ایجاد انگیزه در کارکنان یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های مدیران و تصمیم‌گیرندگان ارشد سازمان‌ها است. داشتن کارکنانی باانگیزه و پرتلاش، در بلندمدت به بهره‌وری بهتر و در نهایت به سوددهی بیشتر مجموعه کمک می‌کند. واقعیت این است که کارکنان از قبل، انگیزه کافی برای کار دارند؛ اما مدیریت رفتار سازمانی باید تصمیم بگیرد چگونه از این انگیزه موجود برای دستیابی به اهداف کاری خود استفاده کند.
وجود رضایت شغلی هم یکی از عوامل مهمی است که به انگیزه کارکنان مرتبط بوده و ارتباط عمیقی بین این دو برقرار است. احتمالا می‌پرسید چگونه می‌توان روحیه و انگیزه کارکنان را تقویت کرد؟ یا عوامل موثر در تشویق کارکنان چیست؟ این مقاله به سوالات شما پاسخ می‌دهد.
انگیزه چیست؟
شما به عنوان یک کارفرما، پیش از آن‌که بتوانید در کارکنان خود ایجاد انگیزه کنید، باید بدانید که انگیزه چیست. انگیزه (Motivation) اساسا به خواست و تمایل خود شخص برای دستیابی به چیزی تلقی می‌شود؛ مثل برنده شدن یک جایزه یا تکمیل یک پروژه.
به این ترتیب متوجه می‌شوید که کارکنان به ساخت انگیزه توسط شما نیاز ندارند؛ بلکه شما باید با توانمند‌سازی آنها برای ایجاد انگیزه، زمینه را فراهم کنید. اگر در این کار موفق شوید، خواهید دید که محیط کار بهتری برای درگیر‌کردن، ایجاد رضایت شغلی، ایجاد انگیزه و حفظ کارکنان خود خواهید داشت.
چرا ایجاد انگیزه در کارکنان مهم است؟
افراد معمولا پس از پشت سر گذاشتن چند آزمون و مصاحبه در یک شغل خاص استخدام می‌شوند. آنها در ابتدا انگیزه زیادی برای شروع کار و پیشرفت دارند؛ اما آیا این انگیزه همیشه با آنها باقی می‌ماند یا به تدریج کم و کمتر می‌شود!؟ همه انسان‌ها ممکن است در روزها یا هفته‌هایی به دلیل مشکلات مختلف، دچار افت انگیزه شوند؛ اما در صورتی که این وضعیت طول بکشد یا در میان بیشتر کارکنان دیده شود، می‌تواند نگران‌کننده باشد.
پول و مزایا همیشه به عنوان عوامل انگیزشی مهمی در کارکنان شناخته می‌شوند؛ اما تحقیقات نشان داده‌اند که آنها در صدر فهرست قرار ندارند! به نظر می‌رسد بیشترین عوامل انگیزش برای کارکنان عبارتند از:
- تعادل خوب بین کار و زندگی (۲۱ درصد)
- وجود انگیزه در همکاران (۲۰ درصد)
- رئیس تشویق‌کننده (١۵ درصد)
اما چرا کارفرمایان همیشه به دنبال ایجاد انگیزه در کارکنان خود هستند؟ اگر شما عوامل انگیزش به عنوان یک کارفرما بهترین و توانمندترین کارکنان را استخدام کرده باشید، اما آنها انگیزه کافی برای کار نداشته باشند، شکست خورده‌اید!
محققان می‌گویند وقتی کارکنان شما انگیزه کافی دارند، بهره‌وری بیشتر می‌شود. اگر بخواهیم این موضوع را با آمار و ارقام نشان دهیم، باید بگوییم طبق تحقیقات انجام شده در زمینه مدیریت منابع انسانی، کارکنان باانگیزه تا حدود ٢٠ درصد عملکرد بالاتری نسبت به دیگران دارند و احتمال ترک شغل توسط آنها حدود ۸۷ درصد کمتر است.
نقش مدیر در ایجاد انگیزه در کارکنان
مدیریت بیشترین اهمیت را در ایجاد انگیزه دارد. البته باید به این نکته توجه کنید که منظور از ایجاد انگیزه در کارکنان، هدف‌مند‌کردن انگیزه موجود در آنها در جهت اهداف سازمان است! خوشبختانه یک مدیر موفق می‌تواند عوامل محیطی کلیدی را برای دستیابی به این موضوع ضروری کنترل کند.
