چرا طراحی آزمون استخدام اهمیت دارد؟ شاید این جمله را شنیده باشید که جذب کارمندان خوب برای شرکتتان، به‌اندازه تاسیس و حفظ خود شرکت اهمیت دارد. شما ممکن است از تجهیزات و نرم‌افزارهای پیشرفته برخوردار باشید، اما بدون نیروی کار ماهر، نمی‌توانید بهترین استفاده را از این ابزارها ببرید. یافتن بهترین استعدادها هدف هر کارفرمایی است، اما پیدا‌کردن و همچنین حفظ کارمندان ماهر، کار آسانی نیست. طبق گزارش انجمن مدیریت منابع انسانی، ممکن است 6 تا 9 ماه از حقوق یک کارمند صرف پیدا‌کردن جایگزین مناسب و آموزش‌دادن به او شود.

راه‌حل رفع این مشکل، طراحی آزمون استخدام مؤثر است. فرآیندی که برای شما امکان این را فراهم می‌آورد تا به بهترین نامزدها دسترسی یابید، متقاضیان را بررسی کنید و با آن‌ها مصاحبه انجام دهید. از مهم‌ترین اصول طراحی آزمون استخدام، دانستن دقیق انتظاراتتان و پرسیدن سؤالات دقیق است. اما این همه ماجرا نیست؛ اگر می‌خواهید نکات و زوایای ایجاد و طراحی آزمون استخدام را بدانید، با ما تا انتهای این مطلب همراه شوید.

چرا طراحی آزمون استخدام اهمیت دارد؟

واقعیت این است که هر شرکتی در مسیر رشد خود، به جذب کارمندان ماهر و مسئول نیاز پیدا می‌کند. دلایلی مثل افزایش حجم کار، سرمایه‌گذاری جدید و پوشش موقعیت تازه‌ایجادشده، پرکردن غیبت موقت در تیم، یافتن جایگزین برای یک کارمند بازنشسته و موارد بسیار دیگری، نیاز به طراحی آزمون استخدام را ایجاد می‌کنند. درنتیجه سرمایه‌گذاری بر روی منابع انسانی و فرآیند جذب نیرو یک اصل مهم برای هر کسب‌وکاری است. استخدام فردی که توانایی پاسخ‌گویی به نیازهای شرکت شما را نداشته باشد و یا با اصول و فرهنگ شرکت شما هماهنگ نباشد، هزینه‌های شما را بالا می‌برد. همچنین اگر فرد اشتباهی را وارد تیمتان کنید، بهره‌وری کلی کار را به خطر می‌اندازید.

طراحی آزمون استخدام چه چالش‌هایی دارد؟

یکی از چالش‌برانگیزترین چیزها هنگام طراحی آزمون‌، این است که آزمون‌ها به‌ندرت می‌توانند تصویر کاملی از قابلیت‌های یک نامزد ارائه ‌دهند. به‌عنوان‌مثال، بااینکه آزمون‌های دانش شغلی برای ارزیابی مهارت‌های خاص شغلی عالی هستند، اما آن‌ها تمایل داوطلب برای یادگیری یا سرعت یادگیری آن مهارت را در نظر نمی‌گیرند. از سوی دیگر، آزمون‌های شخصیتی ممکن است نشان دهند که کدام‌یک از متقاضیان با تیم فعلی شما، هماهنگی خوبی دارند، اما این آزمون‌ها میزان تجربه و توانایی فرد در اجرای کار را در نظر نمی‌گیرند.

علاوه‌بر‌این، یافتن صحت اطلاعاتی که متقاضی وارد کرده است، به سخت‌گیری و دقت شما نیاز دارد. چراکه اغلب داوطلبان می‌خواهند بهترین تصویر را از خودشان ارائه بدهند و شما باید هنگام طراحی آزمون استخدام، این نکته را در نظر داشته باشید.

مزایا و همچنین مراحل طراحی آزمون استخدام

طراحی یک آزمون استخدام که مؤثر و اصولی باشد، می‌تواند نیاز به ده‌ها مصاحبه حضوری را حذف کند. این یعنی شما باید اصول طراحی آزمون استخدام را رعایت کنید. همچنین می‌تواند برای موقعیت‌های شغلی‌ای که داوطلبان زیادی را جلب کرده است، با محدود‌کردن نامزدهای مناسب، فرآیند استخدام را تسریع بخشد. این‌ها صرفه‌جویی عمده در زمان هستند. همچنین آزمون‌های استخدامی، نسبت به سایر اشکال ارزیابی مانند مصاحبه‌های بدون ساختار، بررسی رزومه یا مصاحبه تلفنی، عینی‌تر و مطمئن‌تر هستند. همچنین ازآنجایی‌که آزمون‌ استخدام برای همه داوطلبان یکسان است، می‌توانید به‌راحتی مهارت‌ها و عملکرد نامزدها را در کنار یکدیگر مقایسه کنید. برای طراحی آزمون استخدام، مراحل زیر را در نظر داشته باشید.

گام اول طراحی آزمون استخدام، شناسایی نیازها

قبل از شروع به طراحی آزمون استخدام، لازم است نیازهای استخدامی خود را شناسایی کنید. به‌عبارت‌دیگر، شما باید پروفایلی از نامزد ایده‌آل خود ایجاد کنید. این مرحله بسیار اهمیت دارد و بر اقدامات بعدی شما تأثیر می‌گذارد. ابتدا باید تعیین کنید که فرد موردنیاز شما، چه نقشی را باید ایفا کند. آیا به مدیری برای رهبری دیگران نیاز دارید یا می‌خواهید کارمندی را استخدام کنید تا وظایف خاصی را اجرا کند؟ شرکت شما چه مهارت‌هایی نیاز دارد و کارمند جدید چه شکاف‌هایی را باید پر کند؟ همچنین اگر فردی که دنبال آن هستید، قرار است یک موقعیت جدید را در شرکت ایجاد و ایفا کند، تمام دلایلی که کسب‌وکار شما اکنون به وجود شخصی در این نقش نیاز دارد را یادداشت کنید.

بعد از طراحی آزمون استخدام، باید مشخص کنید که وجود چه مهارت‌ها و ویژگی‌هایی برای اجرای این نقش بسیار اهمیت دارند و کدام توانایی‌ها یک مزیت خواهند بود. کاندیدای ایده‌آل دارای مجموعه مهارت‌های خاصی است که از مهارت‌های سخت و نرم تشکیل‌ شده است. مهارت‌های سخت شامل مواردی مانند تعداد سال‌های تجربه در نقش‌های شغلی خاص، الزامات تحصیلی و گواهی‌ها یا صلاحیت‌های لازم برای واجد‌شرایط‌بودن در این شغل است. مهارت‌های نرم هم، شامل مواردی مانند مهارت‌های بین فردی، مهارت‌های ارتباطی، مهارت‌های سازمانی، توانایی‌های حل مسئله و هرگونه ویژگی شخصیتی موردنیاز برای انجام موفقیت‌آمیز نقش موردنظر شماست.

گام دوم طراحی آزمون استخدام، تعیین نوع آزمون

با توجه به هدف شما، نوع سؤالاتی که در طراحی آزمون استخدام، وجود دارد متفاوت هستند. درنتیجه شما باید تصمیم بگیرید که از کدام آزمون‌ها می‌خواهید استفاده کنید، آزمون موردنظر شما چه بخش‌هایی را باید مورد پوشش قرار دهد و داوطلبان چه مدت‌زمانی را برای پاسخگویی به این سؤالات باید در اختیار داشته باشند. آزمون‌ها انواع مختلفی دارند، برای مثال:

• طراحی آزمون استخدامی بر مبنای استعداد: ارزیابی‌ها با هدف بررسی توانایی بالقوه یک کارمند برای حل مشکلات، استدلال منطقی و درک مفاهیم جدید انجام می‌شوند.
• آزمون‌های زبان: برای نقش‌هایی که نیاز به مهارت در یک یا چند زبان دارند، ضروری هستند.
• طراحی آزمون استخدامی برای سنجش توانایی بدنی: بر روی استقامت، چابکی و قدرت متقاضی تمرکز می‌شود
• آزمون‌های تناسب فرهنگ: به شما در سنجش اینکه آیا کاندیدها با باورها، ارزش ها و نگرش‌های شرکت همسو هستند و یا خیر، کمک می‌کند.

با توجه به این واقعیت که موقعیت‌های مختلف به مهارت‌ها و دانش‌های متفاوتی نیازمند هستند، شاید در فرایند جذب نیرو به طراحی چند آزمون استخدام نیاز داشته باشید.

یک حالت ‌ایده‌آل برای طراحی آزمون استخدام، ترکیب‌کردن چندین آزمون برای سنجش ابعاد مختلف توانایی‌ها و شخصیت افراد است. اما یک قاعده کلی وجود دارد که توصیه می‌کند زمان کلی پاسخ‌دهی به سؤالات را روی 40 دقیقه تنظیم کنید. پس هنگام طراحی آزمون استخدام ترکیبی این مورد را در نظر داشته باشید تا بتوانید در این بازه زمانی، مقدار مناسبی از داده‌ها را جمع‌آوری کنید و درعین‌حال تعداد داوطلبانی را که به‌دلیل طولانی‌بودن زمان و سنگینی فرایند، آزمون را ترک می‌کنند، محدود کنید.

گام سوم، اهمیت دادن به ترتیب و نوع سؤالات

هنگام طراحی آزمون استخدام، در نظر داشته باشید که ترتیب سؤالات و لحن آن‌ها باید روند منطقی و جذابی داشته باشد، سعی کنید سؤالات را به‌گونه‌ای بچینید که انگار یک مکالمه رودررو است. مثلاً آزمون را با سؤالات چندگزینه‌ای شروع کنید. در مرحله بعد، خلاق باشید و موقعیت‌هایی را شبیه‌سازی کنید که یک کارمند اغلب در یک نقش خاص با آن مواجه می‌شود. نامزدها را به چالش بکشید تا فکر کنند و از دانش و تجربیات خود برای پاسخ‌دادن به آن‌ها استفاده کنند. درنهایت ارزیابی خود را با سؤالات مرتبط با فرهنگ و ارزش‌های شرکت خود جمع کنید.

گام چهارم، تعیین معیار مناسب برای نمرات آزمون

برخی از پلتفرم‌های ارزیابی، داده‌های جمع‌آوری‌شده را برای امتیاز‌دادن به نامزدها تجزیه‌وتحلیل می‌کنند. بنابراین توصیه می‌شود بعد از طراحی آزمون استخدام، ابتدا کارمندان موجود را در موقعیت‌های مشابه آزمایش کنید، تا بتوانید امتیاز موردنیاز برای دریافت این شغل را تعیین کنید. برای این کار بهتر است چندین کارمند با تجربیات مختلف را انتخاب کنید تا بتوانید به یک میانگین مناسب برسید.

گام پنجم، تعیین زمان برگزاری آزمون

اکنون‌که کار طراحی آزمون استخدام را انجام دادید، باید در مورد زمان اجرای آن تصمیم‌گیری کنید. داوطلبان کار در شرکت شما باید از قبل بدانند که تاریخ آزمون چه زمانی است و آن‌ها برای شرکت در این آزمون، چه زمانی باید کار ثبت‌نام را انجام دهند. فاصله بین ثبت‌نام در آزمون استخدامی تا روز برگزاری آزمون، برای بسیاری از داوطلبان موقعیت خوبی برای آشنایی با نوع آزمون فراهم می‌کند و آن‌ها می‌توانند برای افزایش شانس موفقیت، خود را از قبل آماده کنند.

پس به‌جای برگزاری ناگهانی، تاریخ ثبت‌نام آزمون و زمان اجرای آن را برای داوطلبان ارسال کنید تا آن‌ها فرصت آماده‌شدن داشته باشند. همچنین تعیین بازه زمانی، برای پرکردن فرم تقاضای شرکت در آزمون استخدامی، در فرآیند استخدامْ امری ضروری است. به‌عنوان یک قاعده کلی، شما باید حداقل 72 ساعت به داوطلبان اجازه دهید تا پس از بازشدن پنجره عضویت، اطلاعات خود را وارد کنند. شما می‌توانید این جدول زمانی را به‌دلخواه تمدید کنید.

گام ششم، پیگیری و تجزیه‌وتحلیل

همان‌طور که اشاره کردیم، هدف از طراحی آزمون استخدام، جذب نیروی خلاق و جدید است. آخرین مرحله‌ای که برای رسیدن به این هدف باید طی کنید، تجزیه‌وتحلیل نتایج آزمون است. در طول تجزیه‌وتحلیل نتایج، مطمئن شوید که تیم شما همه ارزیابی‌ها را بر اساس مجموعه‌ای از معیارهای مشابه انجام می‌دهد. شما باید از نتایج آزمون، برای اتخاذ تصمیمات استخدامی بی‌طرفانه و مبتنی بر شواهد استفاده کنید.

مراحل بعدی تکمیل فرایند استخدام، می‌تواند شامل تماس با نامزد انتخابی، برگزاری انواع دیگر آزمون و دعوت از داوطلبان برای مصاحبه باشد. همچنین یادتان باشد که کاندیداها را از مراحل بعدی فرآیند استخدام و نتایج گرفته‌شده آگاه کنید. چراکه حفظ ارتباطات، کلیدی برای نگه‌داشتن بهترین نامزدها در صف استخدام است. درنهایت این نکته را در نظر داشته باشید با توجه به زمان و هزینه‌ای که برای استخدام کارمند مناسب هر سازمانی می‌پردازد، ایجاد شرایط مناسب برای حفظ کارمندان خوب، اصل موفقیت و ثبات یک شرکت است. برای اطمینان از ایجاد این شرایط شما می‌توانید با دریافت ایزو مناسب، هرگونه ریسکی را در کسب‌وکارتان به حداقل برسانید.

واقعیت این است که نرم‌افزار CRM مانند یک شمشیر دو لبه است. ازیک‌طرف، ابزارهای بسیار خوبی دارد که با افزایش درآمد، ایجاد کمپین‌های هدفمند و ردیابی KPIها باعث می‌شود همیشه در حال بهبود باشید. اما درعین‌حال، سازمان‌ها باید بتوانند برای استفاده حداکثری، از میان انواع سی آر ام، بهترین آن را انتخاب کنند. آن‌ها باید بدانند CRM چیست تا بتوانند از میان سیستم‌های سی آر ام‌ عملیاتی، تحلیلی یا مشارکتی انتخاب مناسبی داشته باشند. ما در این مقاله قصد داریم انواع مدل ‌های CRM و مزایای متفاوتی را که هرکدام برای کسب‌وکار شما ایجاد می‌کنند، بررسی کنیم تا تصویر بهتری از آنچه ممکن است به آن نیاز داشته باشید به شما ارائه دهیم.

انواع سی آر ام

یک سیستم سی آر ام داده‌ها و تعاملات مشتری را مدیریت و تجزیه‌وتحلیل می‌کند تا خدمات مشتری را بهبود بخشد و به حفظ و رشد فروش کمک کند. با گذشت زمان، تعداد ابزارها و عملکردهای یک سیستم سی آر ام برای پوشش هر دوره از چرخه حیات مشتری گسترش ‌یافته است؛ اما انواع سی آر ام چه هستند و چگونه یک سازمان می‌تواند تشخیص دهد که کدام‌یک از انواع مدل‌ های CRM برایش مناسب است؟ سه نوع اصلی سیستم سی آر ام موارد زیر هستند:

نوع یکم، سی آر ام عملیاتی

معرفی انواع سی آر ام را با CRM عملیاتی شروع می‌کنیم. سی آر ام عملیاتی چارچوبی جامع برای فعالیت‌های تجاری مرتبط با مشتری ازجمله بازاریابی، فروش و خدمات مشتری فراهم می‌کند. با این سیستم می‌توانید، حساب‌های مشتری را به‌صورت جداگانه یا از صفحات تماس واردشده ایجاد کنید. سپس می‌توانید از این داده‌ها برای ایجاد کمپین‌ها و به‌روزرسانی حساب‌ها پس از هر تعامل با مشتری استفاده ببرید. مقایسه انواع سی آر ام نشان می‌دهد که این سی آر ام عملیاتی، کارایی کلی را افزایش می‌دهد و انجام بسیاری از فرآیندها را خودکار می‌کند.

