کلمه ایزو برگرفته از اصطلاح انگلیسی International Organization for Standardization است. این کلمه به معنی سازمان بینالمللی استاندارد بوده و سازمانی غیردولتی محسوب میشود. اعضای این سازمان از کشورهای مختلف هستند و هدف اصلی این شرکت، برقراری ارتباط آسان و موثر میان کسبوکارها و مردم است که این کار را از طریق تدوین و صدور الزامات و استانداردهای مختلف انجام میدهد. ایزو به تدوین و ارائه استانداردهایی در زمینههای مختلف از جمله تکنولوژی، روابط تجاری، رضایت مشتریان، ایمنی و… میپردازد و به نوعی تبدیل به یک زبان بینالمللی در میان سازمانها در کشورهای مختلف شده است. با رعایت کردن این استانداردها و اخذ گواهینامههای مختلف ایزو، ارزش و اهمیت سازمان بیشتر شده و قابلیت فعالیت در عرصههای بینالمللی را کسب میکند.
انواع ایزو
گواهینامه ایزو انواع مختلفی دارد که هرکدام برای صنف، سازمان و شرایط خاصی طراحی و تدوین شدهاند. هر کدام از انواع ایزو، مربوط به حوزههای مختلفی هستند که طیف گستردهای از فعالیتها را تحت پوشش خود قرار میدهند؛ مثلا ممکن است در رابطه با الزامات ساخت یک محصول، ارائه خدمات یا مدیریت فرآیند باشد. انواع گواهینامه شامل گواهینامه شرکتهای خدماتی، کارخانههای تولیدی، صنایع غذایی، شرکتهای پیمانکاری، مراکز آموزشی، مراکز درمانی، رستورانها و هتلها، نشریات، صنعت نفت و گاز ،آزمایشگاهها، صنایع کامپیوتری، صنعت خودرو، شرکتهای تبلیغاتی و شرکتهای ساختمانی میشود.
واقعیت این است که نمیتوان تمام استانداردهای ایزو را جزبهجز معرفی کرد، زیرا در حال حاضر بیش از 20 هزار استاندارد در زمینههای مدیریتی، فنی و… توسط این سازمان منتشر شده است و این تعداد همواره با توجه به نیازهای مختلف سازمانها در حوزههای مختلف رو به افزایش است. برخی از انواع ایزو که جزو پرکاربردترین و مهمترین استانداردها عبارت است از:
ایزو های پرکاربرد
ISO 9001
استاندارد ISO 9001 یکی از شناختهشدهترین استانداردهای سری ISO 9000 است. این استاندارد تمام الزامات و دستورالعملهایی که یک شرکت برای پیادهسازی سیستم مدیریت کیفیت نیاز دارد تعیین میکند. این استاندارد به بررسی فرآیند تولید یا خدمات سازمان میپردازد و در هر مجموعه کوچک و بزرگی، فارغ از نوع فعالیت، قابل اجرا است.
ISO 14001
استاندارد ISO14001 یکی از استانداردهای سری ایزو 14000 است که با نام استاندارد سیستم مدیریت زیست محیطی شناخته میشود. این استاندارد با در نظر گرفتن اهمیت محیط زیست، به ارائه الزاماتی میپردازد که آسیبهای زیست محیطی ناشی از فعالیت سازمان به حداقل برسد یا حذف شود. استاندارد ISO 14001 به مسئولیت سازمان در قبال محیط زیست (آب، خاک، هوا، جانوران و…) میپردازد و در تلاش است با ایجاد یک سیستم مدیریت محیط زیست موثر، فعالیتهای سازمان را در جهت حفظ محیط زیست پیش ببرد.
استاندارد 45001
سری استانداردهایISO 45000 ، به بررسی ایمنی و بهداشت شغلی میپردازند که از بین آنها استاندارد45001 قابلیت صدور گواهینامه را دارد. ISO 45001:2018 سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی نام دارد که الزامات مربوط به سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی (OH&S) را مشخص میکند. استاندارد 45001 راهنماییهایی را ارائه میدهد تا سازمانها بتوانند با جلوگیری از صدمات ناشی از کار و بیماریهای شغلی و همچنین از طریق بهبود فعالانه، مکانهای کاری ایمن و سالمتری را فراهم کنند. استاندارد 45001 جایگزین OHSAS 18001شده است. آخرین نسخه ایزو 45001 در مارس ۲۰۱۸ منتشر شد.
