بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، صدمات ناشی از تصادفات جاده‌ای هشتمین علت مرگ و میر در سراسر جهان هستند. تخمین زده می‌شود که سالانه 1.3 میلیون نفر در کل دنیا بر اثر تصادفات جاده‌ای کشته می‌شوند. در همین راستا ایزو 39001 به‌عنوان برنامه‌ای برای ایمنی ترافیک جاده‌ای، الزامات سیستم مدیریت ایمنی ترافیک جاده‌ای یا همان road traffic safety (به‌اختصار RTS) را مشخص می‌کند تا سازمانی که با سیستم ترافیک جاده‌ای سروکار دارد، قادر به کاهش مرگ‌و‌میر و صدمات جدی مربوط به تصادفات ترافیکی جاده‌ای شود.
الزامات استاندارد ایزو 39001 شامل توسعه و اجرای یک خط مشی RTS مناسب و توسعه اهداف و برنامه‌های عملیاتی RTS است که الزامات قانونی و سایر الزامات مورد قبول سازمان را در نظر می‌گیرد. درواقع ایزو 39001 اطلاعات در مورد عناصر و معیارهای مرتبط با RTS را شناسایی می‌کند. این استاندارد با استانداردهای ایمنی و بهداشت حرفه ای در ارتباط است و از مهم‌ترین اسنادی است که رعایت مفادش سبب نجات جان میلیون‌ها نفر در سرتاسر جهان خواهد شد.
ایزو 39001 چیست؟
به‌عنوان یک استاندارد بین‌المللی، ایزو 39001 الزامات سیستم‌های مدیریت ایمنی ترافیک جاده را مشخص می‌کند. علاوه‌بر‌این، این ایزو به‌عنوان یک راهنما برای سازمان‌ها به‌منظور کاهش و در نهایت از‌بین‌بردن تصادفات، مرگ‌و‌میر و صدمات شدید مرتبط با تصادفات جاده‌ای عمل می‌کند.
باید توجه کرد که ایمنی ترافیک جاده‌ای (RTS) به‌عنوان یک موضوع جهانی در نظر گرفته می‌شود، زیرا تعداد تصادفاتی که در سراسر جهان رخ می‌دهد به‌طور‌مداوم در حال افزایش است. بنابراین، شرکت‌ها و یا افرادی که متعهد به بهبود ایمنی جاده‌ها و ارائه کیفیت هستند، از اجرای ایزو 39001 بهره‌مند خواهند شد. این استاندارد عناصر بنیادین ایمنی ترافیک جاده‌ای را شناسایی می‌کند و سازمان‌ها را قادر می‌سازد به نتایج دلخواه خود برسند.
چرا مدیریت ایمنی ترافیک جاده برای ما مهم است؟
ایزو 39001 الزامات اجرای سیستم مدیریت ایمنی ترافیک جاده را تعیین و کیفیت و کارایی بالا در مدیریت ترافیک جاده را تضمین می‌کند. سیستم‌های مدیریت ایمنی ترافیک جاده‌ای برای کاهش مرگ‌و‌میر و صدمات جدی مرتبط با تصادفات جاده‌ای طراحی شده‌اند.
استاندارد بین المللی ایزو 39001 شامل الزاماتی است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا سیاست‌ها، اهداف و استراتژی‌های RTS مناسب را ایجاد و اجرا کنند. افراد حرفه‌ای که با ایمنی ترافیک جاده کار می‌کنند، می‌توانند گواهینامه ایزو را دریافت کنند و به سازمان‌های خود در دستیابی به این اهداف کمک کنند. آنها می‌توانند از این ایزو به‌عنوان سکوی پرتاب عمل کنند که همین منجر به رسیدن به فرصت‌های شغلی بهتر و در نتیجه افزایش فرصت آنها برای کسب درآمد بیشتر می‌شود.
مزایای ایزو 39001 چیست؟
با دریافت گواهینامه ایزو 39001، شما مزایای زیر را در اختیار خواهید داشت:
- اطمینان از کیفیت و ایمنی ترافیک جاده‌ای
- افزایش کارایی سیستم‌های مدیریت ایمنی ترافیک جاده‌ای (RTSMS)
- کسب تخصص در زمینه کاهش هزینه‌ها
- به‌دست‌آوردن مزیت رقابتی
- کمک به سازمان برای دستیابی به اهدافش
- تضمین و به‌دست‌آوردن اطمینان مشتری
گواهینامه ایزو 39001 سازمان شما را قادر می‌سازد تا با هدف کاهش صدمات و مرگ‌و‌میر ناشی از تصادفات رانندگی، به طور موثرتری با سیستم‌های ترافیک جاده‌ای کار کند.
