استاندارد سیگار و تنباکو در سازمان ایزو، به استانداردسازی اصطلاحات و روش‌های آزمایش انواع محصولات تنباکو، مواد اولیه مورد استفاده برای تولید محصولات حاوی تنباکو، دود حاصل از دخانیت و تاثیرات محیطی آن‌ها می‌پردازد. این استاندارد دربرگیرنده اصول و مفاهیم مربوط به جابه‌جایی، ذخیره، بسته‌بندی، حمل‌ونقل و نگهداری انواع محصولات تنباکو است. محصولات حاوی تنباکو دسته‌بندی بسیار گسترده‌ای دارند و استانداردهای مربوط به هرکدام با روش‌های متفاوتی اندازه‌گیری و تعیین می‌شود.

با توجه به اینکه در دنیای امروز مصرف دخانیات روزبه‌روز در حال افزایش است، سازمان استاندارد تصمیم گرفت برای کنترل وضعیت محصولات تنباکو و مشابه آن، استانداردهای مختلفی در نظر بگیرد. اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری درباره انواع استاندارد سیگار و تنباکو داشته باشید، این مطلب کیو سی بی برایتان مفید خواهد بود. ما در این مطلب شما را با مفهوم فرآورده‌های تنباکو و استانداردهای آن آشنا خواهیم کرد.

فرآورده تنباکو چیست؟

قبل از اینکه بتوانیم سراغ معرفی استانداردهای تنباکو و سیگار برویم، ابتدا بهتر است بدانیم تنباکو چیست و به چه محصولاتی، فرآورده تنباکو گفته می‌شود. تنباکو (Tobacco)، نوعی محصول کشاورزی از برگ گیاهانی است که حاوی نیکوتین هستند. فرآورده یا محصولات تنباکو که در انگلیسی به آن Tobacco Products گفته می‌شود به معنای هر محصول ساخته شده یا مشتق شده از تنباکو است که برای مصرف انسان در نظر گرفته شده است. این محصولات شامل انواع سیگار، تنباکوی سیگار، تنباکوی رول، سیگار الکترونیکی، سیگار برگ، قلیان، ژل نیکوتین، پیپ، محصولات تنباکو با باتری و هر محصولی است که به روشی مشابه سیگار کشیدن استفاده می‌شوند.

معرفی استانداردهای سیگار و تنباکو

استانداردها نقش کلیدی در تعیین وضعیت محصولات مصرفی دارند. سازمان‌های نظارتی مانند ایزو، در سراسر جهان از استانداردهایی برای ارزیابی مطابقت یا عدم انطباق یک محصول با ویژگی‌های مطلوب ایمنی مصرف‌کننده استفاده می‌کنند و تولیدکنندگان در سراسر جهان مهر تایید سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) را به عنوان نماد به نمایش می‌گذارند. فرآورده‌های تنباکو نیز مانند سایر محصولات مصرفی، به چنین استانداردهایی نیاز دارد. استاندارد سیگار و تنباکو که با عنوان ISO/TC 126 شناخته می‌شوند، شامل چند استاندارد مختلف است که هرکدام دربرگیرنده بخشی از اصول و مفاهیم مربوط به فرآورده‌های تنباکو هستند. هر کدام از استانداردهای تنباکو و سیگار تاثیر زیادی بر هدایت سیاست‌های نظارتی محصولات تنباکو دارند و به کنترل کیفیت این فرآورده‌ها در سراسر جهان کمک می‌کنند.

تست‌های فیزیکی و ابعادی | ISO/TC 126/SC 1

با توجه به اینکه توسعه سیاست‌ها، مقررات و قوانین مربوط به مسائل ایمنی و بهداشتی در موضوعات مختلف به عهده استانداردهای ایزو است، استاندارد سیگار این جزییات را مدنظر قرار می‌دهد. محدوده استاندارد ISO/TC 126/SC 1 در صنایع مربوط به محصولات تنباکو شامل شناسایی و تدوین روش‌های استاندارد و ترتیب اجرای آن‌ها برای ارزیابی ویژگی‌های فیزیکی و ابعاد سیگار و اجزای سازنده آن به‌ویژه برای تعیین مقاومت کششی و تعیین ساختار و منافذ لفاف سیگار. در روش‌های بررسی سلامت محصولات، ایزو از روش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری میزان بازده قطران و نیکوتین برای تعیین عواقب مصرف آن روی سلامتی فرد سیگاری استفاده می‌کند و متغیرهای مختلفی مانند دما، طول سیگار و… را نیز مدنظر قرار می‌دهد.