استاندارد ISO 10006
گواهینامه ایزو 10006 یکی از انواع ایزو در زمینه مدیریت پروژه است. اخذ گواهینامه ISO 10006 نشاندهنده آن است که پیمانکار پروژه را با کمک یک سیستم مدیریتی منسجم به سوی اهداف پیش میبرد. گواهی نامه ایزو 10006 علاوهبر سازماندهی فرآیندها، به بهبود اثربخشی و بهرهوری در اجرای پروژه کمک میکند. این استاندارد شامل چرخهای چندمرحلهای است: طرحریزی، سازماندهی، پایش، کنترل، گزارشدهی، انجام اقدامات اصلاحی.
استاندارد ISO 10002
استاندارد ISO 10002، در واقع استاندارد رسیدگی به شکایات مشتری است. این استاندارد با ارائه مواردی از جمله ردیابی خواستهها و انتظارات مشتریان، تدوین فرآیندی جهت رسیدگی به شکایات مشتریان ناراضی، تحلیل و ارزیابی شکایت مشتریان در جهت بهبود خدمات و کالا، ممیزی فرآیند بررسی شکایات و در نهایت کنترل میزان اثربخشی الزامات تدوینشده به پیادهسازی یک سیستم کنترل کیفی رسیدگی به شکایات مشتری کمک میکند. اخذ گواهینامه ایزو 10002 به سازمان کمک میکند تا از طریق شناخت نقاط ضعف در عملکرد سازمان و جلوگیری از بروز مجدد مشکلات، وفادارای مشتریان به سازمان افزایش پیدا کند.
دسته بندی گواهینامه های ایزو
با پر کردن فرم درخواست گواهینامه ایزو از مشاوره تخصصی و رایگان بهرهمند شوید.
اصطلاحات رایج
زمانیکه نسبت به صدور گواهینامه ایزو اقدام میکنید با اصطلاحاتی مواجه خواهید شد که بهتر است کاربردشان را بدانید و با آگاهی بیشتری وارد فرآیند صدور گواهینامه ایزو شود. در ادامه برخی از این اصطلاحات را به شما معرفی میکنیم:
- مشاوره: مشاوره ایزو شامل تمام مراحلی اجرایی، الزامات و دستورالعملها، اجرای موارد تعیینشده، ممیزی داخلی است.
- مشاور: مشاور ایزو در واقع فردی است که مسئولیت طراحی، تدوین و اجرای سیستم مدیریت کیفی در سازمان را بر عهده دارد. این فرد سازمان را برای ممیزی نهایی آماده میکند.
- ممیز: فردی که از طرف سازمان صدور گواهینامه، سیستم مدیریت کیفی سازمان را بررسی و بازبینی میکند، ممیز نام دارد.
- ممیزی: فرآیند عملیات بازبینی و بررسی سیستم مدیریت کیفیت در سازمان، ممیزی نام دارد.
گواهی نامه ایزو: گواهینامه به معنی تعهد یک سازمان یا شرکت به الزامات و دستورالعملهای مربوط به فرآیندها تحت سیستم مدیریت کیفیت است.
چرا اخذ گواهینامه ایزو مهم است؟
اخذ ایزو برای یک سازمان یا شرکت به این معنی است که خود را نسبت به تولید محصول یا خدمت باکیفیت و مورد تقاضای مصرفکننده متعهد و موظف میداند. بهرهگیری از استانداردهای بینالمللی، راهی برای رسیدن به این هدف است. سازمانهایی که گرفتن ایزو را جزو اولویتهای خود قرار میدهند، متعهد به ارائه مواردی از جمله بررسی محصولات و خدمات بر اساس اهداف، شفافسازی، هزینههای فرآیند تولید و کاهش هزینهها، جلب اعتماد داخل و خارج از سیستم، بررسی میزان رضایت و خواستههای مشتریان و… هستند.
همانطور که قبلا گفتیم، این استانداردها انواع مختلفی دارند و فرقی ندارد که سازمان شما کدام گواهی نامه ایزو را برای بهبود روند کاری خود انتخاب میکند. در واقع وجود علامت استانداردهای بینالمللی روی محصولات یا خدمات شما، نشاندهنده تعهد سازمان نسبت به کیفیت محصول یا خدمت و رضایت مشتری است.
مراحل اخذ گواهینامه ایزو
هر سازمان قبل از اخذ هر نوع گواهی نامه ایزو، ابتدا باید شناخت کاملی نسبت به فعالیت سازمان و اهداف خود داشته باشد. در مرحله بعدی جهت دریافت ایزو برای شرکت، باید اطلاعات کاملی درباره انواع استاندارد و کارکرد هرکدام از استانداردها داشته باشد تا بتواند استاندارد متناسب با اهداف سازمان خود را شناسایی کند. هر مجموعه میتواند بیش از یک گواهی داشته باشد که هر کدام از این گواهینامهها به افزایش اعتبار شرکت و بهبود فرآیندها، محصولات یا خدمات کمک میکنند.
