بهترین راه برای اجرای ایده‌های تجاری در کسب‌وکارهای مختلف، داشتن یک بیزینس پلن متناسب است. در تعریف مدیریت، این طرح یک ابزار مهم و استراتژیک برای کارآفرینان است که به آن‌ها کمک می‌کند روی مراحل خاصی که برای موفقیت ایده‌های تجاری خود لازم دارند، تمرکز کنند. بنجامین فرانکلین معتقد است: «اگر در برنامه‌ریزی شکست بخورید، در حال برنامه‌ریزی برای شکست هستید.» بنابراین می‌توان گفت داشتن تفکر استراتژیک در نوشتن بیزینس پلن، فرآیند مدیریت استراتژیک را تسهیل می‌کند. سازمان‌ها باید درک بهتری از نحوه نوشتن بیزینس و رویکرد آن داشته باشند. این مطلب از کیو سی بی در مورد طرح کسب و کار و نحوه نوشتن بیزینس پلن به همراه مثال است که راهنمای کاملی برای مدیران خواهد بود.
بیزینس پلن چیست؟
بیزینس پلن یک استراتژی مستند برای کسب‌وکار است که اهداف و برنامه‌های آن را به خوبی مشخص می‌کند. این طرح، پیش‌بینی‌های مالی، تحقیقات بازار، اهداف تجاری و بیانیه ماموریت شرکت را تشریح کرده و به عنوان نقشه راه شرکت عمل می‌کند تا کسب‌وکار را در مسیر درست نگه دارد. به عبارتی می‌توان گفت که بیزینس پلن نحوه رسیدگی به تمام جنبه‌های کسب‌وکار را نشان می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا فعالیت‌های شرکت در جهت اهداف مشخص‌شده و رشد سازمان تکامل پیدا کنند. یک طرح کسب و کار خوب مشخص می‌کند که دقیقا کجا هستید، کجا می‌خواهید باشید و چگونه می‌توانید به آن‌جا برسید. این سند همواره در جریان است و با شما و ایده‌هایتان رشد می‌یابد و تغییر خواهد کرد.
چرا نوشتن بیزینس پلن مهم است؟
دلایل زیادی برای نوشتن طرح کسب و کار وجود دارد که اهمیت آن را به عنوان بخش مهمی از کسب‌وکار اثبات می‌کند. به‌طورکلی می‌توان گفت شخصی که قصد تهیه بیزینس پلن داشته باشد، این کار را به یک یا چند دلیل زیر انجام می‌دهد:
1.تامین مالی کسب‌وکار از طریق سرمایه‌گذاران
یک سرمایه‌گذار همواره باید اطلاعات کافی حول محور احتمال موفقیت کسب‌وکار و سوددهی آن داشته باشد تا بتواند میزان تمایل خود را نسبت به سرمایه‌گذاری بسنجد. در چنین شرایطی توضیح شفاهی این مسائل کافی نیست، شما باید از داشتن یک برنامه تجاری و مالی کامل اطمینان حاصل کنید تا بتوانید احتمال موفقیت و میزان نیاز مالی برای پیشرفت کسب‌وکارتان را برآورد کنید. در حال حاضر مبحث بیزینس پلن به عنوان ابزاری برای تامین سرمایه مطرح می‌شود. این سند، مسیر کارآفرینی است که به سرمایه‌گذاران نشان می‌دهد سرمایه آن‌ها چگونه به کار گرفته می‌شود و چگونه به پیشرفت بیزینس کمک می‌کند. همه بانک‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری قبل از تامین مالی نیاز به بررسی بیزینس پلن و تخمین میزان بازگشت سرمایه خود را دارند، بنابراین آگاهی در مورد فرآیند و استراتژی کسب‌وکار برای رسیدن به اهداف مالی، سرمایه‌گذاری را تسهیل می‌کند.
2.تمرکز روی هدف و تصمیم‌گیری درست
بیزینس پلن باید در تمام زمینه‌ها کامل باشد، این سند ممکن است شامل صدها صفحه باشد که به تهیه‌کنندگان فرصت شرح اهداف کسب‌وکار و روش‌های دستیابی به آن‌ها را می‌دهد. به عنوان یک کارآفرین، داشتن بیزینس پلن به فرد کمک می‌کند تا ایده‌ها و استراتژی‌های خود را تعریف کرده و روی آن‌ها تمرکز داشته باشد. کارآفرینان باید استراتژی‌های بازاریابی، فروش و عملیات خود را به‌طور کامل مستندسازی کنند. چنین سند دقیقی نه تنها روی پیش‌بینی‌های مالی تمرکز دارد، بلکه مسائل مدیریتی، برنامه‌ریزی منابع انسانی، تکنولوژی و ایجاد ارزش برای مشتری را هم در بر می‌گیرد. به‌طورکلی می‌توان گفت که هدف اصلی از داشتن بیزینس پلن، برنامه‌ریزی برای آینده است. این برنامه شامل اهداف، نقاط عطف همراه با چگونگی مسیر فعالیت‌های شرکت است. فرآیند نوشتن طرح کسب و کار به شما کمک می‌کند تا روی اهدافتان تمرکز کنید و در مسیر رشد قدم بگذارید.