مهمترین عامل تحت کنترل یک مدیر، رابطه او با کارمندان است. پس از آن، محیط کار و فرهنگ سازمانی است که انگیزه و مشارکت کارکنان را تقویت می‌کند. در حالت ایده‌آل، فرهنگ کار شامل محیطی است که در آن کارکنان مورد اعتماد هستند و به درستی با آنها رفتار می‌شود. نقش مدیریت در ساخت و تقویت چنین محیطی می‌تواند به عنوان مهمترین عامل انگیزش در سازمان تلقی شود.
روش‌های ایجاد انگیزه در کارکنان
کاملا طبیعی است که گاهی کارکنان با افت انگیزه مواجه شوند؛ اما زمانی که همکاران به صورت مداوم درگیر آن باشند، ممکن است با مشکلاتی مواجه شوید. در این بخش نکات خوبی را در مورد چگونگی ایجاد انگیزه در کارکنان جمع‌آوری کردیم. این نکات مختص صنعت یا کسبوکار خاصی نبوده و بسیار ساده و کم‌هزینه یا بدون هزینه هستند. شما با به‌کارگیری این ١٠ روش در سازمان خود می‌توانید به افزایش انگیزه در کارکنان کمک کنید:
تعییین اهداف کوچک و قابل اندازه‌گیری
همه ما تجربه پروژه‌هایی را داشته‌ایم که بیش از حد طول می‌کشند و به نظر می‌رسد پایانی ندارند. گیر‌افتادن در چنین شرایطی می‌تواند روحیه کارکنان را تضعیف کند و انگیزه آنها را برای ادامه کار کاهش دهد. به همین دلیل می‌گویند دیدن نتیجه کار و پیشرفت در آن بسیار مهم و خوب است.
مشاهده پیشرفت نشان می‌دهد که ما چقدر در حال تغییر و بهبود هستیم. در چنین شرایطی لازم است برای ایجاد انگیزه در کارکنان، اهداف واقعی و قابل دستیابی تعیین کنیم که هر بار یکی از آنها فتح شود. در نتیجه با برداشتن قدم بعدی و بزرگ‌داشت دست‌آوردها می‌توان اثرات آن را بزرگ‌تر و قابل‌لمس‌تر کرد.
شفاف بودن
هر رابطه، از جمله روابط کاری بر پایه اعتماد بنا می‌شوند. وجود شفافیت یکی از بهترین راه‌ها برای تشویق فضای اعتماد میان شما و تیمتان است. در واقع می‌توان گفت تیمی که به شما اعتماد دارد، انگیزه بیشتری برای کار دارد و بیشتر درگیر کار خواهد شد. شفافیت همچنین کمک می‌کند تا اطمینان حاصل شود که همه با اطلاعات یکسانی کار می‌کنند و این می‌تواند به نفع تیم باشد.
یکی از روش‌های ایجاد انگیزه در کارکنان این است که اهداف را برای آنها به درستی روشن کنید. بدون این شفافیت، قدرت انگیزشی کم شده و اثربخشی خود را از دست خواهد داد. باید تلاش کنید به کارکنان خود ماموریتی واضح و مشخص بدهید؛ چون تقریبا غیرممکن است که آنها برای انجام کاری که درک درستی از آن ندارند، انگیزه واقعی داشته باشند.
تشخیص عملکرد خوب کارکنان
یکی از مهمترین عواملی که به انگیزه کارکنان کمک می‌کند این است که چقدر تلاش و سخت‌کوشی آنها دیده می‌شود! ٧٠ درصد کارمندان معتقد هستند انگیزه و روحیه‌شان با افزایش شناخت مدیران از آنها به شکل ویژه‌ای افزایش می‌یابد.
