ایزو 37120: راهنمایی برای تدوین استراتژی‌های پایدار در شهرها
با افزایش شهرنشینی و تحولات شهری، نیاز به تدوین استراتژی‌های پایدار و بهینه برای توسعه شهری و حفاظت از محیط زیست، بیش از پیش احساس می‌شود. در این راستا، استاندارد ایزو 37120 به عنوان راهنمایی برای تدوین استراتژی‌های پایدار در شهرها، ارائه شده است. با رعایت این استاندارد و گرفتن ایزو، شهرها می‌توانند بهبود کیفیت زندگی شهروندان، حفاظت از محیط زیست و استفاده بهینه از منابع را ارتقا دهند. در این مقاله، به بررسی ایزو 37120 و نقش آن در تدوین استراتژی‌های پایدار در شهرها، خواهیم پرداخت.
پایداری شهری چیست؟
پایداری شهری به معنی توسعه شهری است که در آن توسعه اقتصادی، اجتماعی و محیطی با هم تعادل دارند و بهبود کیفیت زندگی شهروندان را به همراه دارند. هدف از پایداری شهری، ارائه خدمات عمومی به شهروندان، حفظ محیط زیست، مدیریت منابع طبیعی و ارتقای اقتصادی و اجتماعی شهرها است. استانداردهای پایداری شهری با تشویق توسعه پایدار، تلاش برای رسیدن به شهرهایی پایدار و مقاوم در برابر چالش‌های اجتماعی، محیطی و اقتصادی را امکان‌پذیر می‌کنند.
پایداری شهری چرا اهمیت دارد؟
پایداری شهری به دلیل اهمیت بسیار زیادی که دارد، به یکی از مهمترین مسائل جهانی تبدیل شده است. برخی از دلایل اهمیت پایداری شهری عبارتند از:
- رشد جمعیتی: با رشد جمعیت شهری، نیاز به برنامه ریزی جهت مدیریت منابع شهری و تأمین نیازهای شهری بیشتر احساس می‌شود.
- محیط زیست: پایداری شهری به محیط زیست کمک می‌کند و تلاش می‌کند تا مردم و موجودات زنده در شهر، با محیطی سالم و پاک مواجه شوند.
- اقتصاد: پایداری شهری باعث بهبود اقتصاد شهر می‌شود و با جلب سرمایه‌گذاری و ایجاد فرصت‌های شغلی، به رشد اقتصادی کمک می‌کند.
- امنیت: پایداری شهری بهبود امنیت در شهرها را به همراه دارد، چون این مفهوم به تدابیر امنیتی در شهر و مدیریت بحران کمک می‌کند.
- بهبود کیفیت زندگی: پایداری شهری از طریق بهبود شرایط زندگی شهروندان، بهبود کیفیت زندگی آنها را فراهم می‌کند.
بنابراین می‌توان گفت که پایداری شهری به منظور بهبود شرایط زندگی شهروندان، مدیریت منابع شهری، توسعه اقتصادی و بهبود محیط زیست بسیار مهم است.
چه ایزوهایی در حوزه پایداری شهری وجود دارد؟
در حوزه پایداری شهری، مجموعه‌ای از استانداردها و گواهینامه‌ها وجود دارد که به شهرداران و مدیران شهری کمک می‌کند تا شهرهای پایدارتری را توسعه دهند. برخی از این استانداردها و گواهینامه‌ها عبارتند از:
- ایزو 37120، شاخص‌های شهری و کیفیت زندگی
- ایزو 37101، مدیریت پایدار شهری و جامعه
- LEED for Cities، گواهینامه پایداری شهری
- BREEAM Communities، گواهینامه پایداری جامعه
- WELL Community Standard، استاندارد پایداری جامعه
- Envision ، گواهینامه پایداری زیرساخت
- SITES، گواهینامه پایداری محیط زیست ساختمان
این استانداردها و گواهینامه‌ها به توسعه پایدار شهری کمک می‌کنند و به شهرها کمک می‌کنند تا به سوی یک شهر پایدارتر و مقاومتر در برابر چالش‌های اجتماعی، محیطی و اقتصادی حرکت کنند.
تاریخچه ایزو 37120 چیست؟
استاندارد ایزو 37120 در سال ۲۰۱۴ توسط سازمان بین المللی استاندارد (ISO) منتشر شده است. این استاندارد اولین استاندارد جهانی است که به مدیریت شهری می‌پردازد و شامل ۱۰۰ شاخص کلیدی مدیریت شهری است.