ویژگی‌های سی آر ام عملیاتی

می‌توان گفت که از میان انواع مدل ‌های CRM ، سی آر ام‌های عملیاتی در خودکارسازی چندین کار برتری دارند. هدف اصلی این سیستم علاوه بر کمک به ساده‌سازی عملیات تجاری این است که، تعاملات با مشتری، فرآیندهای بازاریابی و خدمات و تلاش‌های پشتیبانی را در یک مکان متمرکز کند. مهم‌ترین ویژگی‌های این سیستم موارد زیر هستند:

• اتوماسیون بازاریابی: این اتوماسیون در فعالیت‌های بازاریابی به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا اطلاعات مربوط به محصولات و خدمات خود را به پایگاه مشتریان فعلی و بالقوه خود منتقل کنند. همچنین هدف آن، یافتن بهترین راه برای ارائه محصولات و نزدیک‌شدن به مشتریان بالقوه با استفاده از ماژول‌های مدیریت کمپین است. به‌علاوه اتوماسیون بازاریابی به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا در مورد کانال‌های مؤثر (ایمیل، تماس‌های تلفنی، تبلیغات در رسانه‌های اجتماعی و موارد دیگر) تصمیم بگیرند تا بتوانند مشتریان بالقوه را هدف قرار دهند.
• اتوماسیون فروش: این اتوماسیون اطلاعات را سازمان‌دهی می‌کند تا به کسب‌وکارها کمک کند نیازهای مشتریان را برآورده کنند. درنتیجه می‌توانند فروش را به‌طور کارآمدتر و مؤثرتری افزایش دهند. این اتوماسیون کار تولید و توزیع گزارش‌های فروش، تولید سرنخ‌های فروش، استفاده از ابزارهای مدیریت سرنخ برای امتیازدهی، اولویت‌بندی و تخصیص سرنخ‌ها را به‌خوبی انجام می‌دهد.
• اتوماسیون خدمات مشتری: این اتوماسیون کار راه‌اندازی صندوق ورودی برای جمع‌آوری ایمیل‌های مشتریان، هماهنگی چت‌های آنلاین، راه‌اندازی چت‌بات‌ها و بسیاری از موارد دیگر را انجام می‌دهد.  همچنین اتوماسیون خدمات مشتری، کارمندان شما را از انجام کارهای تکراری و وقت‌گیر رها می‌کند و به آن‌ها اجازه می‌دهد تا بر فعالیت‌هایی که نیاز به نظارت و مداخله انسانی دارند، تمرکز کنند. همچنین شما با دریافت ایزو 10002، می‌توانید کیفیت عمومی برخورد با مشتریان و پاسخگویی به شکایات آن‌ها را افزایش دهید.

شما چه ویژگی‌های دیگری درباره سی آر ام عملیاتی می‌شناسید و چه تجربه‌ای از کار کردن با هر بخش از آن دارید؟ در انتهای مطلب درباره آن نظر بدهید.

سی آر ام تحلیلی

سی آر ام تحلیلی یکی دیگر از انواع سی آر ام است. این سیستم، سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا داده‌های جمع‌آوری‌شده در مورد مشتریان و تعامل آن‌ها با کسب‌وکار را بهتر درک کنند. در میان انواع CRM، نوع تحلیلی، یک منبع کلیدی برای تبدیل مقادیر زیادی از داده‌ها به بینش‌های عملی فراهم می‌کند. با استفاده از CRM تحلیلی سازمان‌ها می‌توانند از داده‌های جمع‌آوری‌شده، برای بهبود تجربه مشتری بهره ببرند.

در میان انواع سی آر ام، CRM تحلیلی یک پایگاه از داده‌های تجارت شما را ایجاد می‌کند، اما استفاده از این حجم اطلاعات، به متخصص نیاز دارد. این سی آر ام انواع گزارش‌های زیر را تولید می‌کند:

• مشتری: با این گزارش می‌توانید ویژگی‌ها و رفتار مشتری را برای الگوهای مورد بهره‌برداری بررسی کنید.
• بازاریابی: با این گزارش می‌توانید کمپین‌ها را بر اساس عملکرد گذشته، جمعیت‌شناسی مشتری و شخصیت‌های خریدار بهینه کنید.
• کانال: با این گزارش قادر خواهید بود ارتباطات مشتری را از طریق ایمیل، تلفن، چت، متن و رسانه‌های اجتماعی ردیابی کنید.
• فروش: با این اطلاعات می‌توانید کارایی خط فروش و اثربخشی جستجو را تعیین کنید.
• خدمات مشتری: امکان سنجش میزان رضایت مشتری و هزینه‌های انواع مختلف پشتیبانی مشتری مانند چت، تلفن، ایمیل و سلف‌سرویس را فراهم می‌کند.

همچنین به‌خاطر داشته باشید که داده‌های یک CRM تحلیلی می‌تواند شامل ترجیحات مشتری، کانال‌ها، نقاط تماس، ترندها، پیش‌بینی‌ها و موارد دیگر باشد.

ویژگی‌های کلیدی سی آر ام تحلیلی

ذخیره‌سازی داده‌ها؛ نقطه شروع با یک CRM تحلیلی ذخیره‌سازی داده‌ها است. در مقایسه انواع سی آر ام ممکن است کار با این حجم از اطلاعات کمی پیچیده به نظر برسد، اما انبار داده صرفاً مکانی مرکزی است که در آن شما داده‌ها را از طریق منابع مختلف ذخیره می‌کنید. درواقع بهتر است به آن به‌عنوان راهی برای جمع‌آوری، دسترسی و سازمان‌دهی تمام داده‌های تولیدشده توسط هر بخش که با مشتریان شما در ارتباط است، فکر کنید. هنگامی‌که داده‌ها را در یک مخزن مرکزی داشته باشید، می‌توانید کار تجزیه‌وتحلیل را اجرا کرده و گزارش تولید کنید. از میان انواع سی آر ام، سیستم‌های CRM تحلیلی برای کمک به سازمان‌ها در توسعه استراتژی‌هایی در حفظ و افزایش مشتری مفید هستند.

داده‌کاوی: داده‌کاوی زمانی وارد عمل می‌شود که شما داده‌هایی را که می‌خواهید تجزیه‌وتحلیل کنید، داشته باشید. داده‌کاوی، فرآیندی است که  از آن می‌توانید برای درک داده‌های خود و تبدیل آن‌ها از اطلاعات خام به بینش مفید استفاده ببرید. این بخش از قسمت‌هایی مانند ارتباط، طبقه‌بندی و تشخیص ناهنجاری تشکیل‌شده است که به شما این امکان را می‌دهد الگوها را پیدا کنید و به داده‌ها معنی بدهید. در میان انواع سی آر ام، سی آر ام تحلیلی را می‌توان بیشتر مناسب شرکت‌های متوسط و بزرگ دانست.

سی آر ام مشارکتی

در میان انواع سی آر ام، نوع مشارکتی آن به‌عنوان CRM استراتژیک شناخته می‌شود. این سیستم، تیم‌ها یا حوزه‌های عملکردی مختلف در یک سازمان را قادر می‌سازد که داده‌های مشتریان را به اشتراک بگذارند. این موجب می‌شود همه کارکنان از دانش یکسانی برای تصمیم‌گیری در مورد مشتریان استفاده می‌کنند، درنتیجه رویکردی جامع برای مدیریت روابط با مشتری ایجاد می‌شود. در مقایسه انواع سی آر ام  می‌توان گفت، درحالی‌که ابزارهای CRM عملیاتی بیشتر بر بازاریابی و فروش تمرکز می‌کنند، سیستم‌های CRM مشارکتی عمدتاً بر خدمات مشتری تمرکز دارند. البته یکی دیگر از راه‌هایی که برای افزایش رضایت مشتری می‌توانید از آن بهره ببرید، دریافت ایزو 10004 است.

ویژگی‌های کلیدی CRM مشارکتی

ویژگی‌های کلیدی CRM مشارکتی را می‌توان برمبنای سه وجه از مدیریت توضیح داد. این سه وجه هم مدیریت تعامل، مدیریت کانال و مدیریت اسناد هستند. در ادامه هر یک از این سه وجه را توضیح خواهیم داد.

مدیریت تعامل: نقاط تماس بین یک کسب‌وکار و مشتریانش را از طریق کانال‌های ارتباطی مختلف ردیابی می‌کند. در میان انواع سی آر ام، نوع مشارکتی آن با داشتن ویژگی مدیریت تعامل، امکان خدمات‌رسانی بهتر به مشتری را فراهم می‌کند. این ویژگی به سازمان کمک می‌کند بتواند هر مبادله‌ای را پیگیری کند و بفهمد که چرا، چگونه و کجا این مشتری با شرکت شما تعامل داشته باشد. در مدیریت تعامل، ابزارهایی وجود دارد که به شما امکان می‌دهد مخاطبین را بر اساس معیارهای مختلف گروه‌بندی کنید و برای بهبود تعاملاتْ از رفتارهای آنان نقشه‌برداری کنید.

مدیریت کانال: مشتریان کانال‌های زیادی (رسانه‌های اجتماعی، ایمیل و تلفن) دارند که می‌توانند انتخاب کنند به کدام‌یک از آن‌ها متصل شوند. هدف شما به‌عنوان صاحب یک بیزینس، این است که در هر کانالی که آن‌ها ترجیح می‌دهند ملاقاتشان کنید. مدیریت کانال از اطلاعات جمع‌آوری‌شده توسط مدیریت تعامل، برای کمک به شناسایی بهترین کانال ارتباطی برای یک مشتری خاص استفاده می‌کند.

مدیریت اسناد: اکثر CRMهای مشارکتی به شما این امکان را می‌دهند که سوابق مشتری مانند پیشنهادات، قراردادها و SLAها را متمرکز کنید. در برخی موارد، آن‌ها قادر خواهند بود که اسناد فنی را برای سلف‌سرویس مشتری ذخیره ‌کنند. این ویژگی به نمایندگان فروش کمک می‌کند تا به اطلاعات مهم مشتری برای رسیدگی سریع و متنی دسترسی پیدا کنند. درنتیجه در میان انواع سی آر ام، این سیستم شکاف بین تیم‌ها و بخش‌ها را برای به‌اشتراک‌گذاشتن اطلاعات و ایجاد یک تجربه خوب برای مشتری پر می‌کند..

بررسی مزایا و معایب و مقایسه انواع مختلف CRM

مزایا و معایب سیستم‌های CRM عملیاتی؛ می‌توان گفت در میان انواع سی آر ام، یک CRM عملیاتی می‌تواند منجر به بهبود فرآیندها، انسجام داخلی و رضایت کلی مشتری شود. بااین‌حال، مانند دیگر انواع CRM، شما برای دستیابی به بیشترین تأثیر نیاز به ورود صحیح داده‌ها دارید، که برای سازمان‌های کوچک یا متوسط، می‌تواند فرآیندی زمان‌بر باشد. سیستم‌های CRM عملیاتی برای کمک به تیم‌ها برای درک بهتر مشتریان از طریق جذب و بهبود روابط با مشتری برای هر شرکتی ایدئال هستند. البته انواع گواهینامه ایزو وجود دارد که می‌توانید برای استانداردسازی کسب‌وکارتان از آن‌ها بهره ببرید.

مزایا و معایب یک سیستم CRM تحلیلی؛ در میان انواع سی آر ام، سیستم‌های CRM تحلیلی برای تجزیه داده‌ها و توسعه استراتژی‌هایی برای توسعه سرنخ‌های جدید، بهبود حفظ مشتری و ایجاد کارایی برای بخش‌های فروش و بازاریابی عالی هستند. با‌این‌حال، درحالی‌که سیستم‌های CRM تحلیلی می‌توانند به فهم حجم زیادی از داده‌ها کمک کنند، اما درک آن‌ها بدون کارکنان اختصاصی ممکن است دشوار باشد. به‌علاوه، ارزش‌ به‌دست‌آمده از داده‌ها به اطلاعات واردشده بستگی دارد و ورودی‌های اشتباه  موجب منحرف‌شدن از نتایج می‌شوند.

مزایا و معایب یک سیستم CRM مشارکتی؛ این نوع سیستم CRM در تلاش است تا اطلاعات به اشتراک گذاشته‌شده بین بخش‌های فروش، بازاریابی و پشتیبانی مشتری را بهبود ببخشد. ازآنجایی‌که این تیم‌ها به‌طور جداگانه کار می‌کنند، یک ابزار CRM مشارکتی می‌تواند به تجزیه اطلاعات این بخش‌ها برای رفع نیازهای مشتری و مدیریت مؤثر روابط با مشتری کمک کند. بااین‌حال، با توجه به ماهیت متقابل و مشارکتی این سیستم، استفاده صحیح از آن ضروری است. در غیر این صورت، ارتباط بین نقاط تماس ممکن است از بین برود و تجربه مشتری آسیب ببیند. کسب‌وکارهایی که در مکان‌های مختلف فعالیت می‌کنند از میان انواع سی آر ام، بهتر است از سی آر ام مشارکتی استفاده کنند. این سیستم می‌تواند با ساده‌سازی جمع‌آوری اطلاعات مشتریان و برقراری ارتباط با آن‌ها به این کسب‌وکارها کمک کند.

اغلب شما ارتباطات را امری کاملا بدیهی می‌دانید، اما وقتی صحبت از ارتباطات در سازمان و پروژه می‌شود، موضوع بسیار حساس‌تر است. ارتباطات سازمانی باید به شکل موثر و صحیحی پایه‌گذاری شوند تا اطلاعات مربوطه به درستی به اشتراک گذاشته شوند. در چنین شرایطی، ماتریس ارتباطات سازمانی برای کمک به مدیران پروژه طراحی شده است که مزایای زیادی برای سازمان دارد. ما در این مطلب از کیو سی بی شما را با ماتریس ارتباطات سازمانی، کاربرد ماتریس ارتباطات و مزایای آن آشنا خواهیم کرد و در پایان یک نمونه‌ ماتریس ارتباطات برایتان مثال می‌زنیم تا کاملا به شکل و شمایل و اجزای آن مسلط شوید.

مفهوم ارتباطات در مدیریت پروژه

ارتباطات که به انگلیسی با عنوان Communication شناخته می‌شود، اساسا فرآیند ارسال و دریافت موثر اطلاعات است. ارتباطات در مدیریت پروژه به معنی اشتراک‌گذاری ایده‌ها، نظرات و اطلاعات صحیح پروژه با افراد مناسب و متخصصان مربوطه است. اشتراک‌گذاری به موقع اطلاعات مربوط به پروژه با افراد متخصص، به صورت موثر به بهبود فرآیند انجام پروژه کمک می‌کند. معمولا یکی از اولویت‌های اصلی رهبر یا مدیر پروژه، برقراری ارتباطات صحیح و موثر در پروژه است که به وی این اطمینان را می‌دهد، هر فردی که روی پروژه کار می‌کند، از اهداف و انتظارات پروژه آگاه است. بنابراین می‌توان گفت که طراحی و شکل‌گیری یک برنامه ارتباطی موثر، لازمه پیشرفت پروژه است.

نداشتن یک برنامه ارتباطی موثر، ممکن است مشکلات زیادی برای پروژه ایجاد کند، برای مثال احتمال دارد مدیر پروژه به خاطر مشغله‌های زیاد، فراموش کند اطلاعات را با افراد مربوطه و ذینفعان به اشتراک بگذارد و یا به اشتباه یکی از گروه‌های مرتبط را از ارتباطات حذف کند. چنین مسائلی به راحتی منجر به آسیب‌های جدی در پروژه می‌شوند، به همین خاطر هیچ‌گاه نباید ارتباطات را دست‌کم گرفت. شخصی که مسئولیت هماهنگی پروژه را به عهده دارد، باید مدیریت ارتباط بین سهام‌داران، ذینفعان و همه افراد شرکت‌کننده یا تحت تاثیر پروژه را تحت کنترل داشته باشد.

اولین گام برای برنامه‌ریزی ارتباطات موثر در پروژه، شناسایی گروه ذینفعان پروژه و نیازهای اطلاعاتی مربوط به آن‌ها است. در گام‌های بعدی باید شناخت دقیقی از مدیر پروژه، حامی پروژه، اعضای تیم پروژه، سایر مدیران سازمان مربوطه، تامین‌کنندگان، مشتریان، مقامات نظارتی و موارد دیگر وجود داشته باشد تا ارتباطات میان بخش‌های مختلف به درستی شکل بگیرد. یک برنامه ارتباطی خوب برای پروژه، باید نوع اطلاعاتی که به اشتراک گذاشته می‌شوند، افرادی که اطلاعات را دریافت می‌کنند و فواصل زمانی اشتراک‌گذاری را در نظر بگیرد و تحت کنترل داشته باشد.

شما می‌توانید این متغیرها را با قرار دادن هر کدام در جدولی به نام ماتریس ارتباطات سازمان، سازماندهی کنید. ماتریس ارتباطات یک راه‌حل مناسب برای طراحی ارتباطات در مدیریت پروژه است که به بهبود فرآیند انجام پروژه کمک می‌کند.

ماتریس ارتباطات در مدیریت پروژه

ماتریس ارتباطات (Communication Matrix)، سندی است که خلاصه‌ای از برنامه مدیریت ارتباطات یک پروژه را ارائه می‌کند. جهت اثربخشی بیشتر، سند ماتریس ارتباطات باید در دسترس تمام ذینفعان پروژه قرار بگیرد و همواره در طول پروژه به‌روزرسانی شود.

زمانی‌که یک کسب‌وکار یا شرکت تصمیم به پیشبرد پروژه می‌گیرد و مدیر پروژه مسئولیت پیشرفت آن را به عهده می‌گیرد، فرآیند مدیریت پروژه آغاز می‌شود. اولین قدمی که توسط مدیر پروژه انجام می‌گیرد، انتخاب روش مدیریت پروژه برای تبدیل پروژه از ایده به واقعیت است. صرف‌نظر از روشی که در گام اول انتخاب می‌شود، مهارت‌های ارتباطی قوی یکی از مهارت‌های ضروری دانش مدیریت پروژه است که یک مدیر پروژه متخصص باید برای پیشبرد موفقیت‌آمیز پروژه از آن برخوردار باشد. مهارت‌های ارتباطی قوی، امکان ارسال و دریافت اطلاعات کلیدی پروژه را هم برای ذینفعان و هم اعضای تیم پروژه فراهم میکند. این مهارت تضمین می‌کند که همه اعضای تیم پروژه به درستی از تمام نقاط عطف پروژه و مسیر پیش‌رو مطلع هستند.

