التون مایو یکی از تاثیرگذارترین مشاهیر مدیریت در حوزه روابط صنعتی بود که با عنوان‌های مختلفی از جمله پدر جنبش روابط انسانی، پدر منابع انسانی و پدر مدیریت علمی شناخته می‌شود. التون مایو نقش مهمی در پی‌ریزی روابط انسانی داشت و به خاطر تحقیقات صنعتی خود و کتاب مشکلات انسانی یک تمدن صنعتی در سال 1933، به عنوان یکی از بزرگان علم مدیریت شناخته شد. وی در اوایل قرن بیستم، در چندین مطالعه علمی روانشناسی سازمانی مهم از جمله آزمایش هاثورن فعال بود که تاثیر زیادی روی توسعه فرهنگی سازمانی در ایالات متحده آمریکا داشت.
«التون مایو را بنیانگذار جنبش روابط انسانی (HR) می‌دانند و کمک‌های او در این زمینه، عنوان‌های پدر منابع انسانی و پدر مدیریت علمی را برای او به ارمغان آورده است.»
قبل از حضور التون مایو در حوزه منابع انسانی، تئوری‌های رایج در بهره‌وری و مدیریت محیط کار این بود که انگیزه کارکنان در درجه اول با پرداخت دستمزد در ارتباط است. بنابراین، نیازهای انسانی کارکنان به‌طور گسترده توسط مشاغل مختلف نادیده گرفته می‌شد. مایو از رویکردی مبتنی بر علم استفاده کرد تا دیدگاه شرکت‌ها را نسبت به کارکنان تغییر دهد. او توانست با کمک نظریه‌های منابع انسانی خود، بر محیط کار آمریکا تاثیر بزرگی داشته باشد. اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری درباره زندگینامه التون مایو و مطالعات او داشته باشید، این مطلب کیو سی بی برایتان مفید خواهد بود.
زندگینامه التون مایو
جورج التون مایو (George Elton Mayo) در دسامبر 1880 آدلاید، استرالیا به دنیا آمد. پدربزرگ التون مایو یک پزشک مشهور استرالیایی بود و مایو سعی کرد با تحصیل در دانشکده پزشکی ادینبورگ لندن، رشته پزشکی را دنبال کند، اما هرگز آن را به پایان نرساند. او در سال 1903 به غرب آفریقا سفر کرد و پس از بازگشت به لندن، نوشتن مقاله برای مجلات و تدریس زبان انگلیسی به کارگران را آغاز کرد.
التون مایو در سال 1907 دوباره به دانشگاه بازگشت اما این بار رشته فلسفه و روانشناسی را انتخاب کرد و به عنوان محقق پژوهشی دیوید موری انتخاب شد. در سال 1911 به عنوان مدرس پایه فلسفه ذهنی و اخلاقی در دانشگاه کوئینزلند انتخاب شد و اولین کرسی فلسفه را در آن‌جا برگزار کرد. او در سال 1923 در دانشگاه پنسیلوانیا به یکی از محققان هاثورن تبدیل شد.
طی این تحقیقات، در یک کارخانه ریسندگی در فیلادلفیا، گردش کار 250% در مقایسه با میانگین 6% سایر بخش‌های کارخانه بود. به همین خاطر تغییرات آزمایشی مختلفی در این فرآیند ایجاد کردند تا ببینند آیا تغییرات منجر به افزایش بهره‌وری و روحیه کارکنان می‌شود یا خیر. در این آزمایشات متوجه شد که رضایت شغلی از طریق مشارکت کارکنان در تصمیم‌گیری‌ها به جای انگیزه‌های کوتاه‌مدت افزایش پیدا می‌کند. التون مایو تا سال 1928 روی این نظریه کار می‌کرد تا اینکه او را به عنوان دانشیار تحقیقات صنعتی به دانشکده مدیریت بازرگانی دانشگاه هاروارد منتقل کردند. وی در این دانشگاه به درجه استادی رسید و تا زمان بازنشستگی در همین دانشگاه ماند.