شاخص‌های این ایزو حوزه‌هایی به مثل حمل و نقل، مسکن، آب و فاضلاب، نورپردازی، سلامت، تعلیم و تربیت، خدمات ارتباطی، امنیت، امور اقتصادی و مالی و محیط زیست می‌پردازد. استفاده از این استاندارد توسط شهرداری‌ها و مدیران شهری به منظور ارزیابی وبهبود عملکرد شهر و بهبود کیفیت زندگی شهروندان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ایزو 37120 چیست؟
ایزو 37120 یک استاندارد جهانی است که برای اندازه گیری پایداری شهری توسعه داده شده است. این استاندارد با توجه به ۱۰۰ شاخص کلیدی، اطلاعات مهمی را در مورد شهرها جمع آوری می‌کند که شامل مواردی مثل آب، انرژی، مسکن، زباله، حمل و نقل و سلامتی است.
استاندارد ایزو 37120 توسط کمیته فنی ISO/TC 268 – Sustainable cities and communities تدوین شده است که شامل نمایندگان از سازمان‌ها، دولت‌ها، صنعت و اساتید و متخصصان مرتبط با مدیریت شهری است.
هدف استاندارد ایزو 37120 ایجاد یک سیستم ارزیابی شهری کامل و جامع است که به شهرداران و مدیران شهری کمک می‌کند تا عملکرد شهر خود را در زمینه‌های مختلف بهبود بخشند.
چرا ایزو 37120 مهم است؟
چرایی اهمیت ایزو 37120 به دو دلیل است:
1. ایزو 37120 یک استاندارد جهانی است که برای پایداری شهری و توسعه پایدار استفاده می‌شود. این استاندارد شامل یک سری اصول و راهبردهای مناسب برای مدیریت مدنی شهر بوده و معمولاً با گردآوری داده‌های شهری، بهترین راهکارهای مدیریت شهر را برای شهرداران و مدیران شهری ارائه می‌دهد.
2. این استاندارد می‌تواند به عنوان یک ابزار برای ارزیابی شهرداری‌ها و مدیران شهری در سطح جهانی استفاده شود. این به معنی آن است که اگر یک شهر گواهینامه ایزو 37120 را دریافت کند، به عنوان یک شهر پایدار شناخته شده و می‌تواند از نظر بین المللی به دیگر شهرها تبلیغ شود. همچنین، برای سرمایه گذاری در شهرها، استفاده از استاندارد ایزو 37120 می‌تواند به عنوان یک علامت اعتماد برای سرمایه‌گذاران جهانی عمل کند.
توسعه پایدار شهرها می‌تواند به حفظ محیط زیست کمک کند. با بهبود مدیریت زباله، واحدهای خورشیدی و بادی، بهبود کیفیت هوا و کاهش آلودگی صوتی، شهرها می‌توانند خود را به عنوان شهرهای دوست‌دار محیط زیست و سازگار با طبیعت، معرفی کنند.
همچنین، کاهش مصرف انرژی و از دست دادن منابع طبیعی با مدیریت منابع بهینه‌تر و حفظ حیات وحش، محیط زیست را محافظت می‌کند. در نتیجه، توسعه پایدار شهرها می‌تواند به عنوان یکی از راه‌های مهم برای کاهش اثرات منفی توسعه بر محیط زیست مطرح شود.
چه الزاماتی را به منظور اخذ ایزو 37120 باید رعایت کرد؟
برای اخذ استاندارد ایزو 37120 در حوزه توسعه پایدار شهرها، ابتدا باید نیازهای استاندارد را درک کرد. بعد از آن، باید رعایت الزامات زیر را برای استاندارد ایزو 37120 در نظر گرفت:
- تعیین اهداف پایداری شهری با توجه به نیازهای مختلف شهریان، شرکت‌ها و دولت‌ها.
- بازنگری و بهبود سیستم‌های موجود شهری در جهت بهره‌وری بهتر از منابع، حفاظت از محیط زیست و کاهش آلودگی.
- ارزیابی و کاهش تأثیرات شبکه حمل و نقل بر محیط زیست در شهر و کاهش آلودگی هوا و حفاظت از منابع طبیعی.
- توسعه فضاهای سبز مناسب در شهر و رعایت طراحی و ساختمان‌های پایدار با توجه به محیط زیست.
- پایش و ارزیابی پیشرفت‌های توسعه پایدار شهری و گزارش دهی به منظور ارزیابی خود و دیگران.
