در مدل برنامه ریزی استراتژی جانسون، فعالیت مدیریتی یک سازمان به‌منظور تعیین اهداف و تعیین استفاده از منابع (که در بلندمدت و کوتاه‌مدت فرآیند عملیات را تقویت می‌کند)، مدیریت استراتژیک نامیده می‌شود. همچنین مدل برنامه ریزی استراتژی جانسون، اطمینان حاصل می‌کند که کارمندان و ذی‌نفعان برای دستیابی به اهداف، به‌نحوی متمرکز و جمعی کار می‌کنند. همچنین استراتژی جانسون، تعیین می‌کند که در چه شرایطی شرکت می‌تواند به یک محیط متمایز هدایت شود. در ادامه، تعریف برنامه ریزی استراتژی جانسون و همچنین نکات مرتبط با این مدل را با یکدیگر مرور خواهیم کرد.
تعریف استراتژی از نظر مدل برنامه ریزی استراتژی جانسون
جانسون و اسکولز استراتژی را این‌گونه تعریف می‌کنند:
جهت و نقشۀ راه یک سازمان در بلندمدت که از طریق پیکربندی منابع خود در یک محیط چالش‌برانگیز، برای برآوردن نیازهای بازارها و انتظارات ذی‌نفعان، مزیتی را برای سازمان ایجاد می‌کند. به عبارت دیگر، مدل برنامه ریزی استراتژی جانسون به سوالات زیر پاسخ می‌دهد:
- کسب‌و‌کار در بلندمدت در تلاش است به کجا برسد؟ (جهت استراتژیک)
- یک کسب‌و‌کار باید در کدام بازارها رقابت کند و چه نوع فعالیت‌هایی در چنین بازارهایی انجام می‌شود؟
- چگونه کسب‌و‌کار بهتر از رقبای خود در آن بازارها عمل می‌کند؟
- چه منابعی (مهارت‌ها، دارایی‌ها، امور مالی، روابط، صلاحیت فنی و امکانات) مورد نیاز است تا بتوانیم رقابت کنیم؟
- چه عوامل خارجی و محیطی بر توانایی کسب‌و‌کارها برای رقابت تأثیر می‌گذارد؟
- ارزش‌ها و انتظارات ذی‌نفعانی که به کسب‌و‌کار علاقه دارند، چیست؟
تمام این سوالات بالا نشان می‌دهد که فرآیند مدیریت استراتژیک در مدل برنامه ریزی استراتژی جانسون در مورد طراحی و اتخاذ تصمیمات بااهمیت استراتژیک به‌منظور مدیریت و کنترل پروژه استراتژیک است. این یعنی مدل برنامه ریزی استراتژی جانسون مجموعه‌ای جامع از فعالیت‌ها و فرآیندهای در حال اجراست که سازمان‌ها از آن برای هماهنگی و همسوسازی سیستماتیک منابع و اقدامات در سراسر یک سازمان، استفاده می‌کنند. درضمن بر اساس سوالات بالا می‌توانید، تفکر استراتژیک را هم تمرین کنید.
مراحل فرآیند برنامه ریزی استراتژی جانسون
فرآیند برنامه ریزی استراتژیکْ روشی است که سازمان‌ها به‌منظور توسعه برنامه‌هایی برای دستیابی به اهداف کلی و بلندمدت استفاده می‌کنند. این فرآیند با فرآیند برنامه ریزی پروژه، که به‌منظور تعیین حدود وظایف برای پروژه‌های فردی استفاده می‌شود، یا ارائه نقشه استراتژیک، که به شما کمک می‌کند مأموریت، چشم‌انداز و اهداف خود را تعیین کنید، متفاوت است.
فرآیند برنامه ریزی استراتژی جانسون گسترده است و به شما کمک می‌کند تا یک نقشه راه ایجاد کنید که به شما می‌گوید برای دستیابی به کدام اهداف استراتژیک باید تلاش کنید و کدام ابتکارات کمتر برای کسب‌و‌کارتان مفید هستند.
