وظایف مدیر منابع انسانی را طیف متنوعی از فعالیت‌ها تشکیل می‌دهد، از آنجایی که منابع انسانی به‌عنوان ستون فقرات هر شرکتی عمل می‌کند، زیاد بودن وظایف مدیریت منابع انسانی در سازمان جای تعجب ندارد. بخش منابع انسانی به‌عنوان رابط بین کارفرمایان و کارمندان عمل می‌کند تا مطمئن شوند هر دو گروه تجهیزات و امکانات لازم را برای انجام وظایفشان در محیطی ایمن و مؤثر در اختیار دارند. می‌توان گفت هدف بخش منابع انسانی، وظایف مدیر منابع انسانی در سازمان را مشخص می‌کند؛ از مهم‌ترین اهداف این بخش می‌توانیم به اطمینان از دریافت حقوق و مزایای کارکنان، نظارت بر توسعه کارکنان، ایجاد یک محیط کاری پویا و مؤثر که در آن امکان پیشرفت کارفرمایان و کارمندان فراهم باشد، اشاره کرد. درحالی‌که برخی از سازمان‌ها دارای یک بخش داخلی به‌عنوان منابع انسانی هستند، برخی دیگر ممکن است از یک شرکت خارجی برای مدیریت منابع انسانی استفاده ببرند.
در هر دو موقعیت، وظایف مدیر منابع انسانی را می‌توان حفظ یکپارچگی ساختاری و سازمانی شرکت‌ها دانست. درحالی‌که ممکن است گاهی اوقات منابع انسانی به‌عنوان بازوی انضباطی یک شرکت در نظر گرفته شود، اما در واقعیت، این بخش از مسئولیت‌های حمایتی زیادی نسبت به کارکنان برخوردار است، وظایفی که ما قصد داریم در ادامه این مطلب به آن‌ها بیشتر بپردازیم.
شرح وظایف مدیر منابع انسانی
مدیر منابع انسانی مسئول هماهنگی کلیه فعالیت‌های اداری مربوط به کارکنان یک سازمان است. وظایف مدیر منابع انسانی از توسعه استراتژی‌های استخدام، پیاده‌سازی سیستم‌هایی برای مدیریت مزایای کارکنان تا حقوق و دستمزد آن‌ها و استخدام کارکنان جدید گسترده است. بخش منابع انسانی کمک می‌کند تا اطمینان حاصل شود که سیاست‌های کلی سازمان به‌خوبی اجرا می‌شود و مدیر منابع انسانی در رأس آن قرار دارد. مدیریت منابع انسانی و نظارت بر عملکرد آن‌ها با توجه به تعریف سازمان، مسئولیت مهمی بر دوش مدیر منابع انسانی قرار داده است. مدیر منابع انسانی همیشه باید به‌دنبال راهی باشد تا با بالا‌بردن بهره‌وری کارکنان، ارزش کلی سازمان را ارتقا ببخشند و در همین مسیر راه‌حل‌هایی هم به مدیران سازمان ارائه بدهند. بنابراین، بخشی از مهم‌ترین وظایف مدیر منابع انسانی، را می‌توان موارد زیر دانست.
رسیدگی به فرآیند استخدام
یکی از نقش‌ها و وظایف مدیر منابع انسانی نظارت بر استخدام کارکنان جدید است. توانایی جذب و استخدام نیروهای کاری مؤثر یک نقطه کلیدی در توسعه و پیشبرد اهداف سازمان است، درنتیجه می‌توان استخدام کارکنان و کارفرمایان مسئول که بتوانند مهارت‌ها و توانایی‌های خود را در توسعه کلی شرکت سرمایه‌گذاری کنند، یکی از مهم‌ترین وظایف مدیر منابع انسانی دانست. این مورد، داشتن یک مدیر منابع انسانی آگاه و مسئول را ضروری می‌کند. زیرا بدون نیروی انسانی مدبر، شرکت نمی‌تواند در مسیر درست موفقیت حرکت کند.
آموزش و توسعه
استخدام کارمندان واجد شرایط تنها بخشی از وظایف مدیریت منابع انسانی در سازمان است. گاهی لازم است مدیر منابع انسانی برای حفظ استعدادهای شرکت و ایجاد فضای سالم رقابتی، به فکر راه‌اندازی طرح‌هایی مفید برای توسعه کارکنان باشد. این طرح‌ها می‌تواند شامل آموزش‌های حین کار، برنامه‌های توسعه حرفه‌ای، یا فرصت‌های آموزشی باشد که به کارکنان اجازه می‌دهد در نقش‌های فعلی خود پیشرفت کنند و یا برای ارتقای شغلی در سازمان آمادگی لازم را کسب کنند. مدیر منابع انسانی می‌داند که سرمایه‌گذاری در آموزش و توسعه هم برای کارفرمایان و هم برای کارکنان خیلی سودمند است. آموزش و توسعه برای کارفرمایان، ممکن است به‌معنای بهره‌وری بیشتر کارکنان و نرخ گردش مالی کمتر باشد. از طرف دیگر دیدن سرمایه‌گذاری شرکت در توسعه کارکنان خود می‌تواند احساس ارزشمند‌بودن را در کارمندان ایجاد کند، رضایت شغلی آن‌ها را افزایش دهد و انگیزه آن‌ها را برای ماندن در شرکت بیشتر کند.