دلیل اهمیت این موضوع را می‌توانید با پاسخ به این سوال دریابید: اگر یک کارمند نتایج استثنایی و درخشانی داشته باشد، اما سخت‌کوشی او دیده و درک نشود، چرا باید به تلاش خود برای دستیابی به عملکرد بالا ادامه دهد!؟
البته تشخیص کار خوب به تنهایی کافی نیست. نحوه تشخیص مشارکت تیم هم تاثیر معناداری دارد. فراموش نکنید قدردانی از کارمندان توانمند نباید فقط به شکل یک پاداش در پایان سال انجام شود؛ بلکه باید به طور معنادار و مکرر انجام و یادآوری شود. پول در بیشتر مواقع مناسب است، اما تنها یا حتی موثرترین محرک نیست! پس لازم است با کارمندان خود به عنوان اعضای ارزشمند تیم رفتار کنید و به آنها احساس مفید و موثر‌بودن بدهید.
بزرگ‌داشت نتایج
یکی از دلایل اهمیت تعیین اهداف کوچک و قابل اندازه‌گیری، این است که فرصت‌های زیادی برای جشن‌گرفتن به تیم شما می‌دهد! این بدان معنا نیست که شما باید هر کارمندی را که به‌موقع به کار خود رسیده است مفصلا تشویق کنید؛ اما بسیار مهم است که به همه اطلاع دهید دقیقا هر یک از مشارکت‌های‌شان، چقدر و چگونه در پیش‌برد سازمان موثر است.
تشویق خود را به صورت شفاف بیان کنید و فقط به تحسین کارکنان نپردازید؛ بلکه نقشی را که این کار در پیشرفت سازمان و بهبود کارها می‌تواند داشته باشد، کاملا واضح بیان کنید.
مثبت بودن
باید بپذیریم که همیشه نمی‌توان مثبت بود. احساسات منفی جای خود را دارند و برخی تغییرات مهم سازمانی می‌توانند ناشی از گفتوگوهای سخت در شرایط منفی باشند. با این حال، یافتن راه‌هایی برای تزریق تجربیات و احساسات مثبت به تعاملات تیم می‌تواند به ساختن یک محیط کار سالم کمک کند؛ چون داشتن کارکنان شاد یک مزیت رقابتی است!
تحقیقات نشان می‌دهند کارمندان شاد ٢٠ درصد بهتر از دیگران عمل می‌کنند و تا ٣٧ درصد می‌توانند فروش بهتری داشته باشند. به نظر می‌رسد شادی و مثبت‌اندیشی، در موفقیت کسبوکار بیش از آنچه که تصور می‌کنید نقش دارد. یک تغییر ساده به سمت شادی و مثبت بودن می‌تواند تاثیر فوری بر تجربه کاری و روابط شما داشته باشد که از عوامل اصلی موفقیت، انگیزه، مشارکت و بهره‌وری هستند.
تغذیه مناسب در محل کار
زمانی که گرسنه هستید، تمرکز و تحرک دشوار می‌شود. به همین دلیل مهم است که در محل کار سیر باشید، آب کافی بنوشید و انرژی داشته باشید. گاهی کارمندان آنقدر مشغول می‌شوند که به سختی می‌توانند برای صرف ناهار خود زمان بگذارند؛ اما این موضوع بر سلامتی و حتی بهره‌وری آنها تاثیر منفی خواهد داشت.
تامین تنقلات سالم و قراردادن آنها در دسترس کارمندان یا ارائه کمک‌هزینه تغذیه، راهی آسان است تا به حفظ سطح انرژی اعضای تیم شما در طول روز کمک کند. به نظر می‌رسد هزینه‌های پرداخت‌شده بابت این کار با افزایش بهره‌وری تیم کاری جبران خواهد شد.
استراحت کافی در محل کار
سروکله‌زدن با یک مشکل برای ساعت‌های طولانی احتمالا نتیجه‌بخش نخواهد بود. به نظر می‌رسد عقب‌نشینی از کار و وقت‌گذاشتن برای تجدید قوا نه تنها برای سلامتی مهم است، بلکه به حفظ انگیزه کارکنان هم کمک می‌کند. نشستن طولانی‌مدت و کار بی‌وقفه راهکار خوبی برای افزایش اثربخشی کار نیست.
استراحت کوتاه، هر یک یا دو ساعت یک‌بار می‌تواند تاثیر شگفت‌انگیزی بر ذهن و بدن داشته باشد. برای این کار کافی است از پشت میز خود بلند شوید، پاهای‌تان را دراز کنید، کمی به چشم‌های خود استراحت دهید و سپس با ذهن و بدنی شاداب به سر کار خود برگردید.