همان‌طور که پیش از این اشاره شد، ارتباطات، ارسال و دریافت موثر اطلاعات است، بنابراین هرچه پروژه پیچیده‌تر باشد، باید از ارتباط به‌موقع و درگیری موثر ذینفعان و اعضای تیم اطمینان حاصل کرد. بهترین ابزار برای انجام چنین تعهدی در پروژه، استفاده از ماتریس ارتباطات است. از جمله کاربرد ماتریس ارتباطات و مزایای قابل توجه آن می‌توان به بهبود ارتباطات بین بخش‌ها، استفاده کارآمدتر از منابع پروژه و تصمیم‌گیری سریع‌تر مرتبط با پروژه اشاره کرد.

ماتریس ارتباطات در ابتدای پروژه تنظیم می‌شود، اما درست مانند پروژه کلی باید به شرایط متغیر حساس باشد و قابلیت به‌روزرسانی داشته باشد. طرح ارتباطی و ماتریس ارتباطات باید به یک اندازه سیال باشند تا اگر در شرایط خاصی، پروژه با مانعی روبرو شد، مجددا توسط مدیر پروژه و اعضای تیم مورد ارزیابی قرار بگیرن  تا برنامه ارتباطی مطابق با شرایط جدید تنظیم شود.

اجزای یک ماتریس ارتباطات

با بررسی چند نمونه ماتریس ارتباطات به راحتی می‌توانید با ترکیب این ماتریس و ماهیت آن آشنا شوید. یک ماتریس ارتباطات، الزامات ارتباطی پروژه را مشخص می‌کند که عناصر اصلی آن را می‌توان به دسته‌بندی زیر تقسیم کرد:

• نوع ارتباط: برای مشخص کردن نوع ارتباط، باید بررسی کنید که در ماتریس ارتباطات خود قرار است با چه چیزی ارتباط برقرار کنید؟ به عنوان مثال برای این کار می‌توان به جلسات آغازین، جلسات بررسی وضعیت پروژه، گزارش وضعیت ماهانه پروژه و… اشاره کرد.
• تعیین هدف از ارتباطات: دومین عنصری که باید در ماتریس ارتباطات در نظر بگیرید، هدف است. مدیریت پروژه باید در این بخش به دو سوال اساسی و کلی پاسخ بدهد: اول اینکه هدف ابزار ارتباطی چیست؟ و سوال دوم اینکه چرا قصد انتقال این اطلاعات مشخص را دارید؟
• انتخاب رسانه یا روش انتقال: رسانه یا روش انتقال را می‌توان به عنوان سومین عنصر در ماتریس ارتباطات معرفی کرد. در ماتریس ارتباطات سازمانی مهم است که از قبل بررسی کنید چگونه می‌خواهید اطلاعات مورد نظر را انتقال دهید. رسانه یا روش انتقال اطلاعات مبحث مهمی است که پایه و اساس نمونه ماتریس ارتباطات مختلف را تشکیل می‌دهد. از جمله روش‌های انتقال رایج در پروژه‌های مختلف می‌توان به جلسات حضوری، جلسات مجازی، تماس‌های کنفرانسی یا ایمیل و… اشاره کرد.
• بررسی دوره تناوب: در فرآیند شکل‌گیری ماتریس ارتباطات مهم است که هر چند وقت یک بار این اطلاعات را ایجاد می‌کنید. در پروژه‌های مختلف ممکن است اطلاعات به صورت روزانه، هفتگی، ماهانه و یا در صورت نیاز ایجاد و بررسی شوند.
• شناسایی مخاطب: سوال اصلی در بخش مخاطب این است که با چه کسانی در ارتباط هستید؟ مخاطبان یک پروژه در ماتریس ارتباطات ممکن است اعضای تیم پروژه، دینفعان، سهام‌داران، تیم خلاقیت و…. باشند.
• شناسایی مسئول: مدیر پروژه باید هنگام طراحی ماتریس ارتباطات به درستی مشخص کند که مسئول این ارتباطات کیست. در پروژه‌های مختلف مسئول ارتباطات مدیر پروژه، سرپرستان فنی و… باشند.
• موارد قابل تحویل: در این بخش باید دقیق مشخص شود که چه چیزی برقراری صحیح ارتباط را محقق می‌کند؟ به عنوان مثال در این زمینه می‌توان به دستور کار، صورتجلسه، برنامه زمان‌بندی پروژه، پاورپوینت و… اشاره کرد.
• قالب: ارتباطات موردنظر، در ماتریس ارتباطات چگونه ارائه خواهد شد؟ از جمله قالب‌های رایج در نمونه ماتریس ارتباطات مختلف می‌توان به نسخه‌های سخت یا نرم‌افزاری که از طریق وب‌سایت حاضر می‌شوند و یا ابزارهای اختصاصی و حرفه‌ای مدیریت پروژه اشاره کرد.

کاربرد ماتریس ارتباطات

بدیهی است که یک پروژه موفق باید دارای یک برنامه ارتباطی قوی و در نتیجه یک ماتریس ارتباطات حرفه‌ای باشد. ماتریس ارتباطات مزایای زیادی دارد که در ادامه به چند مورد از مزایای کلیدی ماتریس ارتباطات اشاره می‌کنیم:

• یک برنامه ارتباطی واضح و مختصر، بهترین ابزار برای اطمینان از این است که تمام ذینفعان پروژه اطلاعات حیاتی مربوط به پروژه را به‌موقع و به شکل موثر دریافت می‌کنند.
• یک ماتریس ارتباطی خوب، انتظارات ذینفعان و افراد درگیر پروژه را در مورد زمان، نحوه دریافت و به‌روزرسانی پروژه مدنظر قرار می‌دهد و دیدگاه دینفعان را نسبت به وضعیت پروژه بهبود می‌بخشد.
• یک کاربرد ماتریس ارتباطات این است که امکان استفاده کارآمد از منابع پروژه را فراهم می‌کند. وجود ارتباطات درست بین اعضای تیم و افراد مرتبط با پروژه ضایعات و هزینه‌های مربوط به اهداف پروژه را به حداقل می‌رساند.
• زمانی‌که پروژه دارای ماتریس ارتباطات باشد، تمام عناصر حیاتی آن به صورت مستند و به شکل منظم طبقه‌بندی شده است، این شرایط و داشتن یک ماتریس ارتباطی موثر، امکان تصمیم‌گیری سریع‌تر در مواقع ضروری و غیرضروری را فراهم می‌کند.

توجه داشته باشید که جهت تداوم مزایای یک طرح ارتباطی قوی، اگر برنامه پروژه نیاز به تعدیل یا تغییر داشت، برنامه ارتباطی و ماتریس ارتباطات نیز باید هم‌زمان به‌روز شود.

چگونه می‌توان ماتریس ارتباطات ایجاد کرد؟

هنگام ایجاد یک ماتریس ارتباطی باید موارد کلیدی پروژه را بررسی و شناسایی کرد. موارد کلیدی که باید در ماتریس ارتباطات سازمانی گنجانده شوده عبارت است از:

• نقاط عطف پروژه
• به‌روزرسانی وضعیت پروژه
• نقاط بحرانی و حساس

در مرحله بعد باید برای موارد کلیدی فوق، روش ارتباطی موثری انتخاب کرد. از جمله روش‌های برقراری ارتباط موثر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جلسات به‌روزرسانی وضعیت (جلسه می‌تواند به صورت حضوری یا آنلاین باشد.)
• جلسات برنامه‌ریزی (جلسه می‌تواند به صورت حضوری یا آنلاین باشد.)
• ارتباط از طریق تماس‌های تلفنی

در مرحله بعد باید مشخص شود که هر کدام از نقاط بحرانی و حساس مربوط به کدام یک از ذینفعان پروژه است؟

• کدام ذینفعان باید در به‌روزرسانی وضعیت شرکت حضور داشته باشند؟
• کدام ذینفعان باید در جریان جزییات محصولات و خدمات پروژه باشند؟

به‌طورکلی ماتریس ارتباطات باید به چهار سوال اساسی زیر پاسخ دهد:

• چه کسی؟: اطلاعات با کدام ذینفعان به اشتراک گذاشته شود؟
• چه چیزی؟: کدام اطلاعات باید به اشتراک گذاشته شود؟
• چه زمانی؟: چه زمانی و چند وقت یک‌ بار ارتباط بین ذینفعان برقرار شود؟
• چگونه؟: برقراری ارتباط چگونه خواهد بود؟ (جلسه، ایمیل، تماس تلفنی و…)

نمونه ماتریس ارتباطات

همان‌طور که گفته شد، یک ماتریس ارتباطی شامل توضیحات دقیق در رابطه با اشتراک‌گذاری اطلاعات است. در این بخش یک نمونه ماتریس ارتباطات ساده را به شما معرفی می‌کنیم که مربوط به پروژه طراحی UX است که در آن اهداف، روش ارتباطات، دوره تناوب و اعضای مربوط به آن به طور دقیق مشخص شده است.

یکی از مؤثرترین راه‌هایی که می‌توانید با آن، بهره‌وری بازاریابی خود را بهبود ببخشید، بخش بندی بازار است. بخش بندی بازار به شما کمک می‌کند تا گروه‌های خاصی از مصرف‌کنندگان را هدف قرار دهید، درنتیجه با مدیریت بازاریابی، تلاش‌های بازاریابی شما به سمت مخاطبان مناسب هدایت می‌شود. در این مقاله، به شما می‌گوییم که تقسیم بندی بازار چیست و چرا بخش مهمی از یک استراتژی بازاریابی مؤثر است. همچنین در ادامه بهترین روش‌ها و تکنیک‌های آن را با شما در میان خواهیم گذاشت.

بخش بندی بازار چیست؟

بخش‌بندی بازار یک استراتژی عملی است که معمولاً در بازاریابی و برنامه‌ریزی برای کسب‌وکار استفاده می‌شود. در این روش، بازار هدف به گروه‌های کوچک‌تری تقسیم می‌شوند. این بخش‌‌بندی بر اساس ویژگی‌های مشابهی مانند سن، درآمد، ویژگی‌های شخصیتی، رفتار، علایق، نیازها یا موقعیت مکانی مشترک، انجام می‌شود. از این بخش‌ها می‌توان برای بهینه‌سازی محصولات، بازاریابی، تبلیغات و انتخاب بازار هدف استفاده کرد. روش تقسیم بندی بازار به برندها اجازه می‌دهد تا استراتژی‌هایی را برای انواع مختلف مصرف‌کنندگان، بسته به اینکه چگونه ارزش کلی محصولات و خدمات خاص را درک می‌کنند، ایجاد کنند. به‌این‌ترتیب درنهایت کسب‌وکارها می‌توانند با انتخاب مخاطب مناسب، پیام‌های بازاریابی شخصی‌سازی‌شده را بفرستند و احتمال تبدیل‌شدن آن‌ها به مشتری را افزایش دهند.

انواع تقسیم بندی بازار

همان‌طور که گفتیم، بخش بندی بازار به ما این امکان را می‌دهد تا درک عمیقی از پایگاه مشتریان خود به دست آوریم. از این اطلاعات می‌توانیم برای بهینه‌سازی عملکرد کمپین‌های تبلیغاتی و یا بهبود فرآیند توسعه محصول استفاده ببریم. در استراتژی‌های بازاریابی، 4 نوع تقسیم بندی بازار وجود دارد که در ادامه هر یک از آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

تقسیم‌بندی جغرافیایی

تقسیم‌بندی جغرافیایی شامل ایجاد گروه‌های مختلفی از مشتریان بر اساس مرزهای جغرافیایی است. همان‌طور که می‌دانید، نیازها و علایق مشتریان بالقوه بر اساس موقعیت جغرافیایی، آب‌وهوا و منطقه آن‌ها متفاوت است. درک این موضوع به شما این امکان را می‌دهد که مکان فروش و نوع تبلیغ مناسب آن فرهنگ را انتخاب کنید، همچنین از این اطلاعات می‌توانید برای تعیین بهترین محل برای گسترش تجارتتان، استفاده ببرید. فرض کنید، یک بازاریاب در تلاش است تا چکمه‌ها و اکسسوری‌های زمستانی را تبلیغ کند. بخش بندی بازار بر اساس موقعیت جغرافیایی، به بازاریاب این امکان را می‌دهد که تبلیغات ویژه‌ای برای مناطقی که دارای آب‌وهوای سرد هستند، تدارک ببیند.

برندهایی که در حوزه تجارت الکترونیک فعال هستند، از این نوعِ بخش بندی بازار، بسیار سود می‌برند. چراکه می‌توانند از هدف‌گذاری جغرافیایی برای نمایش پاپ‌آپ‌های مبتنی بر مکان استفاده کنند. این روش با ارائه محصولات خاص منطقه یا فصل به مشتریان کمک می‌کند تا بتوانند نیازهایشان را بشناسند و برطرف کنند. همچنین مشاغلی که در کشورهای مختلف در سراسر جهان فعالیت می‌کنند، می‌توانند زبان محتوا را برای بومیان هر کشور تغییر دهند؛ ازآنجایی‌که افراد کشورهای مختلف علایق متفاوتی دارند، می‌توانند این اولویت‌ها را برای بازاریابی محتوا در نظر بگیرند.

تقسیم بندی جمعیتی

تقسیم‌بندی جمعیتی شامل تقسیم بازار از طریق متغیرهای مختلف مانند سن، جنسیت، ملیت، سطح تحصیلات، اندازه خانواده، شغل، درآمد و غیره است. این‌یکی از پرکاربردترین اشکال بخش بندی بازار است، زیرا مبتنی بر این است که شما بر اساس این اطلاعات خواهید دانست که، مشتریانتان چگونه از محصولات و خدمات شما استفاده می‌کنند و چقدر مایلند برای این محصول هزینه بپردازند. بااین‌حال در نظر داشته باشید، اگرچه این نوع، یک نقطه شروع فوق‌العاده برای تقسیم بندی بازار محسوب می‌شود، اما به‌تنهایی نمی‌تواند مفید باشد. درواقع همیشه باید از تقسیم‌بندی جمعیتی در کنار انواع دیگر بخش‌بندی استفاده کنید، همچنین برای اثربخشی بیشتر، باید در مورد شیوه جمع‌آوری اطلاعات و سؤالاتی که می‌پرسید حساس باشید.

به‌عنوان‌مثال، دو زن 35 ساله از تهران می‌توانند علایق بسیار متفاوتی داشته باشند. یکی ممکن است مادر سه فرزند و خانه‌دار باشد، درحالی‌که دیگری ممکن است یک زن تاجر باشد که به‌تنهایی زندگی می‌کند. تقسیم‌بندی جمعیتی شما را فقط تا این نقطه پیش می‌برد. بااینکه این اطلاعات برای شروع کار بسیار خوب است اما برای نیازسنجی این دو تیپ شخصیتی، باید از سایر روش‌ها هم بهره ببرید.

تقسیم‌بندی رفتاری

تقسیم‌بندی رفتاری بر واکنش‌های خاص مانند عادات خرید، عادات خرج‌کردن، وفاداری به برند وغیره متمرکز است. در این روش رفتارهای مصرفی، الگوها و روشی‌هایی که بر فرآیندهای تصمیم‌گیری و خرید مشتریان تأثیر می‌گذارد، بررسی می‌شوند. این نوع از بخش بندی بازار، به بازاریابان این اجازه را می‌دهد تا رویکردهای هدفمندتری برای بهبود کارشان، توسعه دهند. همچنین نحوه یافتن داده‌های رفتاری بستگی به این دارد که چه رفتاری را می‌خواهید ردیابی کنید و مورد هدف قرار دهید. مثلاً در خرید آنلاین می‌توانید بررسی کنید که آن‌ها چه اقداماتی در وب‌سایت شما انجام می‌دهند، هرچند وقت یک‌بار از یک محصول یا خدمات استفاده می‌کنند، با چه صفحاتی بیشترین تعامل را دارند، از کدام شبکه اجتماعی بیشترین استفاده را می‌برند و چقدر به برند شما وفادارند.

تقسیم‌بندی روان‌شناختی

تقسیم‌بندی روان‌شناختی شبیه به تقسیم‌بندی جمعیتی است با این تفاوت که جنبه احساسی‌تر رفتار مصرف‌کننده را بررسی می‌کند. این شیوه از بخش بندی بازار، اطلاعات شما در مورد ترجیحات مشتریان و دلایل آن‌ها برای خرید را افزایش می‌دهد. اطلاعات روان‌شناختی می‌تواند جزئیاتی مانند بزرگ‌ترین چالش‌هایی که مشتریان شما با آن روبرو هستند، اهداف آن‌ها، دلایل خریدشان، بزرگ‌ترین ترس و همچنین علایق آن‌ها را در بربگیرد.

یافتن داده‌های روان‌شناختی نسبت به سایر انواع داده‌ها، برای بخش‌بندی، کمی دشوارتر است، چراکه این اطلاعات بسیار ذهنی هستند. بااین‌حال، شما می‌توانید با نظرسنجی از مشتریان، مصاحبه با وفادارترین مشتریان خود و همچنین نحوه استفاده مردم از وب‌سایتتان، این نوع از داده‌ها را استخراج‌کنید. برای بخش بندی بازار، ترکیب داده‌های روان‌شناختی با داده‌های جمعیت‌شناختی به شما کمک می‌کند تا ایده‌ای جامع از خواسته‌ها و نیازهای بخش مورد هدفتان به دست آورید.