روابط کارفرما و کارمند
یکی دیگر از بخش‌های مهم محل کار که مدیریت آن از وظایف مدیر منابع انسانی است، تنظیم روابط کارفرما و کارمند است. از مهم‌ترین کارهایی که بخش منابع انسانی باید آن را انجام دهد، ایجاد روحیه کار تیمی مشترک میان کارفرمایان و کارکنان است. مدیران منابع انسانی همچنین ممکن است در ایجاد و تعیین خط مشی‌هایی در شرکت کمک کنند که رسیدن به فضایی برابر و منصفانه را برای کارمندان تضمین می‌کند. هنگامی‌که یکی از کارمندان به هر دلیلی شکایتی نسبت به محل کار خود داشته باشد، خواه در مورد غرامت، مزایا، حجم کاری، ساعات کار یا هر چیز دیگری، مدیر منابع انسانی باید به‌عنوان رابط بین کارمند و کارفرما وارد عمل شود و به حل‌وفصل اختلافات میان آن‌ها کمک کند.
به‌طورکلی، زمانی که بخش‌های منابع انسانی موفق به ایجاد روابط مثبت با کارکنان شوند، محیطی ایجاد می‌شود که در آن، کارفرمایان به کارمندان خود اعتماد بیشتری دارند و از طرف دیگر، کارمندان هم بیشتر به کارفرمایان خود احترام می‌گذارند و برای موفقیت شرکت انگیزه‌های افراد دوچندان می‌شود. وظایف مدیر منابع انسانی نسبت به ایجاد این شرایط شبیه به وظایف یک مربی و رهبر است و اینجاست که او می‌تواند نقشی فراتر از انتظار مدیران بالادستی را ایفا کند.
آگاهی از عملکرد کارمندان و تعیین پاداش
یکی از کلیدی‌ترین وظایف مدیر منابع انسانی، در نظر داشتن کار و عملکرد کارمندان است. او باید کارکنان خود را به‌خوبی بشناسد تا بتواند میزان پاداش آن‌ها را با توجه به تأثیر عملکردشان در بهبود روند کار سازمان تعیین کند. او باید هوشیار باشد تا با تشویق به‌موقع کارمندان انگیزه آن‌ها را برای داشتن عملکرد خوب در کارشان بالا ببرد. همچنین مدیران منابع انسانی باید درک بالایی از برنامه‌ها و مزایای در نظر گرفته‌شده سازمانی که در آن کار می‌کنند داشته باشند تا مطمئن شوند فرایند پاداش و تشویق کارمندان با سیاست‌های کلی سازمان مطابقت داشته باشد.
ایجاد یک محیط کار ایمن
علاوه بر مدیریت مزایا، منابع انسانی مسئول حفاظت از ایمنی فیزیکی و عاطفی کارکنان در محل کار است. بخش‌های منابع انسانی موظف به ایجاد و حفظ محیط‌های کاری‌ای هستند که احترام و منزلت را برای همه کارکنان ترویج می‌کند. آن‌ها همچنین باید اطمینان حاصل کنند که کارکنان در برابر رفتارهایی مانند آزار و اذیت، تبعیض، ارعاب و استثمار محافظت می‌شوند. برای رسیدن به این موقعیت، مدیر منابع انسانی می‌تواند جلسات آموزشی را برای کارمندان، مدیران و سرپرستان ارائه دهند تا با استفاده از این جلسات، آن‌ها یاد بگیرند که اقدامات مضر را شناسایی و بدانند چگونه در صورت لزوم آن‌ها را گزارش کنند.
مهارت‌های لازم برای اجرای وظایف مدیر منابع انسانی
جای تعجب ندارد اگر در آگهی‌های استخدام مدیر منابع انسانی در کنار مدارک تحصیلی مرتبط، تجربه کاری افراد نیز نقش پررنگی ایفا کند. چراکه در کنار وظایف مدیر در سازمان حضور یک مدیر منابع انسانی با مهارت می‌تواند گام بزرگی در موفقیت یک شرکت ایفا کند. یک کاندیدای مناسب سمت مدیریت برای اجرای وظایف مدیر منابع انسانی باید دارای مهارت‌ها و ویژگی‌های مدیریتی ویژه‌ای باشد.
