مراحل صدور گواهینامه ایزو

گواهینامه های مرتبط با مهارت‌ها و صلاحیت‌های مختلف، از جمله مهارت‌های تخصصی و مدیریتی و در بسیاری از صنایع و حوزه‌های کاری از اهمیت بسیاری برخوردار هستند. در این راستا، صدور گواهینامه‌های معتبر و مورد تأیید، نشان‌دهنده توانایی فرد یا سازمان در اجرای بهتر و موثرتر فعالیت‌های خود است. در این راهنما، مراحل صدور گواهینامه‌ها به همراه نکات کلیدی برای کسب مدارک مورد نیاز، به طور جامع بررسی شده است.

گواهینامه‌های استاندارد چه هستند و‌ چه‌ اهمیتی دارند؟

گواهینامه‌های استاندارد، مدارکی هستند که توسط سازمان‌های مختلف برای ارزیابی و تأیید صلاحیت فرد یا سازمان در زمینه‌های مختلف صادر می‌شوند. این مدارک نشان می‌دهند که افراد یا سازمان، به استانداردهای مشخصی در زمینه‌های مختلف، از جمله کیفیت، ایمنی، محیط زیست و غیره، پایبند هستند. گواهینامه‌های استاندارد، به فرد یا سازمان کمک می‌کنند تا اعتبار و شناخته شدگی بیشتری در بازار کسب کنند و از نظر رقابتی، مزیت بیشتری داشته باشند. به همین دلیل، کسب گواهینامه‌های استاندارد، در حوزه‌های مختلف از اهمیت بسیاری برخوردار است.

چه نهادهایی گواهینامه‌های استاندارد را صادر می‌کنند؟

گواهینامه‌های استاندارد، توسط نهادهای مختلفی در سطح بین‌المللی، ملی و صنعتی صادر می‌شوند. این نهادها عبارتند از:

سازمان‌های استاندارد ملی، مانند مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران (ISIRI): این سازمان‌ها در هر کشور، مسئولیت تعیین و تدوین استانداردهای ملی در زمینه‌های مختلف را دارند. این استانداردها، به عنوان یک راهنمای مشترک برای تمامی شرکت‌ها و سازمان‌ها در یک کشور، به کار می‌روند و تضمین می‌کنند که فعالیت‌های صورت گرفته در محیط کسب و کار، با استانداردهای مشخصی انجام شود.

سازمان‌های استاندارد بین‌المللی، مانند سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO): این سازمان‌ها، مانند سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO)، مسئولیت تعیین و تدوین استانداردهای بین‌المللی در زمینه‌های مختلف را دارند. این استانداردها به عنوان یک راهنمای مشترک برای تمامی شرکت‌ها و سازمان‌ها در سطح جهانی، به کار می‌روند و تضمین می‌کنند که فعالیت‌های صورت گرفته در حوزه‌های مختلف، با استانداردهای مشخصی انجام شود.

سازمان‌های تأیید صلاحیت مستقل، مانند شرکت‌های مختلف معتبری که در زمینه تأیید صلاحیت فعالیت می‌کنند: این شرکت‌ها، مسئولیت تأیید صلاحیت شرکت‌ها و سازمان‌ها در زمینه‌های مختلف را بر عهده دارند. این شرکت‌ها، با بررسی و ارزیابی فرایندها و سیستم‌های مختلف در شرکت‌ها و سازمان‌ها، برای آن‌ها گواهینامه‌های مختلفی را صادر می‌کنند که نشان دهنده صلاحیت و قابلیت آن‌ها برای انجام فعالیت‌های مرتبط با آن گواهینامه است.

گواهینامه‌های استاندارد، مدارکی هستند که توسط سازمان‌های مختلف برای ارزیابی و تأیید صلاحیت فرد یا سازمان در زمینه‌های مختلف صادر می‌شوند. این مدارک نشان می‌دهند که افراد یا سازمان، به استانداردهای مشخصی در زمینه‌های مختلف، از جمله کیفیت، ایمنی، محیط زیست و غیره، پایبند هستند.