دوستی مایو با برونیسلاو مالینوفسکی، انسان‌شناس اجتماعی و کار روی پرونده‌های شلیک شوک در بازگشت از جنگ جهانی اول، نقطه عطف زندگی او محسوب می‌شود که تاثیر زیادی بر زندگی حرفه‌ای مایو داشت. کار با سربازارن شلیک شوک، علایق التون مایو به روانشناسی بالینی را شکوفا کرد و مهارت‌های او در روان‌درمانی را توسعه داد. مایو تا پایان عمر کاری خود، یک روان‌درمانگر فعال بود و این تجربه عملی، تاثیر مهمی بر کار نظری و روش‌شناختی او در آمریکا داشت.
التون مایو در سال‌های 1947 تا 1949 به عنوان مشاور دولت انگلستان در خصوص مشکلات درون صنعت فعالیت داشت تا اینکه در سپتامبر 1390، در سن 68 سالگی درگذشت.
مطالعات التون مایو
التون مایو در طول زندگی حرفه‌ای خود، مطالعات زیادی انجام داد اما در این بین، دو نظریه روابط انسانی در حوزه مدیریت اهمیت ویژه‌ای دارند که در این قسمت آن‌ها را به شما معرفی می‌کنیم:
مطالعات کارخانه ریسندگی فیلادلفیا
التون مایو از مطالعات مربوط به چند جهانی، رابطهای بین (روند عصبی جنگ) و سطح بالای ناآرامی‌های صنعتی در استرالیا دید. طبق استدلال او، روحیه کارگر به درک او از عملکرد اجتماعی کارش بستگی دارد، بنابراین مسائل سازمان را می‌توان از طریق مدیریت صنعتی موثر حل کرد. مایو با بهره‌مندی از این قیاس، مجموعه‌ای از تغییرات در شرایط کاری بخش ایجاد کرد. این تغییرات که شامل اصلاح وقفه‌های استراحت می‌شد، که باعث بهبود و افزایش بهره‌وری و روحیه کارگران و در نهایت افزایش گردش مالی شد.
التون مایو در این مقطع از دوره حرفه‌ای خود به شهرت جهانی رسید. جالب است بدانید بعدها مشخص شد که استراحت‌ها تنها سهمی جزئی در بهبود‌ها داشته است و کشف این دانشمند مبنی بر رابطه مستقیم بهبود شرایط کاری و افزایش انگیزه و بهره‌وری، آغاز یک تغییر عمده در تئوری مدیریت بود.
«مشکلات صنعتی در درجه اول ناشی از عوامل انسانی و اجتماعی است. روابط انسانی راه اصلی برای حل مشکلات صنعتی است.»
آزمایش هاثورن
شرکت وسترن الکتریک، هاثورن ورکرز ایلینویز به دنبال التون مایو بود تا آن‌ها را در رسیدن به اهدافشان، یعنی وفاداری شرکت، جلوگیری از جابه‌جایی کارکنان و ارائه چهره خوب به مردم همراهی کند. این مطالعات التون مایو که به مطالعات هاثورن (Hawthorne Experiments) معروف هستند، در سال 1924 با آزمایش‌های روشنایی آغاز شد که تاثیر نور بر کارایی کارگران را مورد سنجش قرار می‌داد. پس از اتمام این آزمایش، تاثیر عوامل دیگری از جمله دوره‌های استراحت، ساعت کار و… بر سطح تولید مورد بررسی قرار گرفت.
«نگرش کارگران نشان‌دهنده ویژگی‌ها و قوانین غیررسمی در گروه‌های اجتماعی محل کار است.»
در مطالعات هاثورن، تحقیقات روی دو گروه از کارکنان انجام شد. طی این آزمون تجربی، دو گروه از کارکنان از یکدیگر جدا شدند و سطوح نورپردازی‌های مختلف در محیط کار مورد بررسی قرار گرفتند. گروهی که با سطح نور استاندارد کار می‌کردند، نتیجه کاری بهتری نسبت به گروه با سطح نور پایین‌تر داشتند.