برای ‌مثال، ممکن است تصمیم بگیرید مدیران میانی 30 تا 45 ساله‌ای را هدف بگیرید که تصمیمات خرید آن‌ها برمبنای تحت‌تأثیر قرار‌دادن رئیسشان است یا ممکن است تصمیم بگیرید که زنان 25 تا 45 ساله‌ای را هدف قرار دهید که سعی می‌کنند رژیم غذایی خود را با سبک زندگی پرمشغله‌ای که دارند، متعادل کنند.

چگونه تحقیقات بخش بندی بازار را انجام دهید

حالا که استراتژی‌های مختلف تقسیم‌بندی بازار را بررسی کردیم، شاید بد نباشد نگاهی به شیوه انجام تحقیقات برای اجرای آن بیندازیم. همان‌طور که می‌دانید، جمع‌آوری اطلاعاتْ بخش مهمی از بخش بندی بازار را تشکیل می‌دهد. ازآنجایی‌که شما قرار است بر اساس اطلاعاتی که به دست می‌آورید، استراتژی شرکت را تعیین و برای اجرای کمپین‌هایتان، هزینه کنید، دقیق‌بودن این اطلاعات بسیار اهمیت دارد. البته داشتن ایزو مناسب در این زمینه می‌تواند خیلی به کمکتان بیاید.

اولین مرحله؛ 1مشتریان موجود را تجزیه‌وتحلیل کنید

تجزیه‌وتحلیل مخاطبان در روش تقسیم بندی بازار، از مشتریان موجود شروع می‌شود. ابتدا باید از پایگاه مشتری خود شروع کنید تا روندها و الگوها را شناسایی کنید. برای این کار راه‌های مختلفی وجود دارد؛ مصاحبه مستقیم با مشتریان از طریق فرم‌های نظرسنجی، بهترین راه برای دریافت بازخورد دقیق است. راه بعدی، مصاحبه با تیم فروشتان است. چراکه آن‌ها مستقیماً با مشتریان در تماس قرار دارند. همچنین می‌توانید برای جمع‌آوری اطلاعات از تجزیه‌وتحلیل وب‌سایتتان استفاده کنید. شما می‌توانید با نگاه‌کردن به نقشه حرارتی، الگوی اسکرول، سایت‌های ارجاع، تعداد کلیک‌ها و غیره در مورد رفتارهای مشتریان اطلاعات کسب کنید.

دومین مرحله؛ تعیین پرسونای خریدار

با کمک تحقیقات کامل و تجزیه‌وتحلیل مخاطبان که در مرحله اول انجام می‌دهید، درک بسیار خوبی از مشتریان و سرنخ‌های موجود خود خواهید یافت. گام بعدی برای بخش بندی بازار، ایجاد پرسونای خریدار با استفاده از این داده‌ها است. باید نوع مشتریان احتمالی را توصیف کنید. توصیف تخیلی مشتری ایده‎آل، به شما این امکان را می‌دهد که به‌وضوح مخاطبی را که به‌دنبال جذب و هدف‌گذاری آن هستید، تجسم کنید. این امر در تصمیم‌گیری برای استراتژی تقسیم بندی بازار مفید است.

سومین مرحله؛ شناسایی فرصت‌های و تعیین استراتژی

سومین مرحله در تحقیقات بخش بندی بازار، شناسایی فرصت‌هاست. ابتدا باید ببینید که برند شما چه چیزی را ارائه می‌دهد، چه مشکلاتی را حل می‌کنید، در چه زمینه‌هایی می‌توانید رقبای خود را شکست دهید، تیم شما دوست دارد چه خدماتی ارائه دهد و غیره. حالا به بخش تحلیل مخاطب و شخصیت خریدار برگردید و فرصت‌ها را جستجو کنید. مثلاً سعی کنید به سؤالاتی مانند اینکه کدام ویژگی‌ها و رفتار مشتری، بسیار رایج است؟ بیشتر افراد به‌دنبال چه چیزی هستند؟ کمبودهای بازار چیست؟ پاسخ دهید و سعی کنید بر اساس اطلاعات کلی‌ای که به‌دست آورده‌اید، استراتژی مناسب را طراحی کنید.

چهارمین مرحله؛ استراتژی بازاریابی خود را آزمایش کنید

بعدازاینکه برای انتخاب بازار هدفْ کار تحقیقات، تفسیر و طراحی استراتژی بازاریابی را انجام دادید، باید یافته‌های خود را آزمایش کنید. اگر نتایج به‌دست‌آمده انتظاراتتان را بر‌آورده نکرده است، ممکن است لازم باشد استراتژی بازاریابی خود را دوباره ارزیابی کنید و یا مجدداً بخش‌های انتخابی خود را بررسی کنید تا مطمئن شوید که مخاطبان مناسبی را مورد هدف قرار داده‌اید.

آیا می‌دانستید که مشتری مداری یکی از سودمندترین استراتژی‌هایی است که یک شرکت می‌تواند از آن بهره ببرد؟ تحقیقات نشان داده است شرکت‌هایی که در تعریف مدیریت سازمان بر کیفیت مدیریت ارتباط با مشتری تاکید دارند ، تقریباً 80 درصد از شرکت‌هایی که پشتیبانی مشتری آن‌ها ضعیف است، در تجارت بهتر عمل می‌کنند. تعریف مشتری مداری به‌سادگی یعنی، یک استراتژی‌ که به‌طور خاص برای بهینه‌سازی تجربه کاربر و ایجاد انگیزه برای وفاداری مشتری طراحی‌شده است. در این مقاله ابتدا به شما می‌گوییم که مشتری مداری چیست و سپس مزایا و نکات ‌به‌کارگیری موفقیت‌آمیز آن را به‌ شما خواهیم گفت. درنهایت هم مزایای پرسشنامه مشتری مداری را با همدیگر مرور خواهیم کرد، پس تا انتهای این مقاله با ما همراه شوید.

مشتری مداری چیست؟

مشتری مداری یک استراتژی تجاری است که همه کارکنان یک سازمان را درگیر می‌کند. یک شرکت مشتری مدار تلاش خود را به‌سمت رفع نیازهای خریداران هدایت می‌کند و از این طریق خدمات باکیفیتی را به مشتریان ارائه می‌دهد. جهت‌دهی تمام فرآیندها برای برآورده‌کردن انتظارات مشتریان یکی از قوی‌ترین استراتژی‌های موجود امروزی برای ایجاد وفاداری مشتری است. در دنیایی که مصرف‌کنندگان تمام امکانات رفاهی را در اختیار دارند، هیچ‌چیز مؤثرتر از دعوت از آن‌ها برای تعامل چندین‌باره با برند شما از طریق یک تجربه خرید رضایت‌بخش نیست. علاوه‌بر‌این، به‌لطف مشتری مداری، می‌توانید محصولات یا خدمات خود را با عادات جدید مصرف‌کننده تطبیق دهید و نرخ تبدیل را افزایش دهید. مهم‌ترین فعالیت‌های مشتری مداری در مرحله پس از فروش انجام می‌شود.

چرا به مشتری مداری نیاز دارید؟

اگر بخواهیم صادق باشیم، خدمات‌رسانی به مشتری و پشتیبانی خوب از آن‌ها، فقط یک تجربه خوب برای مشتری شما ایجاد نمی‌کند. درواقع مشتری مداری به‌نوعی به درآمد و ایجاد تصویر بازار خوب برای شما منجر می‌شود. بنابراین طبق تعریفْ مشتری مداری یک استراتژی‌ است که هم برای شما و هم برای مشتریانتان می‌تواند مفید باشد. همان‌طور که از قدیم گفتند، حفظ مشتریان فعلی آسان‌تر و ارزان‌تر از جذب مشتریان جدید است. بنا بر تحقیقاتْ اگر حفظ مشتری، فقط 5٪ افزایش یابد، می‌تواند درآمد شما را 25-95٪ افزایش دهد. مشتری مداری نه‌تنها به شما کمک می‌کند تا با حفظ درآمدهای موجود در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کنید، بلکه به برند شما کمک می‌کند تا برای خودتان یک نام نیک بسازید. شاید بد نباشد بدانید که اخذ گواهینامه ایزو و دریافت ایزو 10004 یکی از راه‌هایی است که برای رضایتمندی مشتری خود می‌توانید از آن بهره ببرید.

مزایای مشتری مداری چیست؟

کاربران خوشحال حامیان نام تجاری هستند و به‌دست‌آوردن مشتریان جدید کلید رشد است اما ایجاد رابطه با مشتریان فعلی هم به همان اندازه مهم است، امری که اغلب توسط شرکت‌ها نادیده گرفته می‌شود. مشتریانی که مایل به تبلیغ برند شما هستند و آن را به اطرافیانشان توصیه می‌کنند، یک ابزار بازاریابی دهان به دهان قدرتمند را ایجاد می‌کنند. آن‌ها به میل خود محصول شما را می‌فروشند چراکه به آن اعتقاد دارند. بااین‌حال، این حامیان برند تنها زمانی می‌توانند وجود داشته باشند که شرکت شما و محصولش تجربه‌ای را به مشتری ارائه دهد که ارزش حمایت‌شدن را داشته باشد.

شما می‌توانید به‌طور دقیق نیاز مشتری را برآورده کنید؛ تنگ‌نظرانه است اگر بگوییم مشتری مداری امری است که فقط برای تیم‌های پشتیبانی مشتری ضروری است و به پیشرفت شرکت کمکی نمی‌کند. باید در نظر داشته باشید که مشتری مداری برای توسعه محصول و بازاریابی هم ضروری است. همان‌طور که مدیران محصول نقشه راه محصول را ایجاد می‌کنند، باید از درخواست‌ها و مشکلاتی که مشتریان با آن مواجه هستند و آنچه ارزش واقعی را ایجاد می‌کند، آگاه باشند. این آگاهی تنها با دانستن اینکه مشتری مداری چیست و چه میزان اهمیت دارد، می‌تواند ایجاد شود. ایزو 10002 یکی از اصولی‌ترین راه‌هایی است که برای این مورد می‌توانید از آن بهره ببرید.

حفظ کاربر و نرخ تبدیل بهبودیافته؛ برخی از شرکت‌ها تمایل دارند که بازاریابی را به‌عنوان یک ابزار در جعبه‌ابزار فروش در نظر بگیرند؛ این باور یک تصور اشتباه از بازاریابی و پتانسیل‌های آن در کمک به رشد شرکت به‌عنوان یک کل است. بنابراین از طریق رویکرد مشتری مداری، بازاریابان می‌توانند یک درک مثبت از شرکت ایجاد کنند و ارتباطی قوی‌ بین نقاط درد مشتری و برند ایجاد کنند.

بازاریابان با در نظر گرفتن مشتریان خود و آنچه به آن‌ها علاقه دارند، می‌توانند محتوای مرتبطی ایجاد کنند که با آن بتوانند آگاهی و اعتماد را نسبت به برند ایجاد کنند. در نظر داشته باشید که حفظ مشتریان برای رشد پایدار بسیار مهم است، حقیقت این است که دستیابی به یک مشتری جدید می‌تواند بین 5 تا 25 برابر گران‌تر از حفظ مشتری موجود باشد.

مؤلفه‌های کلیدی استراتژی مشتری مداری

ایده‌آل یک استراتژی مشتری مداری خوب، این است که مشتریان را آن‌قدر خوب درک کنید که بتوانید نیازهای آن‌ها را از قبل پیش‌بینی کنید. این مورد نیاز به حمایتی فراتر از یک نیروی واکنشی صرف دارد. داشتن رویکرد فعالانه در مشتری مداری، موجب می‌شود بتوانید روابط قوی‌تری با مشتریان ایجاد ‌کنید. در ادامه با مؤلفه‌های کلیدی استراتژی مشتری مداری آشنا خواهیم شد.

بازخورد مشتری

به‌عنوان سازمانی که به‌طور منظم با مشتریان خود از طریق خرید محصول، مرکز تماس و غیره در تماس است، باید بدانید که مشتریان در مورد همه این‌ فرایند‌ها چه فکری می‌کنند. یک حلقه بازخورد مناسب از مشتری می‌تواند مسیر شما را به سمت موفقیت، کوتاه‌تر کند. شما می‌توانید به‌راحتی در مورد محصولات تازه‌راه‌اندازی‌شده، محصولات موجود، نیازهای اخیر آن‌ها و نحوه پاسخگویی به آن، تجربه آن‌ها از خدمات مشتری و پشتیبانی یا عملکرد کلی سازمان، بازخورد بخواهید.

اهداف را بر اساس بازخورد تعیین کنید

هنگامی‌که بدانید مشتریان شما در مورد محصولات و خدمات شما چه می‌گویند، می‌توانید بر اساس آن‌ها بهترین عملکرد را داشته باشید. نیازهای مشتریانتان را درک کنید و سعی کنید راه‌هایی را برای پاسخگویی بهتر به آن‌ها چه از طریق خدمات پس ‌از فروش و چه از طریق کیفیت خود محصول، بیابید. در مشتری مداری بسیار مهم است که داده‌های بازخورد خود را چگونه تجزیه‌وتحلیل می‌کنید. با ابزارها و تکنیک‌های مناسب، می‌توانید داده‌های خود را به شیوه‌ای درست سازمان‌دهی کنید تا مواردی را که بیشتر مشتریان به آن اشاره می‌کنند و رایج‌ترین مسائل هستند را نشان دهید. درنتیجه بسته به داده‌های به‌دست‌آمده، می‌توانید راه‌حل‌های خود را بر اساس فوریت اولویت‌بندی کنید. می‌بینید که مشتری مداری حتی باعث می‌شود که دوباره به پرسش‌های اساسی مثل مدیریت چیست برگردیم و از خودمان بپرسیم یک مدیر موفق چگونه با مشتریان رفتار می‌کند.

به رسانه‌های اجتماعی گوش دهید

مشتریان این روزها بر حضور برند شما در رسانه‌های اجتماعی تأثیر زیادی می‌گذارند و تحت‌تأثیر آن قرار می‌گیرند. شبکه‌های اجتماعی این روزها محلی شده است که مردم به‌راحتی می‌توانند در مورد نیازها و تجربیاتشان بحث، محصولات را بررسی و در مورد خدمات مشتری صحبت کنند. ازآنجایی‌که آن‌ها تجربه خرید زیادی در پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی دارند، گوش‌دادن به صحبت‌های مشتریان در رسانه‌های اجتماعی به‌تنهایی می‌تواند بینش مهمی در مورد تغییراتی که باید در سازمان خود ایجاد کنید به شما بدهند.

شفقت را تمرین کنید

گوش‌دادن به مشتری مهم است. اما آنچه از آن مهم‌تر است، چگونگی پاسخ‌گویی به آن‌هاست. همان‌طور که می‌دانید مشتریان خدمات شما را در تمام مراحل قضاوت می‌کنند. یک تجربه بد از خدمات شما منجر به تمایل آن‌ها به سمت برندهای رقیب می‌شود، امری که قطعاً خوشایند شما نخواهد بود. پس برای مشتری مداری خوب، لازم است که کارمندان خود را آموزش دهید تا بتوانند با مشتریان با شفقت و همدلی رفتار کنند. به آن‌ها بگویید که مشتری مداری چیست و راه‌های برخورد با انواع مختلف مشتریان را به ‌آن‌ها یاد بدهید.

همکاری برای برطرف کردن مسئله مشتری

برای مشتری مداری بهتر، تیم‌های فروش و پشتیبانی مشتری در سازمان شما می‌توانند با یکدیگر همگام باشند. برای مثال هر زمان که مردم در مورد محصولات و خدمات از آن‌ها سوال کنند، تیم پشتیبانی می‌تواند به تیم فروش متصل شود. تیم فروش هم می‌تواند به تیم پشتیبانی کمک کند تا تماس مشتری را با یک نماینده بهتر و با دانش در مورد موضوع موردنیاز آن‌ها هدایت کند. به‌این‌ترتیب، مشتریان می‌توانند بدون اینکه آشفته شوند، آرام بنشینند و مشکلشان را بدون تحمل استرس اضافی، برطرف کنند.

پرسشنامه مشتری مداری چیست؟

پرسشنامه مشتری مداری، مخاطبین هدفی را که به‌احتمال‌زیاد یک محصول یا خدمات را خریداری می‌کنند، مشخص می‌کند. مخاطبان می‌توانند از نوع B2C (کسب‌وکار به مصرف‌کننده) و یا B2B (کسب‌وکار به کسب‌وکار) باشند. به‌طورمعمول، این نوع پرسشنامه‌ها بین 25 تا 35 سوال وجود دارد که پاسخ‌دهندگان 5 تا 7 دقیقه زمان نیاز دارند تا به آن‌ها پاسخ دهند. اصولاً هدف از پرسشنامه مشتری مداریْ شناسایی تصمیم‌گیرندگان خرید، اندازه‌گیری جذابیت محصول و همچنین درک بهتر شخصیت‌ خریداران است.

مزایای پرسشنامه مشتری مداری

نظرسنجی مشتری مداری به‌جای حدس‌زدن یا فرض اینکه مشتری هدف کیست، اطلاعات و ویژگی‌های جمعیت‌شناختی را مشخص می‌کند. درنتیجه شرکت‌ها می‌توانند، استراتژی‌های بهتری در تبلیغات خود برای دستیابی به مشتریان، افزایش جذابیت و بازدهی بهتر ایجاد کنند. همچنین به‌جای تعمیم مخاطبان هدف، نتایج یک پرسشنامه مشتری مداری، جزئیات منحصربه‌فردی را ارائه می‌دهد که به برندها کمک می‌کند تا مشتریان را به‌راحتی هدف قرار دهند و به آن‌ها دسترسی پیدا کنند.

