، بلکه اثربخشی آموزش استاندارد ایزو 10015 است که می‌تواند شاهدی دال بر ضمانت اجرایی دوره‌های آموزشی باشد. استقرار فرآیند آموزش بر اساس استاندارد ISO 10015 می‌تواند موثرترین راه در خصوص پایش و اندازه‌گیری اثر بخشی فرآیند آموزش بر اساس استاندارد آموزشی 10015 باشد. امروزه برای ارائه خدمات آموزشی ، انواع استانداردهای آموزشی در نظر گرفته شده است که نقش پر رنگی در جهت دستیابی به اهداف سازمان ها را ایفا می کنند.
اجرای اثربخش سیستم مدیریت آموزش و تخصیص گواهینامه ایزو 10015، نیازمند تعهد مدیریت، تعهد افراد تحت آموزش و در نهایت تعهد آموزش‌دهندگان است. با استفاده از راهنمای موجود در استاندارد ISO 10015، سازمان‌ها علاوه‌بر رفع نیازمندی، در مسیر تحقق یک سازمان یادگیرنده حرکت می‌کنند. امروزه مبحث استانداردسازی آموزش از طریق استاندارد آموزش 10015، با توجه به سرمایهگذاری کلان موسسات، سازمان‌ها و شرکت‌های خصوصی و دولتی بر امر آموزش، یکی از ضروریات است. در این استاندارد که به‌حق یکی از منحصربه‌فردترین استانداردها در زمینه آموزش است، دنیایی از مفاهیم و مطالب آموزشی نهفته است. استاندارد ISO 10015 و دریافت ISO 10015، برای ایجاد، اجرا و نگهداری فرآیند آموزشی سازمان‌ها، شرکت‌ها و موسسات بسیار اثربخش خواهد بود.
استاندارد ISO 10015
استاندارد ایزو 10015 با تکیه بر مدیریت کیفیت- رهنمودهای مربوط به مدیریت شایستگی و توسعه افراد، دستورالعمل‌هایی در جهت ایجاد، پیاده‌سازی، حفظ و بهبود سیستم‌های مدیریت شایستگی و پیشرفت کارکنان ارائه می‌دهد تا بر نتایج حاصل از انطباق محصولات، خدمات، نیازها و انتظارات ذینفعان ذیربط تأثیر مثبت بگذارد. استاندارد آموزشی 10015، صرف‌نظر از نوع و اندازه، در کلیه سازمان‌ها قابل اجرا است. این امر الزامات مربوط به خانواده ISO 9000 یا استانداردهای دیگر را اضافه یا تغییر نمی‌دهد.
آخرین ورژن استاندارد ایزو 10015، در سال ۲۰۱۹ منتشر شده است. در این نسخه از استاندارد آموزش 10015، الزامات از نظر فنی اصلاح، لغو و جایگزین شده‌اند. تغییرات اصلی در مقایسه با نسخه قبلی (در سال 1999) به شرح زیر است: استاندارد ISO 10015 با خانواده ایزو 9000 هماهنگ شده است، به منظور پشتیبانی از سازمانی که نیازهای شایستگی خود را در فواصل زمانی برنامه‌ریزی‌شده تعیین کند، به‌روز شده است. مدیریت شایستگی در نسخه آخر استاندارد آموزشی 10015 بیشتر توضیح داده شده است.
حضور افراد برای سازمان‌ها امری ضروری است و عملکرد سازمانی به نحوه استفاده از شایستگی‌های افراد در محل کار بستگی دارد. دریافت گواهینامه ISO 10015، مدیریت شایستگی و پیشرفت افراد در سطح سازمانی، تیمی، گروهی و فردی برای موفقیت سازمان‌ها ضروری است. مدیریت صلاحیت و پیشرفت افراد دو ساختار مرتبط و جدایی‌ناپذیر هستند: پیشرفت افراد بخشی از مدیریت شایستگی است و افراد شایسته به پیشرفت نیاز دارند.
به‌کارگیری فرآیندهای برنامه‌ریزی شده و منظم برای مدیریت صلاحیت و پیشرفت افراد، کمک شایانی به سازمان‌ها می‌کند تا بتوانند توانایی‌های خود را بهبود ببخشند، مسیر استراتژیک خود را برآورده و به نتایج مورد نظر برسند. استاندارد آموزش 10015 و مدیریت شایستگی، در افزایش توانایی‌های سازمان، ایجاد و ارائه ارزش، از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. اصول مدیریت کیفیت، بر اهمیت کارکنان لایق و فرهنگی که موجب رشد و پیشرفت بیشتر می‌شود، تاکید می‌کند.