- مدیریت منابع آب، انرژی و سایر منابع طبیعی در شهر با هدف بهره‌برداری بهینه از آنها به منظور حفظ محیط زیست.
- خلق فرهنگ امن و پایدار در میان شهروندان، و شرکت‌ها و دولت‌های محلی به منظور پشتیبانی از توسعه پایدار شهری.
در کل، استاندارد ایزو 37120 با تمرکز بر توسعه پایدار شهری، الزاماتی جهت محافظت محیط زیست و بهبود کیفیت زندگی در شهرها ایجاب می‌کند.
ایزوهای مشابه با ایزو 37120 چیست؟
ایزوهای مشابه با استاندارد ایزو 37120 عبارتند از:
- استاندارد ایزو 37101:2016 که با نام «پایداری در توسعه شهری و شهرسازی» شناخته می‌شود.
- استاندارد ایزو 37122:2019 که با نام «پایداری در حفظ و مدیریت آب شهری» شناخته می‌شود.
- استاندارد ایزو 37150:2019 که با نام «کمک به طراحی شهری برای دسترسی پایدار و ناتوانی‌های شهروندان» شناخته می‌شود.
- استاندارد ایزو 37161:2020 که با نام «چارچوب ارتقای پایداری در شهرهای هوشمند» شناخته می‌شود.
تمام این استانداردها هدف ارتقای پایداری شهری و بهسازی وضعیت شهرها را دنبال می‌کنند.
مزایی استفاده از ایزو 37120 چیست؟
از ایزو 37120 برای بهبود مدیریت شهری و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان استفاده می‌شود. این اایزو شامل ارائه الگوها و روش‌های مدیریتی جهت بهبود کیفیت خدمات شهری، کاهش آسیب‌ها و خسارات ناشی از رویدادهای قابل پیش‌بینی و غیر‌قابل پیش‌بینی، برنامه ریزی اضطراری، بهبود امنیت مردم و حفاظت از محیط زیست است.
از ایزو 37120 به منظور بهبود تعاملات میان شهرداری و مردم، ترویج شفافیت، شناسایی و حل مشکلات در موضوعات مدیریتی شهری و بهبود نتایج ارائه خدمات مدنی و شهری استفاده می‌شود.
کدام کشورها بیشترین استفاده را از ایزو 37120 می‌برند؟
براساس آخرین گزارش ارائه شده توسط شرکت Modus که به تحلیل شاخص‌های شهری می‌پردازد، بیشترین استفاده از استاندارد ایزو 37120 در کشورهای آلمان، آمریکا و کانادا صورت می‌گیرد. این گزارش از دیتای مربوط به ۲۹۶ شهر برای سال ۲۰۲۱ استفاده کرده است.
ایزو 37120 چند نسخه دارد؟
در حال حاضر، استاندارد ایزو 37120 تنها یک نسخه رسمی دارد که در سال ۲۰۱۴ تأیید شد و به عنوان «شهرهای هوشمند و پایدار-اندازه گیری و گزارشگری عملکرد شهری-شاخص های شهری» شناخته می‌شود.
کاربرد ایزو 37120 برای ایران چه می‌تواند باشد؟
با توجه به اینکه شاخص‌های استاندارد ایزو 37120 برای یک شهر هوشمند و پایدار بهینه شده‌اند، استفاده از این استاندارد در ایران هم می‌تواند منجر به بهبود شرایط شهری شود. این استاندارد قابلیت سنجش و مقایسه عملکرد شهرها در بخش‌های مختلف مثل امنیت، اقتصاد، محیط زیست، بازده انرژی و غیره را فراهم می‌کند و اجرای آن می‌تواند به رشد پایدار و بهبود مدیریت شهری منجر شود. همچنین گزارش‌دهی به کاربران به‌واسطه این استاندارد توصیه شده است؛ در صورت اجرای صحیح، بهبود آگاهی شهرنشینان در مورد وضعیت شهر و افزایش شفافیت در دسترسی به داده‌های شهری، راهنمایی‌گرفتن از این استاندارد به بهبود حیات شهری می‌انجامد.
ایزو 37120 چه تفاوتی با ایزو 37101 دارد؟
استاندارد ایزو 37120 (شاخص های خدمات شهری و کیفیت زندگی) شامل شاخص‌هایی است که برای اندازه‌گیری و مقیاس‌گذاری عملکرد شهری در بخش‌های مختلف مثل امنیت، اقتصاد، محیط زیست و بازده انرژی تعریف شده‌اند. این استاندارد اجرای راهبردهای پایداری شهری و بهبود مدیریت شهری را ترویج می‌دهد.