3.رسمیت بخشیدن به ایده تجاری
بسیاری از مردم حداقل یک ایده عالی برای آغاز یک کسب‌وکار در ذهن خود دارند اما قابل اجرا بودن ایده زمانی مشخص می‌شود که آن را روی کاغذ بیاورند. نوشتن بیزینس پلن یکی از راه‌هایی است که یک کارآفرین مشتاق برای اثبات ایده تجاری خود انجام می‌دهد و نشان‌دهنده زمان زیادی است که صرف فکر کردن به ایده، شکل دادن تاکتیک‌های رشد و محاسبات مالی کرده است.
4.شناسایی نقاط ضعف احتمالی
داشتن یک طرح کسب و کار به شما کمک می‌کند تا مشکلات احتمالی در ایده خود را شناسایی کنید. علاوه‌براین، به اشتراک گذاشتن بیزینس پلن با متخصصین این حوزه و شنیدن نظرات و پیشنهادات آن‌ها به شناسایی نقاط ضعف کسب‌وکار کمک می‌کند. بنابراین می‌توان رسمیت بخشیدن به ایده و از بین بردن مشکلات احتمالی را یکی از مزایای بیزینس پلن دانست.
نحوه نوشتن بیزینس پلن
برای آشنایی با چهارچوب بیزینس پلن ابتدا باید ببینیم استراتژیست کیست؟ استراتژیست فردی است که با حساسیت روی روند‌ها، جهت‌گیری استراتژیک را درک می‌کند و به سراغ روندسازی می‌رود. این فرد با بررسی جوانب مختلف، نوشتن این سند را آغاز می‌کند. بیزینس پلن شما ممکن است در قالب یک سند یا یک فایل اسلایدی مانند پاورپوینت نوشته شود. البته ممکن است داشتن هر دو نسخه برای کسب‌وکار شما مفیدتر باشد، از این طریق می‌توانید از نسخه پاورپوینت برای جذب افراد استفاده کنید و نسخه سندی با جزییات بیشتر را در ادامه در اختیار بینندگان قرار دهید. در این بخش به معرفی10 مولفه اصلی در نوشتن طرح تجاری می‌پردازیم تا ببینید چگونه باید بیزینس پلن بنویسیم.
- عنوان بیزینس پلن: بیزینس پلن حرفه‌ای باید با یک عنوان اصلی و فرعی جذاب آغاز شود. جذابیت عنوان اصلی و بهره‌گیری از یک جمله کوتاه برای عنوان فرعی، شروع مناسبی برای طرح تجاری شما خواهد بود.
- خلاصه اجرایی: خلاصه اجرایی یک بیزینس پلن شامل ماموریت یا بیانیه چشم‌انداز شرکت، ارزش پیشنهادی و اهداف بلندمدت کسب‌وکار شما است که به نوعی، مقدمه‌ای برای بقیه بخش‌های سند مشخص می‌کند. این بخش، آخرین بخشی است که نوشته می‌شود، اما در واقع اولین قسمتی است که ذینفعان در سند با آن مواجه می‌شوند، به همین خاطر از اهمیت زیادی برخوردار است.
- معرفی شرکت: در این بخش باید توضیحات مختصری درباره کسب‌وکار خود ارائه دهید که می‌تواند شامل نام کسب‌وکار، سال فعالیت، پیشنهادات کلیدی و… باشد. هدف از این قسمت، معرفی کسب‌وکار در یک قالب کوتاه و قانع‌کننده است.
- فرصت‌های تجاری: فرصت تجاری، نشان‌دهنده نقاط قوت کسب‌وکار شما برای برآورده کردن نیازهای بازار است. در این بخش باید ایده خود، اهداف و اهمیت آن در بازار را به نحوی شرح دهید که برای سرمایه‌گذاران متقاعد‌کننده باشد.
- تحلیل رقابتی: در هر صنعتی رقبای دیگری وجود دارد که باید در فرآیند بیزینس پلن در نظر گرفته شوند. در بخش تحلیل رقابتی باید نگاهی به چشم‌انداز صنعت داشته باشید. یکی از روش‌های تحلیل رقابتی، تجزیه‌وتحلیل SWOT است.