سند استاندارد ISO 10015، در هنگام پرداختن به مسائل مربوط به مدیریت صلاحیت و پیشرفت افراد، راهنمایی‌های لازم را برای کمک به سازمان‌ها و پرسنل ارائه می‌دهد.
تعریف صلاحیت (Competence) در استاندارد آموزشی 10015
صلاحیت (Competence) بحثی حائز اهمیت در استاندارد ایزو 10015 است که به معنی توانایی به‌کارگیری دانش و مهارت برای دستیابی به نتایج مورد نظر است.
مزایای استقرار سیستم مدیریت آموزش مطابق الزامات استاندارد ایزو 10015
ایجاد و توسعه فرهنگ و نگرش ساختاریافته جهت سرمایهگذاری آموزش، ایجاد فرآیند آموزش ساختاریافته جهت بهبود و ارتقای توانمندی منابع انسانی در راستای تأمین اهداف سازمانی، ارتقای سطح آموزش محصولات یا خدمات با توسعه آموزش و مهارت اثربخش کارکنان سازمان، یکپارچهسازی اهداف سیستم مدیریت آموزش و الزامات استاندارد ایزو 10015، با آرمانها، اهداف و برنامههای پیشبردی سازمان، ایجاد نگرش و تفکر سیستمی نسبت به اجرای فرآیند آموزش در سازمان
همچنین ایجاد ارزش‌افزوده از طریق کاهش دوبارهکاری، اصلاح و رفع مشکلات ناشی از خطای منابع انسانی، ارتقاء و افزایش انگیزه، بهرهوری و اثربخشی عملکرد کارکنان، ایجاد اطمینان مشتریان از صلاحیت، شایستگی و مهارت کارکنان سازمان، افزایش بهرهوری و کارایی سازمان از طریق بهبود و ارتقای شایستگی کارکنان، مدیریت اثربخش آموزشهای حین‌کار (OJT)،مدیریت اثربخش آموزشهای مجازی، اطمینان از یادگیری سازمانی، واحدی و فردی، ایجاد امنیت سرمایهگذاری آموزش در راستای اهداف و با توجه به منابع و منافع سازمان، به‌روز کردن سیستم مدیریت آموزش و توسعه فرهنگ بهبود مستمر در سازمان
بندهای استاندارد آموزش 10015
استاندارد ایزو 10015 و تخصیص گواهینامه ایزو 10015 شامل بندهای زیر است:
دامنه کاربرد استاندارد آموزش 10015، مراجع الزامی، تعاریف و اصطلاحات مورد نیاز در استاندارد ISO 10015، مدیریت صلاحیت که شامل سه بخش کلیات، تعیین نیازهای صلاحیت (صلاحیت سازمانی، صلاحیت تیمی یا گروهی و صلاحیت فردی) و ارزیابی صلاحیت موجود و نیازهای توسعه است.
مدیریت صلاحیت و نیازهای پیشرفت که شامل هفت بخش کلیات، طرح‌ریزی، ساختار برنامه، اقدامات، نقش‌ها و مسئولیت‌ها، ارزیابی اثرات مدیریت صلاحیت و برنامه پیشرفت کارکنان (کلیات و ارزیابی سطح سازمانی، تیمی، گروهی یا فردی) و تعیین صلاحیت آینده و نیازهای پیشرفت کارکنان است.
نتیجه‌گیری
استاندارد ایزو 10015 و دریافت ISO 10015، ارتباط آموزش و ارزیابی را با اهداف عملکرد سازمان به عهده دارد. در استاندارد ISO 10015، نیازهای آموزشی کارکنان و پاسخگوئی به آن‌ها از مهم‌ترین ارکان این سیستم به‌شمار می‌رود. تامین نیاز آموزشی کارکنان در سازمان، به عنوان یک الزام و ضرورت که می‌تواند جنبه های رقابتی سازمان را نیز پوشش دهد مورد توجه قرار می‌گیرد. سازمان‌ها با اخذ گواهینامه ایزو 10015 و به کمک آموزش موثر و کارا می‌توانند خود را آماده مواجهه با شرایط نوین کنند. استاندارد آموزشی 10015 در همین راستا، دستورالعمل‌های اجرائی فرایند آموزش را ارائه می‌دهد.