حفظ سلامت کارکنان
یک مدیر موفق باید اطمینان حاصل کند که سیاست‌ها و قوانین وضع شده، افراد را از صرف زمان کافی برای سالم‌ماندن باز نمی‌دارد. پس باید به نحوه ارائه مرخصی، مزایای پزشکی و سلامت کارکنان فکر کند. گاهی استرس ناشی از نگرانی کارکنان در مورد گذراندن دوره بیماری، منجر به جدایی کارکنان از شرکت‌ها شده و سالانه میلیاردها دلار برای کسبوکارها در سراسر جهان هزینه دارد.
داشتن یک خط‌مشی سخاوتمندانه در مورد مرخصی یا گزینه‌هایی برای برنامه‌ریزی انعطاف‌پذیر یا کار از راه دور ممکن است از نظر ظاهری گران به نظر برسند، اما در واقع می‌توانند از طریق افزایش بهره‌وری، مشارکت مناسب کارکنان و عملکرد بهتر آنها، پول زیادی برای شرکت ذخیره کند.
تصور نتایج مثبت و به اشتراک گذاشتن آن
رسیدن به موفقیت، زمانی که بتوانید آن را تصور کنید آسان‌تر است. افراد حرفه‌ای، از ورزشکار گرفته تا نوازندگان و مدیران عامل، همه این تکنیک را برای بهبود انگیزه خود به کار می‌گیرند. اگر بتوانید هدف روشنی را ترسیم کنید، بیش از نیمی از راه را رفته‌اید.
به تیم خود کمک کنید تا درک کنند رسیدن به هدف چه معنایی دارد. برای کارکنان ترسیم کنید وقتی شخص به سمت هدف حرکت کرد و به دست‌آوردهای کوچک یا بزرگی رسید، چه نتیجه‌ای در پی خواهد داشت. سپس آن پیشرفت را به عنوان منبع انگیزه با همه کارکنان به اشتراک بگذارید.
دادن استقلال عمل به کارکنان
داشتن استقلال و برنامه کاری انعطاف‌پذیر، انگیزه‌های فوق‌العاده‌ای هستند. دادن اختیار بیشتر به کارمندان در مورد زمان و نحوه انجام وظایف می‌تواند کارایی آنها را بهبود داده و به حفظ انگیزه کمک کند. لازم است تنها به کارمندان خود بگویید که کارها تا چه زمانی باید انجام شود.
تصمیم‌گیری در مورد این که زمان‌بندی جزئی کارها چگونه باشد را به خودشان بسپارید. برخی از کارمندان ممکن است برای انجام کارها به زمان بیشتری نیاز داشته و حتی ترجیح دهند آخر هفته خود را به کار بپردازند؛ در صورتی که برخی دیگر می‌توانند آن را در مدت زمان محدود و با سرعت بیشتری انجام دهند.
نکته کلیدی در این است که شما به کارکنان این آزادی را می‌دهید تا در زمانی که انگیزه‌شان قوی‌تر است، روی پروژه‌های‌شان کار کنند، نه فقط زمانی که در محل کار هستند. کنترل بیش از حد کارمندان هم یکی از بدترین دشمنان انگیزه در محل کار است که حذف آن می‌تواند به ارتقای انگیزه آنها کمک کند.
نتیجه‌گیری
وقتی صحبت از انگیزه‌دادن به کارمندان می‌شود، بیشتر افراد به پاداش‌های مادی فکر می‌کنند. اما واقعیت این است که انگیزه در کارکنان فراتر از مسائل مالی است. کارکنان می‌خواهند احساس ارزش‌مندی داشته باشند و باور کنند که نقش آنها برای تیم کاری و سازمان بسیار مهم است.
وقتی بدانید چگونه به کارکنان انگیزه بدهید، بهترین نتیجه را از کار خواهید گرفت. مهم نسیت که کسبوکار شما چیست؛ در هر صورت ایجاد انگیزه در کارکنان همیشه بخش مهمی از وظایف شما خواهد بود. اگر می‌خواهید درباره مدیریت و مسائل مرتبط با آن یا دریافت گواهینامه ایزو اطلاعات بیشتری به دست آورید، به سایت ما مراجعه کنید یا با کارشناسان ما تماس بگیرید.