بر اساس این مطالعات، اهمیت و تاثیر روابط انسانی از جمله مشارکت کارکنان، رضایت شغلی، رهبری موثر، انگیزه، هنجارهای گروهی و مقاومت در برابر تغییر اجتناب‌ناپذیر بود. گرچه این مطالعات نقص‌هایی در روش و تفسیر داشتند، اما کار التون مایو و همکارانش بیشتر از هر دیدگاه دیگری در مدیریت، به طرح یک نظریه یکپارچه از رفتاری انسانی نزدیک شد و آغاز حوزه‌های رفتار سازمانی و روانشناسی سازمانی بود. این مطالعات نشان داد، جایی که ناظر مشارکت را تشویق می‌کند و کارگران را به متوجه اعتمادبه‌نفسشان می‌کند، بهره‌وری نیز افزایش پیدا می‌کند.
خلاصه‌ای از باورهای التون مایو:
با کارگران نمی‌توان در انزوا رفتار کرد، بلکه باید آن‌ها را به عنوان اعضای یک گروه در نظر گرفت.
انگیزه‌های مالی و شرایط کاری خوب برای فرد کمتر از نیاز به تعلق داشتن به یک گروه اهمیت دارد.
گروه‌های غیررسمی که در محل کار تشکیل می‌شوند، تاثیر زیادی بر رفتار آن کارگران در گروه دارند.
مدیران باید از نیازهای اجتماعی کارکنان آگاه باشند و به آن‌ها توجه کنند تا از همکاری کارکنان با سازمان اطمینان حاصل کنند.
دستورالعمل‌های ساده التون مایو به مصاحبه‌گران صنعت، تعیین‌کننده یک الگو است که هنوز هم تاثیرگذار است.
کتاب‌های التون مایو
التون مایو در دوران فعالیت حرفه‌ای خود، چند کتاب در زمینه مدیریت عملی و روابط انسانی منتشر کرد:
- مسائل انسانی یک تمدن صنعتی: جامعه‌شناسی اولیه مدیریت و سازمان‌ها (The Human Problems of an Industrial Civilization) در سال 1933
- مسائل اجتماعی یک تمدن صنعتی (The Social Problems of an Industrial Civilization. Routledge) در سال 1945
- مسائل سیاسی تمدن صنعتی (The Political Problem of Industrial Civilization) در سال 1947
کلام آخر
فعالیت های التون مایو، نظریه مدیریت روابط انسانی را توسعه داد. مایو به خاطر کتاب (مشکلات انسانی یک تمدن صنعتی) در سال 1933 و مطالعات هاثورن به شهرت رسید. در تئوری روابط انسانی التون مایو، کارکنان بیشتر با عوامل مرتبط با روابط انسانی مانند رفاقت، توجه و… انگیزه می‌گیرند تا عوامل محیطی مانند نور، رطوبت، پاداش و…
اهمیت التون مایو در حوزه مدیریت، در این واقعیت نهفته است که او شواهدی در مورد ارزش رویکرد و سبک مدیریتی ایجاد کرد که لزوما جایگزینی برای مدیریت تیلور نبود، اما گویای حقایقی بود که طرفداران تیلور نمی‌توانستند آن‌ها را نادیده بگیرند. مطالعات التون مایو و نظریه‌های او موافقان و مخالفان زیادی دارد اما همه در زمینه مزایای تغییر در تفکرات مدیریتی را توافق نظر دارند.
سوالات متداول :
مطالعات هاثورن و مطالعات کارخانه ریسندگی فیلادلفیا جزو مهم‌ترین مطالعات التون مایو هستند که تاثیر روابط انسانی روی انگیزه و بهره‌وری را مورد بررسی قرار داده بود.
التون مایو به عنوان بنیانگذار مدیریت روابط انسانی (HRM) شناخته می‌شود. او یک استاد مشهور است که در مطالعات هاثورن، دانش مورداستفاده در HRM را تولید کرد. علاوه‌براین، کتاب مشکلات انسانی یک تمدن صنعتی را منتشر کرد که تاثیز زیادی روی مدیریت کارکنان در محل کار داشت.
مشارکت التون مایو در مدیریت، عمدتا در مورد مدیریت کارکنان بود. او کشف کرد که نیروهای اجتماعی و نیروهای رابطهای، تاثیر مثبتی بر بهره‌وری کارکنان دارند. او همچنین خاطرنشان کرد که اگرچه امور مالی به عنوان یک محرک نقش دارند، اما روابط کاری وزن مثبت بیشتری در ذهن کارکنان دارند.
بدون دیدگاه، دیدگاه خود را در زیر اضافه کنید!