دنیایی که امروزه ما فرصت زندگی در آن را داریم، محیطی عالی برای کارآفرینی و نوآوری ایجاد کرده است. درک تفاوت نوآوری با کارآفرینی  علاوه ‌بر اینکه می‌تواند وجود طیف وسیع خدمات و مشاغل امروز را برای ما قابل‌فهم کند، منجر به توانایی مدیریت نوآوری در سازمان‌ها می‌شود. نوآوری تولید ایده‌های منحصربه‌فرد و استفاده از آن‌ها برای ایجاد محصولات و خدمات جدید است. کارآفرینی فرآیندی است که در آن فرد از طریق ایجاد کسب‌وکارهای جدید به‌منظور کسب سود، ریسک می‌کند. نوآوران دارای تفکر خلاق و مهارت‌های حل مسئله هستند، درحالی‌که کارآفرینان دارای مهارت‌های برنامه‌ریزی، مدیریت، بازاریابی و فروش هستند. اگر می‌خواهید بیشتر در مورد تفاوت کارآفرینی و نوآوری بدانید، تا انتهای این مطلب با ما همراه شوید.

نوآوری چیست؟

اولین قدم برای درک تفاوت نوآوری با کارآفرینی این است که بدانیم، هرکدام از این دو واژه دقیقاً به چه فرایندی اشاره دارند. نوآوری فرآیند استفاده از مهارت‎های خلاقانه برای ارائه ایده‌های منحصربه‌فرد و اجرای آن‌ها برای معرفی محصولات، خدمات و روش‌های جدید است. نوآوری همچنین به‌معنای ایجاد بهبود در بازارهای موجود است. نوآوری چیزهایی را ممکن می‌کند که قبلاً غیرممکن به نظر می‌رسیدند. به‌عنوان‌مثال، قبل از اختراع هواپیما، مردم معتقد بودند که انسان نمی‌تواند پرواز کند.

بنابراین نوآوری به‌معنای معرفی یک پدیده جدید به بازار است. به‌عنوان‌مثال، معرفی تجهیزاتی که می‌تواند مصرف انرژی خودروهای قدیمی را کاهش دهد نیز یک نوآوری است. مهم‌ترین عواملی که باعث ترویج نوآوری می‌شوند، تغییرات اقتصادی و تکنولوژیکی هستند. این تغییرات باعث ایجاد بازارهای جدید می‌شود و بازارهای جدید به نوآوران کمک می‌کند تا بتوانند محصولات یا خدمات جدید و بهبودیافته را توسعه دهند. قبل از اینکه به تفاوت نوآوری با کارآفرینی بپردازیم، به‌طور خلاصه توضیح خواهیم داد که منظور از کارآفرینی چیست.

کارآفرینی چیست؟

کارآفرینی فرآیند ایجاد و راه‌اندازی مشاغل با استفاده از ایده‌های نوآورانه است. کارآفرینی با ارائه محصولات یا خدمات مناسب مشکلات جامعه را حل می‌کند و با شناسایی فرصت‌ها در بازار به‌دنبال  کسب حداکثر سود است. بنابراین لازم نیست کارآفرینان مبتکر باشند، اما کسانی که مهارت‌های نوآورانه دارند کسانی هستند که در کسب‌وکار هم پیشرفت می‌کنند. بیشتر کارآفرینان از نوآوری‌های موجود در حال حاضر در بازار استفاده می‌کنند و با مدیریت کارآفرینی موجب رشد اقتصادی جامعه می‌شوند. کارآفرینی انواع مختلف دارد که در ادامه بیشتر با آن‌ها آشنا خواهید شد، اما حالا نوبت به درک تفاوت نوآوری با کارآفرینی است.

تفاوت نوآوری با کارآفرینی چیست؟

اصطلاح کارآفرینی عمدتاً با اصطلاح نوآوری ادغام ‌شده است. اما، هردوی این اصطلاحات نقش‌های متفاوتی در جامعه دارند. تشخیص تفاوت نوآوری با کارآفرینی گاهی اوقات سخت می‌شود، چراکه اغلب هنگام ایجاد شغل جدید، افراد به‌اشتباه این دو اصطلاح را به‌جای یکدیگر استفاده می‌کنند. کارآفرینی فرآیندی است که کسب‌وکارها را ایجاد می‌کند، درحالی‌که نوآوری‌ها از ایده‌های خلاقانه برای ارائه محصولات، خدمات یا روش‌های جدید و بهبود یافته استفاده می‌کنند.

تفاوت نوآوری با کارآفرینی را می‌توان در مهارت‌های موردنیاز برای هرکدام نیز توضیح داد. به‌عنوان‌مثال، کارآفرینان برای ایجاد یک کسب‌وکار سودآور باید مهارت‌های مدیریت، بازاریابی و فروش داشته باشند (مهارت‌های نوآورانه امتیاز مثبت برای کارآفرینان است). از طرف دیگر، نوآوران با استفاده از قدرت خلاقیت و توانایی زیادشان در حل مسائل، توانایی ایجاد محصولات و خدمات منحصربه‌فرد را دارند.

دیگر تفاوت نوآوری با کارآفرینی، در نوع ریسک است. بااینکه هم نوآوران و هم کارآفرینان ریسک می‌کنند. اما، کارآفرینان ریسک‌های مرتبط با کسب‌وکار را می‌پذیرند؛ درحالی‌که نوآوران در هنگام ایجاد محصولات یا خدمات، ریسک‌های مرتبط با چالش‌هایی که با آن مواجه هستند را می‌پذیرند. دو نمونه عالی از کارآفرینانی که بدون داشتن مهارت‌های نوآورانه، کسب‌وکارهای سودآور و متحول ساختند، می‌توان به بنیان‌گذاران مک‌دونالد و فورد اشاره کرد. ری کروک، بنیان‌گذار مک‌دونالد، همبرگر را اختراع نکرد، بلکه کارآفرینی بود که هنگام مرگ، ثروت خالص نیم میلیارد دلاری داشت. همچنین بااینکه هنری فورد این ماشین را اختراع نکرد، اما ارزش شرکت این کارآفرین نیز نزدیک به 200 میلیارد دلار بود.

انواع نوآوری چیست؟

حالا که با تفاوت نوآوری با کارآفرینی آشنا شدیم، بد نیست که با انواع مختلف این دو اصطلاح بیشتر آشنا شویم. همان‌طور که در بالا اشاره کردیم، اغلب این دو واژه اشتباهاً به‌جای هم به‌کاربرده می‌شوند، چراکه با انواع مختلف نوآوری و کارآفرینی آشنا نیستیم. درنتیجه برای درک بهتر این تفاوت، ابتدا انواع نوآوری را خواهیم شناخت و سپس به معرفی انواع کارآفرینی خواهیم پرداخت.

نوآوری افزایشی

هدف از این نوع نوآوری، بهبود یک محصول از پیش موجود است. به‌همین‌دلیل نوآوران برای کاراتر کردن یک محصول، ویژگی‌های جدیدی به آن اضافه می‌کنند. نمونه این نوآوری را در صنعت تلفن‌های هوشمند زیاد می‌بینیم. نوآوری افزایشی در جهان گوشی‌های همراه، با به‌روزرسانی سخت‌افزار، تغییر طراحی یا افزودن ویژگی‌های نرم‌افزاری جدید رخ می‌دهد. شناخت این نوع نوآوری، به ما کمک می‌کند تفاوت نوآوری با کارآفرینی را بهتر درک کنیم.

نوآوری مخرب

نوآوری مخرب با به‌کارگیری فناوری‌های جدید در بازارهای موجود صورت می‌گیرد. درواقع این نوع نوآوری، محصولات و خدمات را در دسترس‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر می‌کنند و درنتیجه آن‌ها را در دسترس جمعیت بیشتری قرار می‌دهند. به‌عنوان‌مثال، آمازون از اینترنت برای فروش کتاب استفاده کرد و با در دسترس قراردادن کتاب برای همه مردم، بازار کتاب‌فروشی‌های موجود را مختل کرد.

نوآوری معماری

نوآوری معماری زمانی اتفاق می‌افتد که طراحی کلی محصول با کنار هم قراردادن اجزای موجود به روشی متفاوت تغییر کند. درواقع در این نوع از نوآوری، محصولات یا خدمات جدیدی با استفاده از فناوری‌های موجود ساخته می‌شوند و بازار جدیدی ایجاد می‌شود. به‌عنوان‌مثال، فناوری تلفن همراه در یک تلویزیون بسته‌بندی شد تا تلویزیون هوشمند شکل بگیرد. تفاوت نوآوری با کارآفرینی و وابستگی این دو به همدیگر را، به‌خوبی می‌توان در نوآوری معماری متوجه شد.

نوآوری رادیکال

نوآوری رادیکال به ایجاد فناوری، خدمات و مدل‌های تجاری جدید اشاره دارد که بازارهای کاملاً جدیدی را ایجاد می‌کند و جایگزین مدل کسب‎وکارهای موجود می‌شود. درواقع برخلاف نوآوری‌های معماری یا افزایشی، نوآوری رادیکال سیستم یا فرآیند موجود را منفجر می‌کند و آن را با چیزی کاملاً جدید جایگزین می‌کند. به‌عنوان‌مثال، Metaverse یک دنیای مجازی جدید است که در آن افراد می‌توانند تعامل داشته باشند. این نوع نوآوری، تفاوت نوآوری با کارآفرینی را بسیار مشخص می‌کند. نوآوری رادیکال بر روی کارآفرینی بسیار تأثیرگذار است و علاوه‌براینکه برای کارآفرینان خلاق، موقعیت جدیدی ایجاد می‌کند، می‌تواند به کارآفرینان سنتی آسیب وارد کند.

انواع کارآفرینی چیست؟

شناخت انواع مختلف کارآفرینی باعث می‌شود بتوانیم به‌راحتی تفاوت نوآوری با کارآفرینی را در موقعیت‌های مختلف تشخیص بدهیم. همان‌طور که می‌دانید، انگیزه اصلی از کارآفرینی کسب سود است. کارآفرینان موفق از نوآوری‌ها استقبال می‌کنند و با به‌کارگیری و ترویج آن‌ها موجب تغییر تدریجی جامعه و رشد اقتصادی آن می‌شوند. اما تفاوت نوآوری با کارآفرینی، به ما می‌گوید که کارآفرینی بدون نوآوری تقریباً غیرممکن است. انواع اصلی کارآفرینی عبارت‌اند از:

کارآفرینی کسب‌وکارهای کوچک

کارآفرینان کسب‌وکارهای کوچک افرادی هستند که سود کافی را برای حمایت از خانواده خود و داشتن یک سبک زندگی معمولی به دست می‌آورند. کارآفرینی مشاغل کوچک شامل مشاغلی مانند فروشگاه‌های مواد غذایی محلی، سالن‌های خدمات آرایشی، لوله‌کشی، نجاری و غیره است. مشاغلی که خیلی در اطرافمان می‌بینیم و از وجودشان استفاده می‌بریم.

کارآفرینی شرکت‌های بزرگ

کارآفرینی شرکت‌های بزرگ شامل افراد حرفه‌ای‌تری می‌شود که می‌توانند مشاغل بزرگ را اداره کنند. تصور کنید که در یک شرکت بزرگ خودروسازی کار می‌کنید. از طریق تحقیقات دقیق بازار، متوجه می‌شوید که تقاضای زیادی برای موتورسیکلت وجود دارد و شرکت شما بسیاری از فناوری‌ها و فرآیندها را برای انشعاب در تولید موتورسیکلت در اختیار دارد. شما نزد رئیس خود می‌روید و برای راه‌اندازی یک بخش موتورسیکلت جدید درخواست بودجه می‌کنید و مورد تأیید قرار می‌گیرید. این نمونه‌ای از مدل کارآفرینی شرکت‌های بزرگ است.

کارآفرینی نوآورانه

این نوع کارآفرینی شامل کارآفرینانی می‌شود که دائماً ایده‌ها و اختراعات جدید را توسعه می‌دهند. کارآفرین نوآور، کارآفرینی است که موفق می‌شود ایده‌های نوآورانه را به محصولات، خدمات یا فناوری‌های پر تقاضا و قابل‌عرضه در بازار تبدیل کند. بنابراین، نوآوری‌ها به‌عنوان ابزاری در کسب درآمدهای نوآورانه، نقش خاصی را برای آن‌ها ایفا می‌کنند. به‌عنوان‌مثال می‌توان به افرادی مانند مارک زاکربرگ، بیل گیتس، ایلان ماسک و غیره اشاره کرد.

کارآفرینی مقلد

کارآفرینی مقلد از مدل‌های کسب‌وکار موجود به‌عنوان الهام‌بخش خود استفاده می‌کند. درواقع این نوع از کارآفرینان محصولات یا خدمات موجود را بهتر و سودآورتر می‌کنند. افرادی که مقلد هستند اعتمادبه‌نفس و اراده زیادی دارند و می‌توانند هنگام راه‌اندازی کسب‌وکار خود از اشتباهات دیگران درس بگیرند. حالا که با تفاوت نوآوری با کارآفرینی و انواع مختلف آن‌ها آشنا شدیم، شاید بد نباشد ببینیم کدام‌یک از این دو مورد می‌توانند بهتر باشند.

نوآوری بهتر است یا کارآفرینی؟

دانستن تفاوت نوآوری با کارآفرینی به ما نشان داد که وجود هر دوی این موارد تا چه اندازه می‌تواند اهمیت داشته باشد. کارآفرینان کسب‌وکارهای جدیدی را توسعه می‌دهند و نوآوران محصولات یا خدمات جدید را با استفاده از ایده‌های خلاقانه معرفی می‌کنند. درواقع کارآفرینان و نوآوران به هم وابسته هستند و نمی‌توانند بدون یکدیگر به موفقیت برسند. به‌عنوان‌مثال، اگر نوآوری وجود نداشته باشد، هیچ محصول یا خدمات جدیدی هم وجود نخواهد داشت.

 این یعنی اینکه کارآفرینان نمی‌توانند کسب‌وکار خود را حول محصولات یا خدمات جدید ایجاد کنند، درنتیجه بازار محصولات و خدمات موجود چنان اشباع می‌شود که هیچ کارآفرین جدیدی قادر به فروش چیزی نخواهد بود. یکی دیگر از مواردی که به نوآوران در پیشبرد اهدافشان کمک می‌کند برخورداری از ایزو 56000 است. این ایزو که باهدف مدیریت نوآوری ایجادشده است، توانایی پاسخگویی تمامی احتمالات و شرایط موردنیاز پیشرفت کار شما را دارد.

کسب و کارهای کوچک بخش مهمی از اقتصاد هستند و بیش از نیمی از مشاغل دنیا را تشکیل می‌دهند. همان‌طور که می‌دانید مشاغل کوچک انواع مختلفی دارند و هرکدام با داشتن چالش‌های خاص خود مزایای زیادی را هم به‌همراه دارند. درحالی‌که راه اندازی یک شغل و مدیریت کارآفرینی از بسیاری جهات می‌تواند با ارزش باشد، اما اداره موفقیت‌آمیز آن به روحیه‌ای مشتاق کار و صبور نیاز دارد. داشتن یک کسب و کار کوچک علاوه‌براینکه امکان کسب درآمد بیشتر را فراهم می‌کند، کنترل همه چیز را در دستان شما قرار می‌دهد چون شما هستید که تصمیم می‌گیرید چه زمانی کار کنید، کجا و چه چیزی را بفروشید. اولین گام برای راه‌اندازی کسب و کار کوچک و پر درآمد، یافتن ایده مناسب است. در این مقاله چند نمونه کسب و کار کوچک را مرور می‌کنیم تا الهام‌بخش شما برای شروع کسب و کارتان باشند.

کسب و کار کوچک چیست؟

هر کسب‌وکاری که در مقیاس کوچک فعالیت می‌کند و مستلزم سرمایه‌گذاری کمتر و نیروی انسانی یا ماشینی کمتری برای فعالیت است، یک کسب و کار کوچک است. کسب و کارهای کوچک می‌توانند مشاغلی انفرادی، مشارکتی یا شرکتی باشند. البته درنظر داشته باشید که اصطلاح «کوچک» بسته به کشوری که در آن فعالیت می‌کنید و بخشی که در آن کار می‌کنید ممکن است معنای متفاوتی داشته باشد.

دورنمای انواع کارآفرینی می‌تواند متفاوت باشد و اغلب کارآفرینان معروف جهان امروز و شرکت‌های بزرگ نیز در ابتدا با راه اندازی مشاغل کوچک شروع به کار کردند. در همین حال، رسانه‌های اجتماعی و فناوری آنلاین، راه‌اندازی یک کسب و کار کوچک را برای هر کسی آسان‌تر از همیشه کرده‌است. در ادامه چند نمونه کسب و کار کوچک را خواهید دید که در صورت تمایل می‌توانید از آن‌ها برای راه‌اندازی کسب و کار خود ایده بگیرید.