از سوی دیگر، استاندارد ایزو 37101 (توسعه پایدار در جوامع – سیستم مدیریت توسعه پایدار – الزامات با راهنمایی برای استفاده)، یک استاندارد مدیریتی است که برای تشکیل و بررسی مدیریت پایداری در جامعه و شهرها به‌کار می‌رود. این استاندارد شامل الزاماتی است که ایجاد یک سیستم مدیریت پایدار در شهرها را ممکن می‌سازد.
استاندارد ایزو 37120 اختصاص دادن شاخص‌های برای اندازه‌گیری عملکرد شهر در بخش‌های مختلف است، در حالی که استاندارد ایزو 37101 تمرکز بر ایجاد سیستم مدیریت پایدار در شهرها دارد.
آیا شهرهای پایدار دنیا از ایزو 37120 استفاده می‌کنند؟
پایدارترین شهرهای دنیا بر اساس معیارهای مختلفی مثل کیفیت هوا، شاخص توسعه پایدار، بازده انرژی و آلودگی هوا به شرح زیر است:
- کپنهاگ، دانمارک
- سیاتل، ایالات متحده آمریکا
- فرانکفورت، آلمان
- فانکوور، کانادا
- سنگاپور
- استکهلم، سوئد
- زوریخ، سوئیس
- لندن، انگلستان
- فلورانس، ایتالیا
- سیدنی، استرالیا
این لیست با توجه به معیارهای استفاده شده وابسته به هر یک از منابع مختلف است.
بسیاری از شهرهای پایدار در دنیا از گواهینامه ایزو 37120 استفاده می‌کنند. این استاندارد مربوط به شهرهای پایدار است و معیارهای مختلفی مثل کیفیت هوا، مدیریت پسماند، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر را در نظر می‌گیرد. استفاده از این استاندارد در جهت بهتر شدن شرایط زندگی در شهرهای پایدار و افزایش کیفیت زندگی شهروندان است.
مهمترین مفاهیم ایزو 37120 چه هستند؟
مهمترین مفاهیم استاندارد ایزو 37120 عبارتند از:
- پایداری محیطی: این مفهوم شامل مدیریت پسماند، بهبود کیفیت هوا و آب، حفاظت از منابع طبیعی و مدیریت زمین است.
- مدیریت منابع آب: در این مفهوم، مدیریت منابع آب شامل کاربردهای آب، کنترل آب واحدهای آبیاری، بهینه سازی استفاده از آب و جلوگیری از آلودگی آب می‌شود.
- مدیریت انرژی: این مفهوم شامل بهینه سازی مصرف انرژی، استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر (مثل باد، خورشید، آب) و کاهش آلودگی‌های ناشی از استفاده از انرژی فسیلی می‌شود.
- مدیریت حمل و نقل: این مفهوم شامل بهینه سازی سیستم حمل و نقل شهری با استفاده از راه‌های هوشمند، کاهش ترافیک و آلودگی هواست.
- مدیریت خدمات عمومی: این مفهوم شامل بهینه سازی خدمات شهری مثل بهداشت، تحصیلات، نظافت عمومی و مشاوره‌های شهری می‌شود.
- مدیریت امنیت و آسایش شهری: این مفهوم شامل ایجاد محیطی امن و آسوده برای شهروندان، پیشگیری از جرم و جنایت و مدیریت بحران‌های طبیعی می‌شود.
نیمی از جمعیت جهان در شهرها زندگی می کردند. از مهمترین چالش‌هایی که شهرها با آن روبرو هستند، تامین شرایط زندگی خوب برای مردم و توجه به مسائل اقتصادی است. باتوجه یه این امر شهرنشینی پایدار به یک سیاست کلیدی در جان امروز تبدیل شده است.
ایزو 37120 چه ارتباطی با مدیریت انرژی دارد و چگونه می‌تواند سبب بهینه‌سازی مصرف انرژی شود؟
استاندارد ایزو 37120 شامل مفهوم مدیریت انرژی است که بهینه سازی مصرف انرژی در شهرها و جلوگیری از آلودگی‌های ناشی از انرژی فسیلی را در بر می‌گیرد. با اجرای این استاندارد، شهرها می‌توانند به صورت هوشمندانه انرژی خود را مدیریت کرده و از منابع تجدید پذیر استفاده کنند.