ایزو 39001 برای چه سازمان‌هایی مناسب است؟
این استاندارد برای سازمان‌های دولتی و خصوصی‌ای که با سیستم ترافیک جاده‌ای سروکار دارند، قابل اجراست. در حالت کلی استاندارد ISO 39001 برای سازمان‌هایی که اهداف زیر را داشته باشند، مفید است:
- سازمان‌هایی که ایجاد، پیاده‌سازی، نگهداری و بهبود یک سیستم مدیریت RTS را پی می‌گیرند
- سازمان‌هایی که قصد دارند با خط‌مشی اعلام‌شده RTS انطباق یابند
در این راستا هر سازمانی باید فرآیندی داشته باشد که از طریق آن موارد زیر قابل‌رویت باشد:
- مشاهده/ارزیابی تعداد تصادفات، تعداد کشته‌شدگان و مجروحان
- توانایی بهبود مستمر ایمنی ترافیک
- مشاهده و ارزیابی رویدادهایی که در ارتباط با ایمنی ترافیک جاده هستند
کارکردن در جهت اجرای تک‌تک موارد استاندارد ایزو سیستم مدیریت ایمنی جاده ای، سبب نجات صدها هزار نفر در جهان خواهد شد.
بررسی عوامل عملکردی در ایزو 39001
«عوامل عملکردی» در ایزو 39001 موارد زیر را پوشش می‌دهند:
الف) عوامل خطرزا
- الف 1: حجم ترافیک و مسافت پیموده‌شده ترافیک براساس وسیله نقلیه و نوع جاده
- الف 2: حجم محصول و/یا خدمات ارائه‌شده توسط سازمان
ب) عوامل مرتبط با نتیجه نهایی ایمنی
- تعداد کشته‌ها و جراحات جدی
ج) عوامل مرتبط با نتیجه ایمنی متوسط
- ج 1: برنامه‌ریزی، طراحی، بهره‌برداری و استفاده ایمن از شبکه راه‌ها
- طراحی جاده و سرعت ایمن به‌ویژه با در‌نظر‌گرفتن ترافیک و کاربران آسیب‌پذیر جاده مانند عابران پیاده، دوچرخه‌سواران و اسب‌سواران و همچنین مناطق جانبی و طراحی تقاطع
- استفاده از جاده‌های مناسب بسته به نوع وسیله نقلیه، کاربر، نوع محموله و تجهیزات
- استفاده از تجهیزات ایمنی شخصی به‌ویژه با در‌نظر‌گرفتن کمربند ایمنی، صندلی کودک، کلاه ایمنی دوچرخه، کلاه ایمنی موتورسیکلت و وسایل دید در شب
- استفاده از سرعت رانندگی مطمئن با در نظر گرفتن نوع وسیله نقلیه، ترافیک و شرایط آب‌و‌هوایی
- تناسب اندام رانندگان به‌ویژه با توجه به خستگی، حواس پرتی، الکل و مواد مخدر
- برنامه‌ریزی سفر ایمن شامل در نظر گرفتن نیاز به سفر، میزان و نحوه سفر و انتخاب مسیر و وسیله نقلیه و راننده
- ج 2: ورود و خروج ایمن وسایل نقلیه و استفاده‌کنندگان از شبکه راه‌ها
- وسایل نقلیه ایمن به‌ویژه با در‌نظر‌گرفتن حفاظت از سرنشینان، حفاظت از سایر کاربران جاده (افراد آسیب‌پذیر و سایر سرنشینان خودرو)، جلوگیری از تصادف و کاهش تصادفات جاده‌ای، ظرفیت بار خودرو و ایمن‌سازی بارها در داخل و روی خودرو.
- اخذ مجوز مناسب برای رانندگی
- حذف وسایل نقلیه نامناسب و رانندگان متخلف از شبکه راه‌ها
- ج 3: بازیابی و توانبخشی قربانیان تصادفات جاده‌ای از شبکه راه
- پس از پاسخ به تصادف و کمک‌های اولیه، آمادگی اضطراری و بازیابی و توانبخشی پس از تصادف.
سعی کردیم با بررسی جزئیات مربوط به بند «ج» تا حدودی از جزئیات مندرج در ایزو 39001 مطلع شویم. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید سند ایزو 39001 را دانلود کنید.
حرف آخر؛ هزینه صدور گواهینامه ایزو 39001 چقدر است؟
هزینه صدور گواهینامه ایزو 39001 بر اساس نوع صنعت، اندازه و شکل مدیریت تعیین می‌شود. هزینه یا قیمت گواهی ISO برای یک سازمان کوچک معمولاً کمتر از یک سازمان بزرگ است. به طور مشابه، هزینه یا قیمت گواهی ISO برای یک سازمان تولیدی معمولاً بیشتر از یک سازمان خدمات‌محور است، البته در فرضمان باید در نظر بگیریم که کارکنان هر دو سازمان باید یکسان باشند.
همچنین قیمت گواهی ISO برای یک سازمان با ریسک بالا بالاتر از سازمان با ریسک پایین است. قیمت ایزو 39001 به این ترتیب است که محاسبه و تعیین می‌شود.