بهترین ایده‌های شروع کسب و کار کوچک با پول کم

قبل از شروع هر کسب و کاری، مهم است که ابتدا تصمیم بگیرید که قصد فروش چه چیزی را دارید و تجزیه‌وتحلیل کنید که آیا آن کار سودآور است یا خیر؛ چراکه وقت‌گذاشتن و سرمایه‌گذاری‌کردن بر روی کاری که سودآور نباشد، مورد دلخواه کسی نیست و می‌تواند سایه یاس را بر زندگی او گسترده کند. اگر قصد شروع کسب و کار کوچک خود را با سرمایه‌گذاری محدود داردید، موارد زیر می‌توانند مشاغل مناسبی باشند:

1. راه‌اندازی کسب و کار دراپ شیپینگ

دراپ شیپینگ شامل تأمین منابع از تأمین‌کنندگان با قیمت عمده‌فروشی و سپس فروش آنها به مصرف‌کنندگان بدون ذخیره موجودی است. درواقع در این مدل کسب و کار یک وب‌سایت محصولات را بدون تولید، ذخیره یا ارسال واقعی به فروش می‌رساند. وظیفه تولید محصول و ارسال آن به دست مشتریان وظیفه تأمین‌کننده اصلی است. دراپ شیپینگ یک تجارت کوچک کم‌خطر و سودآور است زیرا برخلاف عمده‌فروشان، شما نیازی به متحمل‌شدن هزینه‌های جاری ندارید. شما می‌توانید در هر محصولی به‌عنوان یک ارسال‌کننده دراپ تخصص داشته باشید، اما بهتر است روی محصولاتی تمرکز کنید که فروش خوبی دارند و کیفیت بالایی دارند.

به‌طور مثال راه‌اندازی یک فروشگاه پوشاک دراپ شیپینگ یکی از بهترین ایده‌های کسب و کار کوچک است، زیرا نیازی به موجودی و سایر هزینه‌های تجاری ندارد. هزینه‌ای که باید برای آن انجام دهید شامل عضویت در یک پلت‌فرم تجارت الکترونیک است و احتمالاً برای جذب ترافیک باید در تبلیغات گوگل و شبکه‌های اجتماعی سرمایه‌گذاری کنید. اما چیزی که می‌توانید در مورد آن مطمئن باشید وجود تقاضا برای آن است. تحقیقات نشان می‌دهد که فروش آنلاین در چند سال آینده نیز به رشد خود ادامه خواهد داد.

چگونه به‌عنوان یک دراپ‌شیپر موفق شویم؟ در کسب و کار خانگی خود، رضایت مشتری را در اولویت خود قرار دهید، سپس مجموعه مهارت‌های خود را بسازید و ذهنیت «سریع پولدار‌شدن» را که آفت ذهنی بسیاری از افراد است را فراموش کنید. اگر به دراپ شیپینگ به‌عنوان یک تجارت نگاه کنید، نه راهی برای یک‌شبه ثروتمند‌شدن، شانس بیشتری برای موفقیت در آن خواهید داشت.

2. کسب و کار شبانه روزی نگهداری سگ

خدمات شبانه‌روزی نگهداری از سگ (که به آن مهدکودک سگ نیز می گویند) کسب و کاری است که امکاناتی را برای اقامت و بازی سگ‌ها با سگ‌های دیگر فراهم می‌کند. این امکانات شامل لانه‌ها و محل‌های خواب است که سگ‌ها می‌توانند در آن راحت بمانند. بنابراین شما برای راه‌اندازی این شغل باید خانه‌های مناسبی اجاره کنید و افرادی را برای گرداندن و مراقبت از سگ‌ها استخدام کنید.

هزینه دریافتی برای این شغل بستگی به مدت زمان نگهداری از این حیوانات، متغیر است. همچنین هزینه نهایی به کیفیت لانه‌ها و قیمت خدمات اضافی مانند پیاده‌روی، پذیرایی و زمان بازی بستگی دارد. بنابراین، چرا باید خدمات شبانه روزی نگهداری از سگ را به‌عنوان یکی از ایده‌های کسب و کار کوچک در نظر بگیرید؟ همان‌طور که می‌دانید علاقه به داشتن حیوان خانگی به‌خصوص سگ، در میان خانواده‌ها بسیار گسترش یافته است.

درنتیجه افراد زیادی برای نگهداری از حیوان خود در زمان‌های کاری و یا اوقاتی که باید به مهمانی و مسافرت بروند با مسئله روبه‌رو می‌شوند. بنابراین تعداد مشتریان بالقوه بسیار زیاد است و راغب‌کردن افراد برای اعتناد به چنین مکانی به تلاش و خلاقیت شما بستگی دارد. اگر از دوستداران حیوانات خانگی هستید، این کسب و کار کوچک، می‌تواند یک شغل لذت‌بخش برای شما باشد.

3. راه‌اندازی کافی شاپ

راه‌اندازی یک کافی‌شاپ می‌تواند یکی از بهترین ایده‌ها برای یک کسب و کار کوچک باشد. چراکه این کار بسیار منعطف است و شما می‌توانید محدوده محصول خود را با توجه به بودجه خود تنظیم کنید. همچنین می‌توانید با استفاده از کیوسک یا کامیون سیار هزینه‌های اجاره را کاهش دهید. شاید بزرگترین مشکلی که در این شغل با آن روبه‌رو هستید، وجود رقبای زیاد باشد.

بااین‌حال فرار از این معضل به یک ایده خلاقانه برای ایجاد تمایز نیاز دارد. برای مثال علاوه بر موارد ضروری مانند خدمات عالی به مشتریان و کیفیت قهوه، می‌توانید نام‌ها و برندهای منحصربه‌فرد را در ذهن خود ایجاد کنید. علاوه‌بر فروش قهوه، شما می‌توانید از یک کسب و کار خانگی برای کالاهای پخته شده، شیرینی‌ها و سایر پیشنهادات غذایی درآمد کسب کنید. این مورد هم یک کسب و کار کوچک و پر در آمد است.

4. مربی شخصی، یک کسب و کار خانگی

تبدیل‌شدن به یک مربی شخصی همیشه در فهرست ایده‌های بزرگ راه‌اندازی یک کسب و کار کوچک بوده است. همچنین شیوع همه‌گیری نه تنها جایگاه آن را تغییر نداد، بلکه با گسترش استفاده از شبکه‌های اجتماعی و سایت‌ها، بهره‌گیری از یک مربی در میان مردم بسیار رواج پیدا کرد. در این دوره مربیان توانستند از طریق ویدیوی زنده و ضبط‌شده با مشتریان خود ارتباط برقرار ‌کنند. در این دوره مربیان در حوزه‌های مختلفی توانستند با خلاقیت و ساخت چندین دوره آموزشی ویدیویی، برای خود نام و شهرت ایجاد کنند. برای موفقیت در این مسیر، سرمایه‌گذاری برای بازاریابی محتوا در کنار راه‌اندازی وب‌سایت شخصی و حضور در شبکه‌های مختلف اجتماعی می‌تواند بسیار مفید و راه‌گشا باشد.

 5. طراح گرافیک یک کسب و کار کوچک

فریلنسینگ یک راه قانونی برای کسب درآمد است و مشاغل و افراد زیادی برای انجام خدمات کوتاه‌مدتشان نیاز به استخدام فریلنسر دارند. در این بین خدمات طراحی گرافیک بسیار محبوبیت دارد و وجود شبکه‌هایی مثل لینکدین و اینستاگرام به دیده‌شدن افراد خلاق این حوزه بسیار کمک کرده است. به‌همین‌دلیل این شغل را می‌توان یکی از بهترین ایده‌ها برای ایجاد کسب و کار خانگی دانست.

همچنین اگر به این حرفه علاقه دارید، شما می‌توانید این کسب و کار جانبی خود را حتی بدون دانش طراحی گرافیک راه‌اندازی کنید. دوره‌های آنلاین زیادی وجود دارند که همه چیزهایی را که برای شروع این حرفه به آن نیاز دارید، در اختیار شما می‌گذارد. سود حاصل از یک کسب و کار طراحی گرافیک باتوجه به گستره مهارت‌های شما متفاوت است. به‌عنوان یک مبتدی، شما می‌توانید با یک قیمت مناسب کار خود را شروع کنید و نمونه‌کار بسازید و به تدریج نرخ دستمزد خود را افزایش دهید.

7. فروشگاه محصولات ارگانیک دست ساز حمام

فروش محصولات دست‌ساز حمام مانند صابون یکی از بهترین و جدیدترین ایده‌های کسب و کار کوچک است. از آنجایی که اطلاع رسانی‌ها درمورد مواد شیمیایی مضر موجود در محصولات مراقبت از بدن و تأثیر آنها بر محیط زیست این روزها بسیار زیاد بوده ‌است، گروهی از مصرف‌کنندگان نسبت به این محصولات بدبین شده‌اند. علاوه‌بر تمرکز رو‌به‌رشد بر مراقبت و بهداشت بدن، ایده کسب و کار کوچک محصولات حمام ارگانیک را به یک ایده خوب برای امتحان‌کردن تبدیل است.

همچنین تحقیقات نشان می‌دهد که بازار جهانی برای صابون‌های ارگانیک به‌تنهایی باید در چند سال آینده رشد چشم‌گیری را تجربه کند. بنابراین، می‌توانید فروشگاه محصولات ارگانیک حمام خود را راه‌اندازی کنید و از این موقعیت استفاده کنید. برای راه‌اندازی این کسب و کار کوچک و پردرآمد شما باید مجوزهای این نوع کسب و کار را دریافت کنید، همچنین می‌توانید با اخذ گواهینامه ایزو، کیفیت محصول خود را برای مشتریان تضمین کنید. در آخر شاید بد نباشد که بدانید، یکی از مطمئن‌ترین راه‌هایی که برای موفقیت کسب و کار خود می‌توانید به آن رجوع کنید، استفاده از ایزو 56000 است. این ایزو راهنمای جامعی برای انواع نوآوری‌ها، خدمات و محصولات شرکت شما فراهم می‌کند و می‌تواند تضمین بسیار خوبی برای آینده بیزینس شما ارائه دهد.

8. انجام خدمات مربوط به مشاوره یک کسب و کار کوچک

اگر در مورد موضوع مشخصی مهارت و تخصص دارید و فکر می‌کنید این دانش می‌تواند برای یک شرکت و یا شخص دیگری مفید باشد، تبدیل‌شدن به یک مشاور می‌تواند یک ایده کسب و کار کوچک کم‌هزینه و کم‌سرمایه باشد. شما می‌توانید کسب و کار مشاوره خود را بر اساس شرایط خود راه‌اندازی کنید؛ به‌طور مثال زمان‌های خالی روز و هفته خود را به این کار اختصاص دهید. مشاوران معمولاً یا ساعتی هزینه دریافت می‌کنند و یا یک هزینه از‌قبل ‌تعیین‌شده را برای کل کارشان درخواست می‌کنند. کسب‌وکارهای مشاوره‌ای متفاوت هستند، برای مثال مشاوره مدیریت پروژه، مشاوره مالی، مشاوره حقوقی، مشاوره منابع انسانی، مشاوره ایمنی و بهداشت و تا مشاور حقوقی و بیمه و غیره گسترده است.

موفقیت یک شرکت به معیارهای متعددی وابسته است. یکی از مهم‌ترین آن‌ها برخورداری از استعدادهایی با شایستگی‌های مناسب است. شایستگی‌ها، دانش، مهارت‌ها و قضاوتْ ویژگی‌های یکپارچه‌ای هستند که افراد برای اجرای مؤثر یک کار خاص به آن نیاز دارند. با استفاده از مدل شایستگی کارکنان، می‌توانید مجموعه‌ای از شایستگی‌ها برای هر نقش را در کسب‌وکارتان تعریف کنید و به کارکنان خود اطلاع دهید که سازمان برای رسیدن به اهدافش به چه رفتارهایی اهمیت می‌دهد. درواقع مدیریت منابع انسانی مدل شایستگی کارکنان را برای تعریف و ارزیابی شایستگی‌ها در هر سازمان ایجاد می‌کند. در این مقاله، هرآنچه را که باید در مورد مدیریت شایستگی کارکنان بدانید، با شما در میان می‌گذاریم.

مدل شایستگی کارکنان چیست؟

اگرچه بسیاری مدل شایستگی کارکنان را به‌عنوان اصطلاح تخصصی طبقه‌بندی می‌کنند، با این‌ وجود، این مدل‌ها یکی از جنبه‌های حیاتی هر کسب‌وکار موفقی هستند. درواقع، سازمانی که از ایجاد مدل شایستگی غفلت می‌کند، از تعریف استانداردهای عملکرد غفلت می‌کند. اگر هیچ استانداردی برای قضاوت وجود نداشته باشد، مدیریت شایستگی کارکنان امکان‌پذیر نیست و معیارهای تعیین عملکرد کارکنان ذهنی و ناکارآمد خواهد بود. مدل‌های شایستگی برای هر نقش مجزا در یک سازمان توسعه می‌یابند. آن‌ها باید با استفاده از زبانی واضح و قابل‌شناسایی، تعالی یک موقعیت و چگونگی دست‌یابی به آن را تعریف کنند. درواقع، این مدل به استانداردی عملکردی تبدیل می‌شود که هر کارمند با آن سنجیده خواهد شد.

چگونه یک مدل شایستگی کارکنان ایجاد کنیم؟

در‌حالی‌که رویکردهای متفاوتی برای ایجاد مدل شایستگی کارکنان وجود دارد، بااین‌حال اصول غیرقابل‌‌مذاکره‌ای نیز ایجادشده است که صحت شایستگی‌های توسعه‌یافته را بدون توجه به موقعیت یا نوع شایستگی تعیین می‌کنند. شایستگی کارکنان در ایزو، دستورالعمل‌های یکسانی در مورد رویه‌های انتخاب کارکنان دارد و اصول آن ریشه در بهترین عملکرد دارد که به‌طور منظم به‌روز می‌شوند. اگر هدف شما ایجاد یک سازمان آینده‌نگر است، پیشنهاد می‌کنیم یک مدل شایستگی متمرکز را بر اساس پروفایل‌های مهارتی خاص بسازید. در ادامه راهنمای پنج مرحله‌ای نحوه ایجاد مدل شایستگی کارکنان را خواهید دید.

مرحله 1: اطلاعات و داده‌های پس‌زمینه را جمع‌آوری و بررسی کنید.

تجزیه‌وتحلیل جامع شغل اولین گام حیاتی در ایجاد یک مدل شایستگی کارکنان معتبر است. شما باید با بررسی جامع اطلاعات موجود (به‌عنوان‌مثال، تحلیل‌های شغلی/مدل‌های شایستگی، شرح موقعیت‌ها، اعلامیه‌های شغلی، استانداردهای عملکرد، محتوای برنامه صدور گواهینامه، اطلاعات آموزشی) شروع کنید. چیزی که در این مرحله به آن باید توجه کنید، از صفر شروع‌نکردن است. یکی از مواردی که می‌توانید برای جمع‌آوری اطلاعات به آن رجوع کنید، گواهینامه ایزو بررسی شایستگی کارکنان است.

مرحله 2: هدف و ساختار مدل شایستگی کارکنان خود را تعریف کنید

هدف مدل شایستگی کارکنان خود را مشخص کنید. به‌عنوان‌مثال، ممکن است بخواهید بهترین استعدادها را برای فرصت‌های جدید شغلی استخدام یا از مدل شایستگی، برای تنظیم دقیق برنامه‌های آموزشی خود استفاده کنید و یا مدلی از مدیریت شایستگی کارکنان را مدنظر داشته باشید که می‌تواند شکاف‌های مهارتی موجود را شناسایی کند. بعدازاینکه هدف خود را کاملاً مشخص کردید، آن را با سایر مدیران هماهنگ کنید تا مطمئن شوید که آن‌ها هم با شما همسو هستند. حالا با هدف تعیین‌شده، به ساختار مدل خود فکر کنید و مطمئن شوید که شامل اجزای ضروری زیر  باشد.

• شایستگی‌های اصلی که معمولاً برای همه نقش‌ها اعمال می‌شوند (به‌عنوان‌مثال مهارت‌های دیجیتال، مهارت‌های نرم)
• شایستگی‌های مرتبط با مشاغل خاص
• شایستگی‌های فنی که تخصص، مهارت و دانش فنی موردنیاز را مشخص می‌کنند (مانند ابزار نرم‌افزاری عملی، فناوری‌ها یا پلتفرم‌های شغلی خاص)
• شایستگی‌های رهبری که ظاهراً عملکرد رهبری را تعریف می‌کنند.

تعیین هدف و ساختار به شما کمک می‌کند تا بتوانید یک دید کل‌نگر را در مورد مسیر خود داشته باشید.

مرحله 3: یک تیم ایجاد کنید و داده‌ها را جمع‌آوری کنید

افراد با دانش و دقیق را دورهم جمع کنید تا بتوانید به مهارت‌ها و شایستگی‌های لازم برای کارمندان از منظرهای متفاوت نگاه کنید. این تنوع دید، معیارهای مهم برای تعیین شایستگی‌ها را در اختیار شما قرار می‌دهد: از مهارت‌های ضروری برای استخدام نامزدهای مناسب تا مهارت‌های لازم برای آموزش افراد هنگام استخدام. برای به‌دست‌آوردن حداکثر بینش در مورد شایستگی‌های کلیدی موردنیاز در ایجاد مدل شایستگی کارکنان، چندین راه وجود دارد:

یکی از راه‌ها، مشاهده است. مشاهده اینکه دیگران چگونه کار خود را انجام می‌دهند. این روش به‌ویژه برای مشاغلی که کار عملی دارند مانند تولید، کار با ماشین‌آلات، طراحی پیش‌نویس‌های مهندسی و غیره مفید است. راه دیگر انجام مصاحبه است، ازآنجایی‌که هدف شما این است که تا آنجا که ممکن است بینش ارزشمندی در مورد آنچه برای موفقیت هر نقش موردنیاز است به دست آورید، می‌توانید مصاحبه‌ها را همراه تیمتان انجام دهید. آخرین روش پیشنهادی ما هم، نظرسنجی است. نظرسنجی‌ای که به شما کمک کند تا یک تجزیه‌وتحلیل شغلی کامل انجام دهید.