جهت دریافت ایزو برای شرکت خود، باید مراحل گرفتن ایزو را مطابق توضیحات زیر طی کنید. در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر میتوانید از طریق ایمیل یا تلفن با کیو سی بی در ارتباط باشید.
- تکمیل فرم اطلاعات Application Form به صورت آنلاین در وبسایت شرکت یا ارتباط با شرکت
- ارائه پیشنهاد قیمت توسط QCBITALIA
- عقد قرارداد
- پرداخت پیشپرداخت توسط کارفرما
- ارسال برنامه و انجام هماهنگیهای پیشممیزی (مرحله 1)
- اجرای پیشممیزی
- ارسال گزارش پیشممیزی
- ارسال برنامه و انجام هماهنگیهای ممیزی صدور گواهینامه (مرحله 2)
- اجرای ممیزی صدور گواهینامه
- تسویهحساب مالی
- ارسال گزارش ممیزی صدور گواهینامه
- صدور گواهینامه در صورت عدم وجود مغایرت عمده و پذیرش برنامه اقدامات اصلاحی توسط QC
هزینه اخذ ایزو
واقعیت این است که نمیتوان هزینه صدور ایزو را بهطور دقیق عنوان کرد، زیرا هزینه دریافت ایزو برای شرکت در ایران به عوامل زیادی بستگی دارد. مهمترین عامل تعیینکننده قیمت اخذ گواهینامه، نوع مرجع صدور گواهینامهها (CB) و مرجع اعتباردهنده صدور گواهینامه (AB) است. دریافت گواهینامه از مراجع معتبر معمولا هزینه بالایی دارد. اعتباردهندگان بینالمللی IAF، مراجعی را به عنوان مراجع اصلی معرفی میکند که هرکدام از این مراجع از چند CB در هر کشور تشکیل شده است که نمایندگی صدور گواهی نامه ایزو را دارد.
CB که مخفف کلمه انگلیسی Certification Body است که مرجع معتبر ارائهدهنده گواهینامه ایزو در کشورهای مختلف بهشمار میرود. بنابراین یکی از عوامل تعیینکننده قیمت گواهینامه، CB صدور ایزو است. البته متغیرهای دیگری نیز در تعیین هزینهگرفتن این گواهینامه نقش دارند که از جمله این موارد میتوان به تعداد کارکنان سازمان متقاضی، فرآیندهای در حال اجرا، نوع فعالیت، نوع استاندارد، میزان پیچیدگی فعالیتهای سازمان و گواهینامه مورد نظر و… اشاره کرد. در صورتیکه قصد اخذ گواهی برای سازمان خود دارید، برای اطلاع از هزینههای صدور ایزو، باید به مراجع معتبر ارائهدهنده گواهینامه ایزو مراجعه کنید.
تمدید گواهینامه ایزو
گواهینامه ایزو برای دوره سه ساله صادر میشود. این گواهینامه در صورتی تمدید خواهد شد که ممیزی سالانه در سازمان صورت بگیرد و تمام الزامات مربوط به سیستم مدیریتی ایزو رعایت شوند.
شرایط ابطال گواهینامه ایزو
این گواهینامه یک گواهی دائمی نیست و در صورتی که سازمان الزامات سیستم های مدیریتی کیفیت را اجرا نکرده باشد، عدم انطباق در شرایط صدور گواهینامه، سواستفاده از گواهینامه، عدم انجام اقدامات اصلاحی، عدم اجازه انجام ممیزی را به سازمان گواهیکننده و یا درخواست خود سازمان درخصوص تعلیق گواهینامه ایزو، گواهینامه سازمان موقتا به حالت معلق ثبت شده و در صورت عدم رفع دلایل تعلیقکننده، گواهینامه را سازمان باطل خواهد شد.
سوالات متداول
کلمه ایزو برگرفته از اصطلاح انگلیسی International Organization for Standardization است. این کلمه به معنی سازمان بینالمللی استاندارد بوده و سازمانی غیردولتی محسوب میشود.
گواهینامه ایزو انواع مختلفی دارد که هرکدام برای صنف، سازمان و شرایط خاصی طراحی و تدوین شدهاند. هر کدام از انواع ایزو، مربوط به حوزههای مختلفی هستند که طیف گستردهای از فعالیتها را تحت پوشش خود قرار میدهند.
تکمیل فرم اطلاعات، ارائه پیشنهاد قیمت توسط، عقد قرارداد، پرداخت پیشپرداخت، ارسال برنامه، اجرای پیشممیزی، ارسال گزارش پیشممیزی، ارسال برنامه و انجام هماهنگیها، اجرای میزی صدور گواهینامه، تسویهحساب مالی، ارسال گزارش ممیزی صدور گواهینامه، صدور گواهینامه در صورت عدم وجود مغایرت عمده