حالا آماده‌ایم که بدانیم که قبل از شروع فرآیند برنامه ریزی استراتژیک جانسون، مهم است که برخی از مراحل را مرور کنید تا شما و سازمانتان برای رسیدن به موفقیت آماده شوید.
مرحله اول: موقعیت استراتژیک خود را تعیین کنید
این مرحله آماده‌سازی استراتژی جانسون، پایه و اساس همه کارهای آینده را تنظیم می‌کند. باید بدانید کجا هستید تا مشخص کنید باید به کجا بروید و چگونه به هدفتان خواهید رسید.
از ابتدا ذی‌نفعان مناسب را با در‌نظر‌گرفتن منابع داخلی و خارجی مشخص کنید. همچنین مسائل استراتژیک کلیدی را با صحبت با مدیران شرکت خود، جذب بینش مشتری و جمع‌آوری داده‌های صنعت و بازار شناسایی کنید. این کار به شما تصویر واضحی از موقعیتتان در بازار و بینش مشتریان می‌دهد.
همچنین می‌تواند مفید باشد که مأموریت، مانیفست و چشم‌انداز شرکت خود را پیش چشم داشته باشید – یا اگر آنها را ندارید، تهیه‌شان کنید تا به خود و تیمتان تصویر واضحی از آنچه موفقیت کسب‌و‌کار شما را به‌دنبال دارد، ارائه دهید. علاوه‌بر‌این، ارزش‌های اصلی شرکت خود را مرور کنید تا به خود یادآوری کنید که چگونه شرکت شما برای دستیابی به این اهداف، برنامه‌ریزی می‌کند.
برای شروع، از داده‌های صنعت و بازار، از جمله بینش مشتری و خواسته‌های فعلی/ آینده او استفاده کنید. نقاط قوت و ضعف داخلی سازمان خود را به‌همراه فرصت‌های بیرونی و تهدیداتی که سازمان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، مستند کنید.
به‌عنوان چارچوبی برای تحلیل اولیه خود، از نمودار SWOT استفاده کنید. با توجه به داده‌های ورودی مدیران، مشتریان و داده‌های بازار، می‌توانید به‌سرعت یافته‌های خود را به‌عنوان نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها (SWOT) دسته‌بندی کنید تا موقعیت فعلی خود را روشن کنید.
مرحله دوم: اهداف خود را اولویت‌بندی کنید
هنگامی‌که موقعیت فعلی خود را در بازار شناسایی کردید، زمان تعیین اهدافی است که به شما در دستیابی به هدف نهایی‌تان کمک می‌کند. اهدافتان باید با مأموریت و چشم‌انداز شرکت شما هماهنگ باشد. با پرسیدن سؤالات مهمی مانند سوالات زیر باید این مرحله را به بهترین شکل آن پیگیری کنید:
- کدام یک از این ابتکارات بیشترین تأثیر را در دستیابی به اهداف مأموریت شرکت و بهبود موقعیت آن در بازار خواهد داشت؟
- چه نوع تأثیری از همه مهم‌تر است (مثلاً جذب مشتری در مقابل درآمد)؟
- واکنش رقبا چگونه خواهد بود؟
- اجرای کدام دسته از خلاقیت‌ها ضروری است؟
- برای رسیدن به اهدافمان باید چه کار کنیم؟
- چگونه پیشرفت خود را اندازه‌گیری می‌کنیم و تعیین می‌کنیم که آیا به اهداف خود رسیده‌ایم یا خیر؟
اهداف باید متمایز و قابل اندازه‌گیری باشند تا به شما کمک کنند به نتایج ابتکارات استراتژیک بلندمدت خود که در مرحله اول مشخص شده است، برسید. به‌روزرسانی محتوای وب‌سایت، بهبود نرخ باز‌شدن ایمیل‌ها و ایجاد لیدهای جدید، می‌توانند از اهداف بالقوه در مسیر شما در این مرحله از مدل برنامه ریزی استراتژی جانسون باشند.