مرحله 4: پیش‌نویس مدل شایستگی کارکنان را ایجاد کنید

هنگامی‌که داده‌ها را جمع‌آوری و نظرات را دریافت کردید و تحقیقات خود را انجام دادید، زمان آن است که نسخه پیش‌نویس مدل شایستگی کارکنان خود را جمع‌آوری کنید. در این مرحله، ضروری است بررسی کنید که داده‌های شما شایستگی‌های لازم برای سطوح مختلف کاری مانند تازه‌وارد، میانه، ارشد و کارشناس را اندازه‌گیری کرده باشد. این رویه موجب می‌شود، تا مطمئن شوید همه کسانی که با مدل شما کار می‌کنند (ازجمله کارمندان) به‌وضوح متوجه می‌شوند که چه چیزی ارشد را از کارشناس متمایز می‌کند.

در مرحله بعد، تعداد شایستگی‌های هر نقش را تا حداکثر 20 مورد کاهش دهید و آن‌ها را گروه‌بندی کنید. می‌توانید شایستگی‌های خود را به دو گروه مهارت‌های سخت و مهارت‌های نرم تقسیم کنید یا از رویکردی دقیق‌تر و خاص‌تر برای ایجاد زیرگروه‌ها استفاده کنید. درهرصورت، اطمینان حاصل کنید که شایستگی‌ها را به‌وضوح نام‌گذاری کرده‌اید طوری که نیازی به توضیحات اضافه نداشته باشند (مانند حل مسئله، کار گروهی، گوش‌دادن فعال). پس از اتمام کار، شایستگی‌ها را تأیید و تجدیدنظر کنید تا مطمئن شوید که مدل شایستگی کارکنان شما معیارهای مناسب و حیاتی ایفای نقش‌های مختلف را داراست. اگر همه‌چیز خوب به نظر می‌رسید، مدل خود را آزمایش و بازخوردهای آن را جمع‌آوری کنید.

مرحله 5: ارائه مدل شایستگی کارکنان

آخرین مرحله، ارائه مدل شایستگی کارکنان نهایی‌شده است. البته به خاطر داشته باشید برای کمک به جذب کارکنان در تمام سطوح سازمان، بسیار مهم است به آن‌ها توضیح دهید که چرا این مدل ایجاد شده است و شما چگونه می‌خواهید از آن استفاده کنید. بااین‌حال قبل از پیاده‌سازی مدل شایستگی خود، بهتر است چند نکته زیر را در نظر بگیرید:

• مدل شایستگی کارکنان خود را دوباره بررسی کنید و مطمئن شوید با اهداف تجاری سازمان مرتبط است.
• به شایستگی‌ها پاداش دهید و این را با سیاست‌های شرکت هماهنگ کنید.
• اطمینان حاصل کنید که شرکت می‌تواند آموزش مرتبط برای ارتقای شایستگی‌های کارکنان را ارائه دهد.

همچنین خاطرتان باشد که باید مدل شایستگی کارکنان را برای استفاده و کارایی، راحت و ساده کنید.

مزایای مدل شایستگی کارکنان برای کسب‌وکارها

با تعریف مهارت‌ها و شایستگی‌های حیاتی برای هر نقش،  به سازمان خود کمک می‌کنید تا بتواند نیروهای کاری خود را در آینده حفظ و آن‌ها را برای چالش‌های آینده آماده ‌کند. همچنین می‌توانید از کارکنان خود برای رسیدن به آرزوهایشان در رشد و توسعه موقعیت شغلی خود در شرکت، حمایت کنید. در ادامهْ برخی دیگر از مزایای برخورداری از مدل شایستگی کارکنان را مشاهده می‌کنید.

راهنمایی استخدام

بهره‌بردن از مدل شایستگی کارکنان، کار شما را در استخدام افراد جدید بسیار راحت می‌کند. هنگامی‌که یک کسب‌وکار در حال استخدام نیروی جدید است، مدل شایستگی، شما را راهنمایی می‌کند که آیا فرد مصاحبه‌شونده مهارت‌های موردنیاز این شغل را دارد و یا خیر. همچنین به‌محض استخدام، کارمندان به‌طور طبیعی انگیزه و رضایت بیشتری دارند و با توجه به مشخص‌بودن انتظارها و مسیری که باید طی کنند، مدت بیشتری در شرکت باقی می‌مانند.

برنامه‌ریزی برای جانشینی

بسیاری از کسب‌وکارها گاهی مجبور به پیدا‌کردن یک جانشین مناسب می‌شوند. چراکه نیروی کار ماهر و حرفه‌ای آن‌ها روزی از مدیریت بازنشسته می‌شود و باید شخصی از نسل جوان‌تر جایگزین او ‌شود. مدل شایستگی کارکنان می‌تواند با حصول اطمینان از اینکه نسل بعدی توانایی‌ها و مهارت‌های لازم برای تبدیل‌شدن به رهبران آینده را دارند، موجب هموارشدن این فرایند انتقال شوند.

بهبود بهره‌وری

برخورداری از مدل‌ شایستگی کارکنان، از هزینه‌های مازاد ناشی از عملکرد ضعیف کارکنان جلوگیری می‌کند و جابجایی زیاد کارکنان را کاهش می‌دهد. همچنین گاهی اوقات عدم ارتباط در مورد انتظاراتْ باعث سردرگمی و روحیه پایین کارکنان می‌شود، چراکه آن‌ها نمی‌دانند دقیقاً چه انتظاری از آن‌ها دارید. وجود یک مدل شایستگی جامع، اغلب مانع ایجاد این شرایط می‌شود و می‌تواند هزینه‌های رهبری ناکارآمد را کاهش دهد.

حرف آخر

مدل شایستگی کارکنان، زمانی که به‌خوبی انجام شود، شفافیت در مورد انتظارات عملکرد را افزایش می‌دهد و ارتباط واضحی بین عملکرد فردی و سازمانی ایجاد می‌کند. هنگام توسعه و اجرای یک مدل، باید دقت کنید تا یک حد تعادل از جزئیات و انعطاف‌پذیری را رعایت کرده باشید. چراکه برای پیشبرد اهداف تجاری‌تان، بسیار مهم است که از رویکرد بیش‌ازحد تجویزی و غیرفراگیر اجتناب کنید. یکی از مواردی که می‌تواند به شما در این مسیر کمک کند، ایزو 34000 است. این ایزو برای آسیب‌شناسی و ارزیابی فرایندها در منابع انسانی طراحی‌ شده است.

شرایط احراز شغل، سندی است که به‌منظور ارائه طرح کلی وظایف و مسئولیت‌های اصلی شغلی که در یک مجموعه وجود دارد، به متقاضیان شغل ارائه می‌شود. این سند معمولاً توسط فردی در سازمان که مسئول نظارت بر فرآیند انتخاب برای این نقش است، اغلب با کمک بخش منابع انسانی شرکت و/یا یک استخدام‌کننده خارجی تهیه می‌شود.

در ادامه علاوه بر اشاره به اهمیت ارائه شرح شغل کارکنان به مواردی اشاره خواهیم کرد که می‌تواند به شما برای تهیه فرم شرایط احراز شغل کمک کند. درواقع آنچه در ادامه خواهد آمد می‌تواند به شما کمک کند که نمونه فرم شرایط احراز شغل را بر اساس چیستی و نیازهای سازمان خود شکل دهید.

چرا شرایط احراز شغل مهم است؟

شرایط احراز شغل بخشی ضروری از فرآیند درخواست شغل است، زیرا با داشتن اطلاعات مناسب، باید به متقاضیان کمک کند تا تعیین کنند که آیا این نقش با مجموعه مهارت‌های آنها مطابقت دارد و آیا واقعاً می‌خواهند آن را انجام دهند یا خیر؟

از دیدگاه سازمان، شرایط احراز شغل برای حصول اطمینان از مطابقت درخواست‌های دریافت‌شده برای این موقعیت با نیازهای لازم برای برعهده‌گیری جایگاه شغلی، حیاتی است. شرایط احراز شغل به بخش‌های منابع انسانی و استخدام‌کنندگان خارجی کمک می‌کند تا فرآیند گزینش را ساده کرده و تعداد بیشتری از نامزدهای مناسب را برای مصاحبه یا انتخاب، جذب کنند. درواقع شرایط احراز شغل به ساده‌سازی فرآیند انتخاب کمک می‌کند.

اهداف اصلی شرایط احراز شغل چیست؟

یک شرایط احراز شغل مؤثر مزایای زیادی دارد. در اینجا فقط برخی از کاربردهای کلیدی آن آورده شده است:

• کمک به تیم جذب در طول فرآیند گزینش
• کمک به فرمول‌بندی سؤالات برای فرآیند مصاحبه
• اجازه‌دادن به کارمند آینده‌نگر برای تعیین نقش یا جایگاه خود در ساختار سازمان
• کمک به تشکیل یک قرارداد کار قانونی الزام‌آور
• کمک به تعیین اهداف برای کارمند پس از پیوستن به سازمان
• کمک به ارزیابی عملکرد شغلی کارمند
• کمک به تدوین برنامه‌های آموزشی و توسعه

در حالت کلی هم «ارائه جزئیات کافی برای کمک به کاندید در ارزیابی مناسب‌بودن کارمندان برای موقعیت»، از مهم‌ترین اهداف شرایط احراز شغل است.

به طور معمول شرایط احراز شغل شامل چه مواردی می‌شود؟

شرایط احراز شغل به‌خوبی باید هدف، نقش و همچنین وظایف کلیدی و مسئولیت‌های اصلی یک موقعیت شغلی را مشخص کند. این سند همچنین معمولاً شامل یک پیشینه و نمای کلی از سازمان و همچنین نام یا موقعیت کارمندان است. نکات کلیدی که معمولاً در شرایط احراز شغل درج می‌شود عبارتند از:

• عنوان و خلاصه نقش
• لیست وظایف
• تجربه حرفه‌ای مورد نظر
• سطح تحصیلات و مدارک موردنظر
• مهارت‌های اصلی مورد نیاز برای موقعیت
• گواهینامه‌ها، مجوزها و ثبت‌های لازم
• این‌که کارمند احتمالی مستقیماً به چه کسی گزارش می‌دهد
• اینکه آیا کارمند زیردستانی دارد که به آنها گزارش ‌دهد یا خیر
• شرایط فیزیکی (در صورت نیاز)
• محیط کار
• شرایط استخدام
• مهارت‌ها و تجربه‌های ضروری و مطلوب
• سابقه شرکت، ارزش‌ها و فرهنگ کاری

علاوه‌بر‌این، می‌توانید انتظار داشته باشید که توضیحی در مورد نوع نامزدی که سازمان به دنبال آن است، بیابید. این مورد ممکن است شامل تجربه و دستاوردهای حرفه‌ای، مجموعه مهارت‌ها، پیشینه تحصیلی و مدارک تحصیلی و همچنین هرگونه ویژگی شخصیتی موردنظر باشد. توضیحات همچنین شامل اطلاعات عملی است، مانند محل کار، تمام‌وقت یا پاره‌وقت‌بودن آن و در بیشتر موارد، حقوق موردنظر.

ساختار شرایط احراز شغل چیست؟

شرایط احراز شغل باید از یک قالب ساده و دقیق پیروی کند که به‌وضوح نیازهای یک نقش را مشخص می‌کند. در‌حالی‌که ساختار واقعی معمولاً بین نقش‌ها و سازمان‌ها متفاوت است، یک شرایط احراز شغلی کامل معمولاً به شکل زیر ساختار می‌یابد:

• عنوان شغلی
• محل
• وضعیت گزارش‌دهی
• هدف شغلی (یک یا دو خط مختصر)
• مسئولیت‌ها/وظایف (با جزئیات)
• معیارهای ضروری و مطلوب
• مروری بر شرکت/تیم
• اطلاعات برنامه

ممکن است تاکید بر روی هر یک از این بخش‌ها از یک سازمان به سازمان دیگر متفاوت باشد.

محدودیت‌های شرایط احراز شغل چیست؟

تشخیص اینکه یک شغل واقعاً مستلزم چه چیزی است، در چند پاراگراف کوتاه می‌تواند بسیار دشوار باشد. علاوه‌بر‌این، برخی از موقعیت‌ها در سازمان ممکن است نقش‌های تازه ایجاد‌شده باشند و در هنگام ایجاد شرایط احراز شغل، همیشه نمی‌توان به‌طور‌کامل نحوه توسعه و تطبیق آن نقش را در طول زمان پیش‌بینی کرد.

راهنمای گام‌به‌گام نوشتن یک شرایط احراز شغل عالی

تهیه شرایط احراز شغل مناسب که بتواند بهترین کاندیداها را جذب ‌کند، به تعادل بین ارائه جزئیات و اختصار در ارائه بندها نیاز دارد. برای نوشتن شرایط احراز شغل مؤثر و کارا مراحل زیر را دنبال کنید.

مرحله 1. عنوان شغل

این مرحل ممکن است ساده به نظر برسد، اما استفاده از عناوین شغلی رایج در شرایط احراز شغل، تشخیص شغلی که برای آن درخواست می‌کنند را برای داوطلبان آسان‌تر می‌کند. برای مثال، اگر برای یک توسعه‌دهنده نرم‌افزار استخدام می‌کنید، از اصطلاحات داخلی یا نام کمتر شناخته‌شده‌ای مانند «دانشمند کاربردی» استفاده نکنید.

مرحله 2. شرکت را معرفی کنید

بخشی از عملکرد شرایط احراز شغل، معرفی شرکت به متقاضی است و این قسمتی است که باید در آن کسب‌و‌کار خود را به‌عنوان مکانی مناسب برای کار معرفی کنید؛ البته بر اساس واقعیت‌ها نه بر اساس شعارها! می‌توانید کسب‌و‌کار را با آماری از موفقیت‌های اخیر معرفی و سپس به چیزی منحصر‌به‌فرد اشاره کنید.

مثلاً « XYZ به‌عنوان یک خرده‌فروشی آنلاین به‌سرعت در حال رشد است و در سال اول، میزان سوددهی کسب‌وکار خود را دو برابر کرده است و ما به‌دنبال یک توسعه‌دهنده ارشد مشتاق هستیم تا به تیم ما بپیوندد».

مرحله 3. به‌طور مختصر نقش را شرح دهید

در این بخش، شما می‌خواهید چند جمله کوتاه در مورد نقش، آنچه که به‌طور‌کلی شامل آن می‌شود و نوع فردی که به‌دنبال آن هستید، بیان کنید. می‌توانید برخی از اطلاعات مربوط به نقش را در اینجا و همچنین در بخش‌های بعدی استفاده کنید. برای مثال، ممکن است ذکر کنید که داوطلب حداقل به مدرکX  در یک موضوع مرتبط نیاز دارد یا اینکه باید در استفاده از Microsoft Office مهارت داشته باشد.

مرحله 4. حقایق نقش

داوطلبان قبل از درخواست می‌خواهند چیزهای خاصی در مورد نقش بدانند، بنابراین برخی از حقایق مربوط به شغل به آنها کمک می‌کند تا تصمیم درستی بگیرند. در اینجا، شما باید حقایق مربوطه مانند محدوده حقوق، تعداد ساعات یا برنامه و محل استقرار نقش را به اشتراک بگذارید. داوطلبان می‌خواهند بدانند که آیا این نقش تمام‌وقت است یا پاره‌وقت و آیا این نقش نیاز به حضور در محل کار دارد یا می‌توان آن را به‌صورت دورکاری هم انجام داد؟

مرحله 5. مسئولیت‌ها

در‌حالی‌که برخی از نقش‌ها دارای مسئولیت‌های عمومی هستند، ممکن است کارهای خاصی وجود داشته باشد که شرکت شما آنها را کمی متفاوت انجام می‌دهد. فهرست‌کردن مسئولیت‌های اصلی نقش، به نامزد نشان می‌دهد که از آنها چه انتظاری می‌رود. مسئولیت‌ها باید دقیق و در‌عین‌حال مختصر باشند، بنابراین و برای مثال اگر به‌دنبال نماینده خدمات مشتری هستید، ممکن است بخواهید فهرستی از موارد زیر را ذکر کنید:

• پاسخ‌گویی به سؤالات تلفنی
• حفظ اطلاعات مشتری در پایگاه داده
• ارائه مشاوره در زمینه خدمات  ABC

در اینجا نیازی به پرداختن به جزئیات نیست، اما اطمینان حاصل کنید که مسئولیت‌های منحصربه‌فردی را که نقش به آن نیاز دارد، یادداشت کنید. همچنین در اینجا باید توجه داشته باشید که این نقش به چه کسی گزارش می‌دهد (مثلاً رهبر تیم خدمات مشتری) و اینکه آیا این نقش مسئولیت سایر کارکنان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد یا خیر، چراکه احراز صلاحیت کارکنان، در نسبت با سایر کارکنان نیز معنا می‌یابد

مرحله 6. وظایف

در این بخش به وظایف روزانه‌ای که نامزد باید در نقش خود انجام دهد، توجه داشته باشید. برای مثال، برای شاگرد یک فروشگاه، این مورد ممکن است به‌معنای گذراندن مدتی از کار در انبار، دریافت وجه و کمک به مشتریان باشد، و ممکن است از او خواسته شود مدتی را صرف تکمیل موجودی در حین تمیز و مرتب‌نگه‌داشتن فروشگاه کند. وظایف اغلب مانند مسئولیت‌ها هستند، اما از نظر فعالیت‌های معمول روزانه کمی کلی‌ترند. احراز صلاحیت کارکنان زمانی بامعنا خواهد بود که آنها بدانند قرار است چه کاری را انجام دهند.