- معرفی بازار هدف: این قسمت از بیزینس پلن باید پاسخگوی این سوال باشد: مشتریان اصلی کسب‌وکار شما چه کسانی هستند و چرا؟ بازار هدف جزییات این موضوع را با دقت مشخص می‌کند و شامل اطلاعات جمعیت‌شناختی، روانشناختی، رفتارشناسی و جغرافیایی مشتری و… است.
- برنامه بازاریابی: در این قسمت باید استراتژی بازاریابی خود را بر اساس مخاطب هدف و شرایط کسب‌وکار خود تعیین و در بیزینس پلن ثبت کنید. طبیعتا روش‌های بازاریابی گسترده‌ای وجود دارد که باید روی انتخاب کارآمدترین راه‌ها تمرکز کنید.
- شرح مسائل مالی: بیزینس پلن باید شامل شرح دقیق هزینه‌ها، دارایی‌ها، بدهی‌ها، سرمایه‌گذاری و درآمدها باشد. شرح خلاصه مالی بیان‌گر این است که کسب‌وکار شما در حال حاضر در چه وضعیتی است و در آینده از نظر مالی چه اهدافی دارد.
- تیم: تیم شما شامل نقش‌هایی است که با مسئولیت‌های خود قرار است شما را در رسیدن به اهدافتان یاری کند. اجرای بیزینس پلن بدون تعیین نقش اعضای تیم امکان‌پذیر نخواهد بود و عامل مهمی در جذب سرمایه‌گذار است.
- نیازهای مالی: یکی از اهداف اصلی تنظیم طرح کسب و کار، تامین مالی از سوی سرمایه‌گذاران است، بنابراین حتما باید الزامات مالی مدنظر خود را در این سند ذکر کنید تا امکان تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاران فراهم شود.
نمونه بیزینس پلن
جهت آشنایی بیشتر با ساختار طرح کسب و کار می‌توانید از نمونه بیزینس پلن‌های ساده زیر استفاده کنید تا ببینید یک بیزینس پلن از چه قسمت‌هایی تشکیل شده و چگونه ارائه می‌شود. بررسی نمونه بیزنس پلن‌های مختلف به ما کمک می‌کند تا یاد بگیریم چگونه بیزینس پلن بنویسیم.
نتیجه‌گیری
ایجاد یک بیزینس پلن مستلزم تفکر زیادی است. در ابتدا باید سعی کنید ایده خود را در نظر بگیرید و از آن به عنوان نقطه شروع استفاده کنید. در طرح کسب و کار باید ببینید که اکنون کجا هستید، می‌خواهید کسب‌وکارتان به چه سمتی حرکت کند و چگونه باید به این اهداف دست پیدا کنید. قبل از نوشتن بیزینس پلن باید دو عامل مهم را در نظر بگیرید:
- مخاطب شما کیست؟
- می‌خواهید پاسخ آن‌ها چه باشد؟
به عنوان مثال اگر مخاطب شما سرمایه‌گذاران هستند، روی پیام کلیدی که می‌خواهید دریافت کنند، تمرکز کنید تا نتیجه مطلوب را دریافت کنید. جالب است بدانید که با توجه به گستردگی فعالیت‌ها، هیچ بیزینس پلن یکسانی بین کسب‌وکارها وجود ندارد و این سند باید متناسب با نیازهای هر شرکت تنظیم شود. نوشتن بیزینس پلن خوب الزاما موفقیت کسب‌وکار را تضمین نمی‌کند اما می‌تواند تا حد زیادی احتمال شکست را کاهش دهد.
سوالات متداول :
بیزینس پلن یک استراتژی مستند برای کسب‌وکار است که اهداف و برنامه‌های آن را مشخص می‌کند. این طرح، پیش‌بینی‌های مالی، تحقیقات بازار، اهداف تجاری و بیانیه ماموریت شرکت را تشریح می‌کند.
تامین مالی کسب‌وکار از طریق سرمایه‌گذاران، تمرکز روی هدف و تصمیم‌گیری درست، رسمیت بخشیدن به ایده تجاری، شناسایی نقاط ضعف احتمالی
عنوان بیزینس پلن، خلاصه اجرایی، معرفی شرکت، فرصت‌های تجاری، تحلیل رقابتی، معرفی بازار هدف، برنامه بازاریابی، شرح مسائل مالی، اعضای تیم، نیازهای مالی
بدون دیدگاه، دیدگاه خود را در زیر اضافه کنید!