برگ تنباکو | ISO/TC 126/SC2

موضوع اندازه‌گیری استاندارد اجزای محصولات دخانی احتمالا با پیشرفت مذاکرات برای تعیین چهارچوب کنترل دخانیات و گنجاندن مقررات مربوط به محصولات تنباکو در میان پروتکل‌های آن، چشم‌انداز بین‌المللی بیشتری پیدا کرده است. با تعیین جزییات استانداردهای تنباکو و سیگار، متخصصان بهداشت بهتر می‌توانند اهداف چنین استانداردهایی را درک کنند و از آن بهره‌مند شوند. با توجه به این توضیحات، دومین استاندارد سیگار مربوط به برگ تنباکو یا Leaf Tobacco است. برگ تنباکو عمدتا برای کشیدن سیگار، سیگار برگ، پیپ و قلیان استفاده می‌شود، علاوه‌براین در بعضی موارد به صورت جویدنی نیز قابل مصرف است.

استاندارد ISO/TC 126/SC 2 با هدف اطمینان از استانداردهای عملیات فرآوری برگ تنباکو مطابق با استانداردهای زیست‌محیطی، بهداشت شغلی و ایمنی مصرف‌کنندگان تعریف شده است.

استانداردهای ویپ و محصولات مشابه | ISO/TC 126/SC 3

محصولات ویپ و بخار یک فناوری نسبتا جدید و اقتصادی در صنعت دخانیات است که مواد مصرفی آن، مایعی به نام مایع الکترونیکی بوده و طی چند سال اخیر به بازارهای انبوه بسیاری از کشورها در سراسر جهان رسیده است. امروزه تعداد افرادی که از ویپ استفاده می‌کنند، حدود 25 میلیون نفر تخمین زده می‌شود.

اصول و مفاهیم مربوط به استاندارد ISO/TC 126/SC 3 با هدف رسیدگی به نیازهای استانداردسازی محصولات نوظهور این بخش است که اولین جلسه مربوط به این موضوع، در سال 2016  برگزار شد. این استاندارد شامل مواردی است که به استانداردسازی اصطلاحات، روش‌های آزمایش و اطلاعات محصول برای انواع ویپ و محصولات مبتنی بر بخار (Vapour Products) می‌شود. منظور از محصولات مبتنی بر بخار، محصولاتی هستند که عملکرد آن از طریق مایع الکترونیکی صورت می‌گیرد و به روش‌های مختلف، مایع الکترونیکی را به ترکیب قابل استنشاق تبدیل می‌کنند. البته باید توجه داشته باشید که محصولات دارویی استثنا هستند و در محدوده این استاندارد قرار نمی‌گیرند.

این محصولات فاقد دود هستند و می‌توان گفت که بخار جایگزینی برای دود است. این استاندارد، تمام موارد مربوط به طیف گسترده‌ای از محصولات بخار از جمله دستگاه‌های بخار، سیگارهای الکترونیکی یا ویپ و سایر محصولات مشابه و اجزای آن‌ها را پوشش می‌دهد. این دستگاه‌ها با روش‌های مختلفی کار می‌کنند، برخی ممکن است با باتری قابل‌شارژ، کارتریج‌های یک‌بارمصرف قابل تعویض یا مخازن قابل شارژ مایع کار کنند یا طراحی ثابتی داشته باشند اما به‌طورکلی استاندارد ISO/TC 126/SC 3، تمام موارد مربوط به این دستگاه‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد تا همواره از استاندارد خاصی پیروی کنند.

ساختار استاندارد ISO/TC 126/SC 3 موارد زیر را به‌طور دقیق مورد بررسی قرار می‌دهد و روی این موارد متمرکز است:

• تدوین روش‌های تحلیلی دقیق برای آزمایش تولید و عرضه محصولات مبتنی بر بخار
• ارائه الزامات و روش‌های آزمایشی معتبر برای دستگاه‌های سیگار الکترونیک
• الزامات ایمنی و کیفیت برای دستگاه‌های سیگار الکترونیک و مایعات الکترونیک
• تعیین مواد موجود در مایعات الکترونیک
• بررسی و تعیین شرایط آزمایش، تجهیزات، محصولات مرجع، انتشار گازهای گلخانه‌ای و…
• اطلاعات کاربر و خدمات ارائه‌شده توسط خرده‌فروشی‌ها

کلام آخر

فرقی ندارد که ویپ استفاده کنید یا سیگار، واقعیت این است که هیچ کدام از محصولات تنباکو برای سلامتی بدن بی‌خطر نیستند. بهترین راه برای حفظ سلامتی، عدم استفاده از هرگونه دخانیات است، چراکه هر کدام از محصولات تنباکو به نحوی برای سلامتی انسان مضر هستند. با وجود اینکه مطالعات نشان می‌دهد علت مرگ هر یک نفر از پنج نفر در ایالت متحده مصرف سیگار است، جلوگیری از مصرف دخانیات غیرممکن است. به همین دلیل می‌توان گفت که استاندارد سیگار و تنباکو راهی برای حفظ کیفیت این محصولات و کاهش آسیب‌های احتمالی آن‌ها است. همان‌طور که گفتیم، تاکنون سه استاندارد در زمینه قوانین و مفاهیم مربوط به فرآورده‌های تنباکو نهایی شده و بررسی‌های مربوط به آن، با هدف سلامتی مصرف‌کنندگان همچنان ادامه دارد.

---