مرحله 7. صلاحیت‌ها و مهارت‌های ضروری

اگر یک نقش به مدرک خاصی نیاز دارد، مانند سطح معینی از مدرک، گواهینامه یا مجوز، پس این قسمت برای فهرست‌کردن آن است. همچنین باید مهارت‌هایی را که برای موفقیت در نقش مورد نیاز است، در نظر بگیرید. این‌ها باید شامل مهارت فنی در نرم افزارهایی مانند Adobe یا رانندگی با لیفتراک یا هر چیز دیگری باشد. این بخش همچنین باید شامل مهارت‌های نرم نیز باشد – برای مثال کار و ارتباط با مردم به‌معنای ارتباط مؤثر، مذاکره و کار گروهی برای موفقیت ضروری است.

مرحله 8. صلاحیت‌ها و مهارت‌های مورد‌نظر

علاوه بر مهارت‌ها، صلاحیت‌ها و توانایی‌های مورد نیاز، ممکن است شایستگی‌هایی وجود داشته باشد که داشتن آنها بهتر از نداشتن آن‌هاست. برای مثال برای نقش اداری، مقداری دانش از نرم‌افزار فروش که در تجارت استفاده می‌شود، مفید خواهد بود. این موارد هم می‌تواند برای احراز صلاحیت کارکنان به‌عنوان یک معیار ضمنی عمل کند. شما می‌توانید مدارک و گواهینامه‌های اضافی را در اینجا وارد و به مهارت‌های سخت و نرم مختلفی نگاه کنید که ممکن است متقاضی را برای این نقش مناسب‌تر کند. در این بخش می‌توانید از تجربیات مدیریت منابع انسانی بهره ببرید.

مرحله 9. تعریف بسته

اگرچه شما قبلاً برخی از حقایق در مورد نقش – از جمله محدوده دستمزد – را فهرست کرده‌اید، مهم است که بخشی را در مورد آنچه متقاضی موفق دریافت خواهد کرد، لحاظ کنید. فهرست‌کردن موارد زیر می‌تواند مفید باشد:

• مرخصی استحقاقی
• جزئیات حقوق بازنشستگی
• تخفیف
• وعده‌های غذایی یارانه‌ای
• عضویت رایگان در باشگاه
• زمینه برای ارتقاء
• محل دفتر مرکزی و غیره

در کنار حقوق، نامزدها انتظار دارند نوعی از مزایا هم ارائه شود. اگر کسب‌و‌کار شما امتیازات جالبی ارائه می‌دهد، این امر برای آنها بسیار مهم خواهد بود.

مرحله 10. نحوه درخواست

شرایط احراز شغل را با دستورالعمل‌های ساده برای نحوه درخواست نقش به پایان برسانید. شما باید یک نام تماس در بخش استخدام و دستورالعمل‌های مراحل بعدی وارد کنید. ممکن است بخواهید متقاضیان رزومه و نامه‌ای را به یک آدرس ایمیل خاص ارسال کنند یا روی دکمه‌ای کلیک کنند تا فرم درخواست را به‌صورت آنلاین پر کنند. آن‌ها ممکن است نیاز داشته باشند از طریق وب‌سایت تجاری درخواست دهند یا با یک آژانس استخدام صحبت کنند. از هر روشی که استفاده می‌کنید، تکمیل آن برای داوطلب باید آسان باشد.

شرایط احراز شغل در ایزو

شرایط احراز شغل در ایزو را می‌توان به بحث ساختار سازمانی و همچنین ایزو 9001 مرتبط دانست. بر‌همین‌اساس، باید گفت که ساختار سازمانی تعریف سلسله‌مراتب و همچنین جریان اطلاعات در سازمان است. این ساختار مشخص می‌کند که چه کسی در معرض سلسله‌مراتب چه کسی قرار می‌گیرد و چه کسی قرار است به چه کسی گزارش دهد. تعریف ساختار یکی از اولین مراحل در مستندسازی سیستم کیفیت شماست. بنابراین، ساختار باید خود را با فرآیندهای تحقق محصول مرتبط کند. برای تشریح صحیح ساختار، لازم است نمودار گردش کار در سازمان را درک کنید. در این صورت انجام مستندات مورد نیاز بر اساس استاندارد ISO 9001:2015 برای شما بسیار ساده تر خواهد بود. این گواهینامه ایزو توضیح‌دهنده کلیتی است که می‌تواند شرایط احراز شغل را برای شما واضح‌تر کند.

حقیقت این است که تغییرات محیطی در راه است. ما نه‌تنها مشکلات اقلیمی داریم، بلکه با مشکل کاهش منابع نیز درگیر هستیم. تغییرات محیطی در سراسر جهان جنبشی را برای شناسایی علل گرمایش جهانی و ایجاد راه‌حل‌هایی برای پایان‌دادن به آن قبل از اینکه خیلی دیر شود، ایجاد کرده است. بر همین اساس است که با مدیریت زنجیره تامین سبز، شرکت‌ها باید به نگرانی‌های زیست‌محیطی، اجتماعی، اقتصادی و قانونی در کل زنجیره تامین خود رسیدگی کنند.

اتخاذ رویکردی جامع، باعث کاهش ضایعات و ردپای زیست‌محیطی می‌شود و درحالی‌که شرایط کار و سلامت و ایمنی را بهبود می‌بخشد، مانع از استثمار کارگران می‌شود. یک زنجیره تامین کاملاً پایدار، زنجیره‌ای است که عملکردهای تجاری مسئولیت‌پذیر اجتماعی را تضمین می‌کند. این شیوه‌ها نه‌تنها برای کره زمین و ساکنان آن خوب است، بلکه از رشد کسب‌وکار نیز حمایت می‌کند. برای آشنایی بیشتر با مدیریت زنجیره تامین پایدار تا انتهای این مقاله با ما همراه شوید.

مدیریت زنجیره تامین سبز

مدیریت زنجیره تامین سبز رویکردی است که روش‌های سازگار با محیط‌زیست را در مدیریت زنجیره تامین سنتی ادغام می‌کند. درواقع، مدیریت زنجیره تامین سبز با ادغام شیوه‌های زیست‌محیطی و مالی در چرخه زندگی کامل زنجیره تامین، از طراحی و توسعه محصول، تا انتخاب مواد (استخراج مواد خام یا تولید کشاورزی)، تولید، بسته‌بندی، حمل‌ونقل، انبارداری، توزیع، مصرف، به سازمان‌ها کمک می‌کند ردپای کربن خود را کاهش دهند.

چرا شرکت‌ها چنین تلاشی می‌کنند؟ چراکه برای دستیابی به زنجیره تامین سبز، علاوه بر خواست و آگاهی عمومی مردم، بسیاری از کشورها قوانین و مقرراتی را با هدف کاهش انتشار کربن و اثر گازهای گلخانه‌ای ایجاد می‌کنند. یک زنجیره تامین سبز و پایدار، عوامل زیست‌محیطی و اصول مدیریت زنجیره تامین پایدار را برای شناسایی اثرات زیست‌محیطی فرآیندهای زنجیره تامین سازمان، یکپارچه می‌کند.

بسیاری از کسب‌وکارها از اهمیت این ادغام برای ایجاد یک استراتژی تجاری پایدار آگاه شده‌اند و به دنبال راه‌حل‌ها و راهنمایی در مورد چگونگی اجرای زنجیره تامین پایدار هستند. همچنین زنجیره تامین پایدار دیگر به‌طور انحصاری در مورد مسائل سبز نیست، بلکه در مورد ایجاد کارایی و مهار هزینه است. ازآنجایی‌که سازمان‌ها به دنبال تعریف مدیریت، برای کاهش ردپای محیطی شرکت خود هستند، زنجیره‌های تامین به حوزه اصلی تمرکز آن‌ها تبدیل ‌شده‌اند.

مدیریت زنجیره تامین سبز چه مزایای دارد

شیوه‌های مدیریت زنجیره تامین سبز، مزایای قابل‌توجهی برای محیط‌زیست ارائه می‌دهند. به‌عنوان‌مثال، تلاش برای پایداری زنجیره تامین با استفاده از انرژی کمتر، انتشار دی‌اکسید کربن (CO2) و سایر آلاینده‌های هوا را کاهش می‌دهد. از طرفی جدا از تأثیر مثبت بر محیط‌زیست، زنجیره‌های تامین سبز مزایای زیادی برای یک تجارت هم به همراه خواهد داشت.

کاهش هزینه

شرکت‌ها می‌توانند با پیاده‌سازی فناوری‌های دیجیتالی که به سبز‌شدن کمک می‌کنند، در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنند. راه‌حل‌های فناوری اطلاعات که به مصرف کمِ انرژی، جایگزینی منابع انرژی و بازیافت کمک می‌کنند، می‌توانند تأثیر مثبتی بر برگه‌های مالی یک کسب‌وکار داشته باشند. در حین اجرای طرح‌های سبز، کسب‌وکارها بر کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تمرکز می‌کنند که به‌نوبه خود منجر به انجام سفرهای کوتاه‌تر و کاهش حمل‌ونقل‌ها می‌شود. ازآنجایی‌که با این تغییر، وسایل نقلیه سوخت کمتری مصرف می‌کنند، هزینه‌های شرکت کاهش می‌یابد. به‌عنوان‌مثال، شرکت نایک در راستای مدیریت زنجیره تامین سبز، شیوه تولید نسخه جدید کفش‌های خود را تغییر داد و توانست هزینه‌های نیروی کار را تا 50 درصد کاهش دهد؛ همچنین آن‌ها موفق شدند مصرف مواد را تا 20 درصد کاهش دهند که این امر منجر به 0.25 درصد حاشیه سود بیشتر شد.

ایجاد شهرت برند و به دست آوردن مزیت رقابتی

باوجود اطلاعاتی که این روزها به‌راحتی به‌صورت آنلاین در دسترس است، داشتن شیوه‌ای برای مدیریت زنجیره تامین سبز، در ایجاد شهرت برندتان به شما کمک می‌کند. کسب‌وکارهایی که محصولات سازگار با محیط‌زیست و ازنظر فناوری پیشرفته تولید می‌کنند، می‌توانند تصویر برند خود را ایجاد و حفظ کنند. مشتریان می‌خواهند از کسب‌وکارهایی که ازنظر زیست‌محیطی مسئولیت‌پذیر هستند خرید کنند، درنتیجه سبز شدن راهی عالی برای اطلاع‌دادن به آن‌هاست که شرکت شما انقلاب سبز را پذیرفته است. تحقیقات نشان داده است، مشتریان مایلند برای دریافت محصولاتی که از شیوه‌های لجستیک سبز و زنجیره تامین شفاف اطمینان می‌دهند، هزینه بیشتری بپردازند.

بهبود تداوم عرضه

اگر یک کسب‌وکار شیوه‌های سبز را در زنجیره تامین خود اجرا کرده است، باید فرآیند یا سیاستی در زنجیره تامین وجود داشته باشد که به آن‌ها اجازه می‌دهد با همان سرعتی که محصولشان مصرف می‌شود، دوباره تولید و بازیافت شوند. با مدیریت زنجیره تامین سبز، زنجیره تامین خود را متنوع کنید تا از اتکای بیش‌ازحد به یک حلقه در زنجیره خود جلوگیری کنید. داشتن چندین تامین کننده در نقاط مختلف جهان می‌تواند به بهبود تداوم محصولات یا خدمات شما کمک کند و از خرابی‌های پرهزینه و آسیب به شهرت شما جلوگیری کند.

سازگار بودن

بر اساس دومین گزارش زنجیره تامین سالانه CDP که اطلاعات مربوط به تغییرات آب‌و‌هوایی را از 710 تامین‌کننده خلاصه می‌کند، 6 درصد از شرکت‌های پیشرو در حال حاضر دیگر از تامین‌کنندگانی که در مدیریت کربن ناکام هستند، خرید نمی‌کنند. بر اساس پیش‌بینی‌های انجام‌شده، این رقم در آینده قرار است به 56 درصد افزایش یابد. درنتیجه کسب‌وکارها چه برای پیروی از مقررات جهانی و چه برآورده‌کردن انتظارات مشتریان، بهتر است مدیریت زنجیره تامین سبز را برای ماندگاری تجارتشان اتخاذ کنند.

تبدیل دیجیتال به کاهش ریسک کمک می‌کند

حتماً شما هم داستان‌هایی در مورد اینکه چگونه یک محصول خطرناک از شکاف‌ها لغزید و وارد زنجیره تامین شد شنیده‌اید. بروز چنین حوادثی، نه‌تنها برای کارمند شما بلکه برای کل شرکت می‌تواند کشنده باشد. راه‌حل‌های امنیتی دیجیتالی در شیوه‌های مدیریت زنجیره تامین سبز، شفافیت را تضمین می‌کند و احتمال وقوع چنین حوادثی را بسیار کاهش می‌دهد. درنتیجه چنین روش‌های پیشرویی، نه‌تنها از کسب‌وکارها در برابر شرکای غیراخلاقی محافظت می‌کند، بلکه آن‌ها می‌توانند تمام نیروی کار و کالاها را از مبدأ تا مقصد به‌طور مستند، ردیابی کنند.

پتانسیل برای مشارکت‌های جدید

یکی از مزیت‌های مهم اما پنهان در مدیریت زنجیره تامین سبز، ایجاد پتانسیل‌هایی برای مشارکت است. کسب‌وکاری با زنجیره تامین پایدار، می‌تواند چشم‌انداز جذابی برای سایر شرکت‌هایی باشد که به‌دنبال شراکت با آن می‌گردند. چراکه اعتبار زیست‌محیطی شما احتمالاً با ارزش‌های یک برند دیگر همخوانی دارد. چنین موقعیتی به‌نوبه خود، فرصت‌های بالقوه مشارکت را باز می‌کند.

چالش‌های مدیریت زنجیره تامین سبز

امروزه کسب‌وکارهای بزرگی در سراسر جهان تلاش می‌کنند تا با مدیریت زنجیره تامین سبز، علاوه بر کمک به سیاره زمین، با بهتر نشان‌دادن برند خود، به کسب‌وکارشان کمک کنند. اما واقعیت این است که، استقرار زنجیره‌های تأمین سبز کار زیاد راحتی نیست. متأسفانه حتی موفق‌ترین کسب‌وکارها در جهان هم گاهی برای مدیریت زنجیره تامین پایدار با چالش‌هایی روبه‌رو هستند.

انطباق با تامین کننده

ایده پشت زنجیره تامین سبز بر اعتماد و حسن نیت استوار است. برای پیاده‌سازی مدیریت زنجیره تامین سبز، یک شرکت باید مواد اولیه خود را از سایر زنجیره‌های تامین سبز تهیه کند. بااین‌حال، در اکثر موارد، متقاعدکردن تامین‌کنندگان شما با ایده‌آل‌هایتان کار سختی است. چراکه گاهی حتی تأمین‌کنندگان ردیف اول اغلب الزامات زنجیره تامین سبز را نقض می‌کنند. همچنین با توجه به نوع بیزینستان، ممکن است بسیاری از تأمین‌کنندگان شما از کشورهای مختلف باشند، در این شرایط همراهی‌کردن آن‌ها با ایده‌آل‌های شما دشوارتر هم خواهد بود. برخورداری از ‌ایزو 28001 که جنبه‌هایی حیاتی‌ را برای تضمین امنیت زنجیره تامین مشخص می‌کند، می‌تواند برای کسب‌وکارتان مفید باشد.

عدم آگاهی یا جهل

زنجیره‌های تامین جهانی شبکه‌های پیچیده‌ای از خریداران و فروشندگان در سراسر جهان هستند. درنتیجه برای شرکت‌ها بسیار دشوار است که در مورد تأمین‌کنندگان سطح پایین‌تر و سایر شرکت‌هایی که در زنجیره تامین آن‌ها دخیل هستند آگاهی کامل کسب کنند. یکی از راه‌حل‌های این چالش برای هر کسب‌وکاری این است که، خریدار یا تامین‌کننده باید سعی کند بخشی از موج زنجیره تامین سبز باشد. یکی از راه‌هایی که کسب‌وکار می‌تواند تأمین‌کنندگان ردیف دوم و سوم خود را پیدا کند، مطالعه داده‌های حمل‌ونقل جهانی است. Trademo Intel یک ابزار هوشمند زنجیره تامین است که به شما کمک می‌کند تا از داده‌های حمل‌ونقل جهانی برای بهبود زنجیره تامین خود استفاده کنید.

حرف آخر

سبز شدن همیشه داوطلبانه نیست و گاهی شرکت‌ها به‌دلیل فشار افکار عمومی و تصمیمات دولتی، مجبور به اتخاذ تصمیمات سبز می‌شوند. بااین‌حال همان‌طور که اشاره کردیم، مدیریت زنجیره تامین سبز در کسب‌وکارها  موجب بهره‌وری بهتر و صرفه‌جویی در هزینه می‌شود. همچنین در درازمدت، زنجیره تامین سبز به‌پیش نیازی برای پایداری کسب‌و‌کار تبدیل می‌شود. کسب‌وکار شما هم می‌تواند با استفاده از فناوری‌های مدرن مدیریت زنجیره تامین، زنجیره تامین شما را به یک زنجیره سبز تبدیل کند.