این مفهوم باعث می‌شود که شهرها بتوانند به صورت بیشتری در مسیر پایدار و هوشمند حرکت کنند و در نتیجه بهینه‌سازی مصرف انرژی و کاهش هزینه‌های انرژی کمک کند. همچنین، ایجاد نظامی مبتنی بر استاندارد ایزو 37120 در شهرها سبب توسعه فناوری‌های جدید و بهبود مدیریت انرژی می‌شود.
ایزو 37120 چه تاثیری روی استفاده بهینه از منابع آبی دارد؟
استفاده بهینه از منابع آبی برای کاهش مصرف انرژی در شهرها از اهداف ایزو 37120 است. با اجرای این استاندارد، شهرها می‌توانند به صورت هوشمندانه مصرف آب خود را مدیریت کنند. چیزی که برای بهبود کیفیت و کمیت آب و کاهش آلودگی آب نقش بسزایی دارد. همچنین، استفاده بهینه از منابع آبی می‌تواند به کاهش هزینه‌های مربوط به تصفیه آب و انتقال آن به شهرها کمک کند.
اجرای استاندارد ایزو 37120 می‌تواند به بهبود مدیریت منابع آبی شهرها و حفاظت از محیط زیست کمک کند.
آیا صنایع باید از ایزو 37120 استفاده کنند؟
این استاندارد بیشتر برای شهرها و بخش عمومی تدوین شده است ولی صنایع هم با توجه به اهمیت مدیریت منابع آبی و حفاظت از محیط زیست، می‌توانند از این استاندارد استفاده کنند. بهبود کیفیت و کمیت آب به عنوان یک عنصر حیاتی در تولید و فرآوری محصولات صنعتی بسیار حائز اهمیت است و استفاده بهینه از منابع آبی می‌تواند به کاهش هزینه‌های صنایع و حفاظت از محیط زیست کمک کند. بنابراین، صنایع هم می‌توانند از ایزو 37120 استفاده کنند و با اجرای آن، به بهبود مدیریت منابع آبی و حفاظت از محیط زیست کمک کنند.
حرف آخر
استاندارد ایزو 37120یک استاندارد بین‌المللی است که برای اندازه‌گیری و مقایسه عملکرد شهری در ۱۰۰ شاخص از جمله امنیت، سلامت، زندگی و محیط زیست، ترافیک و حمل‌ونقل و غیره طراحی شده است. با استفاده از این استاندارد، شهرها قادر خواهند بود که با استفاده از داده‌های موجود، در جهت بهبود عملکرد خود اقدام کنند و شاخص‌ها را مورد ارزیابی و مقایسه قرار دهند. استفاده از این استاندارد در شهرها، بهبود کیفیت زندگی شهروندان و بهره‌وری اقتصادی را به همراه دارد.
برای تهیه استاندارد ایزو 37120 می‌توانید با کیو سی بی در تماس باشید و تمام سوالات خود را در این زمینه مطرح کنید و بعد از انجام تحقیقات کامل به اخذ این ایزو اقدام کنید.
سؤالات متداول:
ایزو ۳۷۱۲۰ چیست؟
ایزو ۳۷۱۲۰ یک استاندارد بین‌المللی است که به عنوان راهنمایی برای تدوین استراتژی‌های پایدار در شهرها، ارائه شده است.
چه کسانی باید از استاندارد ایزو ۳۷۱۲۰ استفاده کنند؟
شهرداران، مدیران شهری و سایر عامل‌های مرتبط با توسعه شهری، می‌توانند از استاندارد ایزو ۳۷۱۲۰ برای تدوین استراتژی‌های پایدار در شهرها استفاده کنند.
استفاده از استاندارد ایزو ۳۷۱۲۰ به چه صورت ارزش افزوده‌ای برای شهرها دارد؟
استراتژی‌های پایدار و بهینه برای توسعه شهری و حفاظت از محیط زیست، بهبود کیفیت زندگی شهروندان، حفاظت از محیط زیست و استفاده بهینه از منابع از جمله مزایای ایزو 37120 است.
سئوتایتل:
شهر پایدار و محیط زیستی زیبا با ایزو 37120 | کیو سی بی
متادیسکریپشن:
ایزو 37120، به شهرداران و مدیران شهری کمک می‌کند تا استراتژی‌های پایدار و بهینه برای توسعه شهری و حفاظت از محیط زیست را تدوین کنند. کیو سی بی این استاندارد را با تمام جوانبش مورد بررسی قرار داده است.