مرحله سوم: یک برنامه تدوین کنید
اکنون، زمان ایجاد یک برنامه استراتژیک برای رسیدن به اهدافتان است. این مرحله برنامه ریزی استراتژی جانسون، مستلزم تعیین تاکتیک‌های لازم برای دستیابی به اهداف شما و تعیین یک جدول زمانی و انتقال شفاف مسئولیت‌هاست. نقشه استراتژیک، ابزاری مؤثر برای تجسم کل برنامه شماست. نقشه‌های استراتژیک، مشاهده فرآیندهای کسب‌و‌کار و شناسایی شکاف‌ها را آسان می‌کند.
انتخاب‌های واقعاً استراتژیک معمولاً شامل یک مبادله در هزینه‌فرصت هستند. برای مثال، شرکت شما ممکن است تصمیم بگیرد که بودجه زیادی را برای بخش پشتیبانی مشتری قرار ندهد، تا بتواند بودجه بیشتری را برای ایجاد یک تجربه کاربری بصری صرف کند.
درنهایت باید گفت که آماده باشید که از ارزش‌ها، مانیفست مأموریت و اولویت‌های تعیین‌شده خود برای «نه» گفتن به مواردی که موقعیت استراتژیک بلندمدت شما را بهبود نمی‌بخشد، استفاده کنید.
مرحله چهارم: برنامه را اجرا و مدیریت کنید
هنگامی‌که برنامه را دارید، آماده اجرای آن هستید. ابتدا، طرح را با به‌اشتراک‌گذاشتن اسناد مربوطه به سازمان ابلاغ کنید. سپس، کار واقعی شروع می‌شود.
در این مرحله برنامه ریزی استراتژی جانسون با ترسیم فرآیندهای خود، استراتژی گسترده‌تر خود را به یک برنامه مشخص تبدیل کنید. از KPIها استفاده کنید تا مسئولیت‌های تیم را به‌وضوح بیان کنید. این رویکرد، ریزجزئیات فرآیند تکمیل و مالکیت را برای هر مرحله از راه نشان می‌دهد. همچنین جلسات منظمی را با مشارکت‌کنندگان و مدیران تنظیم و نقاط ورود را تعیین کنید تا مطمئن شوید در مسیر درست هستید.
مرحله پنجم: طرح را بررسی و بازنگری کنید
مرحله نهایی برنامه، به شما فرصتی می‌دهد تا اولویت‌های خود را دوباره ارزیابی و بر اساس موفقیت‌ها یا شکست‌های گذشته، دوره را اصلاح کنید. به‌صورت فصلی، مشخص کنید که تیم شما با کدام KPI پیش‌روی کرده است و چگونه می‌توانید به آنها ادامه دهید و در صورت لزوم، برنامه خود را بازآرایی کنید. همچنین مهم است به‌صورت سالانه که اولویت‌ها و موقعیت استراتژیک خود را مجدداً ارزیابی کنید تا اطمینان حاصل کنید که در بلندمدت در مسیر موفقیتْ باقی خواهید ماند. در این مرحله دقیقا شما می‌دانید که یک استراتژیست کیست و چه می‌کند چون عملا به یک استراتژیست تبدیل شده‌اید.
فقط یادتان باشد پیشرفت خود را با استفاده از معیارهای مختلف پیگیری کنید تا به‌طور جامعْ عملکرد کسب‌و‌کار خود را درک کرده و اهداف استراتژیک را اجرا کنید. با گذشت زمان، ممکن است متوجه شوید که مأموریت و چشم‌انداز شما باید تغییر کند – ارزیابی سالانهْ زمان خوبی برای در نظر گرفتن این تغییرات و تهیه یک برنامه جدید و اجرای مجدد برنامه‌های تصحیح‌شده است.
سوالات متداول:
جهت و نقشه راه یک سازمان در بلندمدت که از طریق پیکربندی منابع خود در یک محیط چالش‌برانگیز، برای برآوردن نیازهای بازارها و انتظارات ذی‌نفعان، مزیتی را برای سازمان ایجاد می‌کند.
تعیین موقعیت استراتژیک، اولویت‌بندی اهداف، تدوین برنامه، اجرا و مدیریت برنامه و بررسی و بازنگری طرح، از مراحل فرآیند برنامه ریزی استراتژیک جانسون هستند.
بدون دیدگاه، دیدگاه خود را در زیر اضافه کنید!