گواهینامه انطباق GSP یاGood Storage Practice ، به معنای روش های بهینه انبارداری است. روش های بهینه انبارداری (GSP) شامل توصیف اقدامات خاصی است که برای نگهداری و حمل مناسب محصولات دارویی لازم است. شیوههای بهینه انبارداری یا گواهینامه انطباق GSP در شرکتها، سازمانها و موسسات مختلف داروسازی نقش اساسی دارند. هر یک از روشها نه تنها ملزم به نشان دادن مدیریت کارآمد، بلکه ذخیرهسازی کارآمد محصولات دارویی هستند. درواقع ذخیرهسازی کارآمد داروها امری ضروری است زیرا با هدف حفظ و نگهداری قدرت و تمامیت فیزیکی داروها پیادهسازی میشود. علاوهبراین، روش های بهینه انبارداری شامل فعالیتهایی هستند که از خرابی جلوگیری میکنند تا از حفظ کیفیت و ایمنی داروها نیز اطمینان حاصل کنند. در گواهینامه GPS و روش های بهینه انبارداری انتظار میرود که همه شرایط نگهداری مواد و محصولات پزشکی با برچسبگذاری محصولات مطابقت داشته باشد. تمام شرکتها باید اطمینان حاصل کنند که همه کارکنانی که به محصولات پزشکی دسترسی دارند و در فرآیندهای ذخیرهسازی و توزیع مشارکت دارند، اصول GSP را در هر مرحله از فعالیت رعایت کنند.
هدف از اجرای اصول روش های بهینه انبارداری
گواهینامه انطباق GSP یکی از استانداردهای بین المللی تجهیزات پزشکی است . این گواهینامه سندی درباره اطمینان از عملکرد صحیح سیستم انبارداری و اعتماد به نگهداری صحیح کالا در انبارها است. اين دستورالعمل جهت استفاده در کلیه داروخانههاي شهري و داروخانههاي مراکز درمانی از جمله بیمارستانها و درمانگاهها کاربرد دارد. روش های بهینه انبارداری با تاکید بر مدل بینالمللی آمریکایی با ۶ فاکتور اصلی انبارداری شکل گرفته است. مسئولیت پیگیری، ارزيابي و نظارت بر حسن اجرای آن بر عهده کارشناسان دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی است.
مزایای گواهینامه انطباق GSP
از جمله مزایای ارزشمند روش های بهینه انبارداری میتوان به این موارد اشاره کرد: کاهش یا از بین بردن آسیبها، ایمنی کارکنان، استفاده موثر از فضا و کاهش اتلاف فضا، کاهش هزینههای جابهجایی، تحویل بهموقع و کارآمد، افزایش رضایت مشتری
فاکتورهای اصلی ارزیابی در گواهینامه GSP
این فاکتورها شامل این موارد است: طراحی و ساخت صحیح انبار از لحاظ Lay-Out و ساختمان، طراحی و عملکرد صحیح سیستم اطلاعات انبار (Information System)، طراحی و عملکرد صحیح سیستم پایش انبار (Monitoring System)، طراحی و عملکرد صحیح سیستم بهداشتی و مبارزه با آفات در انبار (IPM)، طراحی و عملکرد صحیح سیستم های FIFOو LIFO در صورت کاربرد، طراحی و عملکرد صحیح سیستم پیشگیری از صدمه و خسارت بر اقلام موجود در انبارها و پیشگیری از سرقت و مفقودی و سیستم ردیابی
انواع انبارها از نظر نوع کاربرد در گواهینامه انطباق GSP
این انبارها شامل این موارد میشوند: انبار فرآوردههای دارویی و دامی، انبار فرآوردههای دارویی، انبار تجهیزات پزشکی، انبار لوازم آرایشی و بهداشتی، انبار مواد آتشزا، انبار داروهای ضایعاتی (Waste)، انبار داروهای مرجوعی (Returned)، انبار داروهای ریکال (Recall)
تقسيمبندي انبار از نظر درجه حرارت در روش های بهینه انبارداری
- فریزر: با برودت 10- تا 20- برای بعضی از داروهای خاص مانند داروهای بیولوژیک و واکسنها
- Cold Place: سردخانه یا 8-2
- Cool Place: انبار خنک یا 8-15
- انبار معمولی يا (temperature room): درجه حرارت 25-15 نوسان درجه حرارت اين انبار می تواند بین30-15 باشد.
روش هاي بهینه انبارداري
اهم مقررات و روش های بهینه انبارداري در انبارهاي دارویی شامل موارد و موضوعات زیر است:
نیروی انسانی، ساختمان و امکانات، تجهیزات و ماشینهای توزیع، نظافت و بهداشت، دستورالعملهاي مربوط به انبار، شکایات فرآوردههای دارویی (Complains)، داروهای ریکال (Recall Pharmaceutical Products)، داروهاي ضايعاتي (Waste Pharmaceutical Products ، داروهاي مرجوعي ( (Returned Pharmaceutical Products، داروهای تقلبی (Counterfeit Pharmaceutical Products، داروهای وارداتی (Importation Pharmaceutical Products)، فعالیتهای قراردادی (Contract Activities)،Post Marketing Quality Control (PMQC) ، مدارك انبار و سيستم بایگانی، شرایط نگهداری فرآوردههای دارویی، بازرسی داخلی (Self – Inspection)