مدیر منابع انسانی باید از مهارت‌های کلامی و نوشتاری مؤثر برخوردار باشد، بر مجموعه مایکروسافت آفیس تسلط کامل داشته باشد، دارای تحصیلات مربوطه در حوزه منابع انسانی، روابط کار و توسعه‌سازمانی باشد، تجربه کاری کافی در حوزه منابع انسانی داشته باشد، بر طیف وسیعی از استراتژی‌ها و شیوه‌های مدیریت منابع انسانیمانند پاداش، مدیریت عملکرد، ایمنی، استخدام و تنظیم روابط کارکنان آگاهی کامل داشته باشد و بتواند با ایجاد یک محیط پویا و سرزنده روحیه انجام کار تیمی را در کارکنان سازمان ایجاد کند. در کنار تمام این موارد داشتن مهارت لازم در تجزیه‌وتحلیل داده‌ها برای هدایت و برنامه‌ریزی استراتژیک کارکنان سازمان را می‌توان از مهم‌ترین مهارت‌های لازم برای اجرای وظایف مدیر منابع انسانی در سازمان دانست.
مدیر منابع انسانی چه مدرک تحصیلی‌ای باید داشته باشد؟
مدیران منابع انسانی معمولاً دارای مدرک دانشگاهی در زمینه‌های مرتبط با منابع انسانی، مدیریت، فناوری اطلاعات، تجارت یا حتی امور مالی هستند. یک مدیر منابع انسانی معمولاً به گواهینامه ویژه‌ای برای رسیدن به این سمت نیاز ندارد، اما بااین‌حال مثلا در آمریکا انجمن‌های حرفه‌ای مانند انجمن مدیریت منابع انسانی (SHRM) و موسسه صدور گواهینامه منابع انسانی (HRCI) برنامه‌هایی را برای اعطای گواهینامه‌های مرتبط به داوطلبان ارائه می‌دهند. در ایران هم خوشبختانه رشته‌های مختلف دانشگاهی در زمینه مدیریت ایجاد شده است و در بسیاری موارد بهترین مدیران از میان کسانی انتخاب می‌شوند که حتی در دوره کارشناسی در رشته‌های مهندسی یا علوم پایه یا حتی علوم انسانی تحصیل کرده‌اند و همین نشان می‌دهد مدرک دانشگاهی کارشناسی ارشد مدیریت در ایران می‌تواند اعتبار ویژه‌ای برای افراد داشته باشد. مدارکی که وجود آن‌ها در زمان استخدام مدیر منابع انسانی، می‌تواند نامزدهای کسب این سمت را نسبت به رقبا جذاب‌تر کند.
استاندارد مدیریت منابع انسانی
مهم‌ترین وظایف مدیر منابع انسانی را می‌توان به‌روزرسانی و بازنگری سیاست‌ها و تولید پروتکل‌ها دانست. آن‌ها به‌طور منظم جلساتی را در سازمان برگزار می‌کنند و در آن جلسات در موردبازنگری سیاست‌های کلی شرکت به کارکنان اطلاع‌رسانی می‌کنند. مدیر منابع انسانی مطمئن می‌شود که تمام الزامات برای دادن پاداش مناسب به فرد مناسب بدون نادیده گرفتن زحمات دیگر کارمندان به‌خوبی اجراشده است. امری که به ایجاد رابطه سالم بین کارفرمایان و کارمندان منجر می‌شود. همچنین آموزش مدیریت تیم، اینکه چگونه فرد می‌تواند بخشی فعال از یک تیم باشد و بهترین نتایج را برای سازمان یا کسب‌وکار ارائه دهد. آن‌ها همچنین کار نظرسنجی در مورد تصمیمات و موقعیت‌های مختلف سازمان را میان کارکنان انجام می‌دهند تا نظر آن‌ها را بدانند. در همین راستا استاندارد ایزو 34000 که استانداردی برای تعالی منابع انسانی، ابزار ارزیابی و آسیب‌شناسی فرآیندها و نتایج منابع انسانی است، تدوین شده است که تا به سازمان‌ها کمک کند، معیارهایی را فارغ از سوگیری‌های شناختی و سلایق دلبخواهی تنظیم کنند تا شرح وظایف مدیر منابع انسانی به‌نحوی علمی و کارا در جهت بهینه‌سازی کل ساختار سازمانی تدوین شود.
بدون دیدگاه، دیدگاه خود را در زیر اضافه کنید!