مراحل صدور گواهینامه ایزو به‌طور کلی چگونه است؟

مراحل صدور ایزو توسط سازمان ایزو عبارتند از بررسی شرکت و تعیین نوع استاندارد، بررسی مستندات و ارزیابی اولیه، آماده‌سازی برای بازرسی و ارائه گواهینامه که در ادامه هر یک از این مراحل را به‌ ترتیب بررسی خواهیم کرد:

مرحله اول: بررسی شرکت و تعیین نوع استاندارد

در این مرحله، شرکت باید اطلاعات مربوط به فعالیت‌های خود را به یک شرکت معتبر مربوط به صدور گواهینامه ایزو ارائه دهد. شرکت باید نوع استانداردی که می‌خواهد برای صدور گواهینامه ایزو دریافت کند را مشخص کند. همچنین، شرکت باید مراحل صدور ایزو و هزینه‌های مربوط به آن را نیز مورد بررسی قرار دهد.

مرحله دوم: بررسی مستندات و ارزیابی اولیه

در این مرحله، شرکت باید مستندات خود را جهت بررسی به شرکتی که گواهینامه ایزو را صادر می‌کند، ارائه دهد. در این بررسی، شرکت مواردی از جمله سیستم مدیریت کیفیت، سیستم مدیریت محیط زیست، سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی و سیستم مدیریت امنیت اطلاعات را بررسی می‌کند.

مرحله سوم: آماده‌سازی برای بازرسی

در این مرحله، شرکت باید برای بازرسی آماده شود. بازرسی به منظور بررسی اینکه آیا شرکت مطابق با استانداردهای مورد نیاز است، انجام می‌شود. شرکت باید مستندات خود را برای بازرسی آماده کند و پرسنل خود را آماده به پاسخگویی به سوالات بازرسان کند.

مرحله چهارم: بازرسی

در این مرحله، بازرسان به شرکت می‌آیند و مستندات شرکت را برای تأیید بررسی می‌کنند. همچنین، بازرسان با پرسنل شرکت ملاقات می‌کنند  تا پرسنل به سوالات آن‌ها پاسخ ‌دهند. هدف از بازرسی، تأیید این است که شرکت مطابق با استانداردهای مورد نیاز است و سیستم‌های مدیریت کیفیت، محیط زیست، ایمنی و بهداشت شغلی و امنیت اطلاعاتی شرکت به درستی پیاده‌سازی شده‌اند.

مرحله پنجم: ارائه گواهینامه

در صورتی که شرکت بتواند در بازرسی موفق عمل کند و مطابق با استانداردهای مورد نیاز باشد، گواهینامه ایزو به شرکت صادر می‌شود. این گواهینامه نشان می‌دهد که شرکت مطابق با استانداردهای جهانی کیفیت و مدیریت است.

مرحله ششم: نگهداری گواهینامه

بعد از دریافت گواهینامه ایزو، شرکت باید به استانداردهای مورد نیاز و شرایط صدور گواهینامه ایزو پایبند باشد. شرکت باید سیستم مدیریت خود را به‌روز کند و در صورت نیاز تغییراتی را ایجاد کند تا با استانداردهای جدید همخوانی داشته باشد. همچنین، شرکت باید هر ساله بازرسی از سیستم‌های مدیریت خود را انجام دهد تا بتواند گواهینامه ایزو را نگهداری کند.

مراحل صدور گواهینامه ایزو توسط سازمان ایزو عبارتند از بررسی شرکت و تعیین نوع استاندارد، بررسی مستندات و ارزیابی اولیه، آماده‌سازی برای بازرسی، بازرسی و ارائه گواهینامه.

مراحل صدور گواهینامه ایزو توسط سازمان استاندارد ایران چگونه است؟

مراحل صدور گواهینامه ایزو توسط سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران (ISIRI) عبارتند از:

• ارزیابی مستندات: در این مرحله، مستندات و فرآیندهای شرکت مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و با استانداردهای مرتبط مقایسه می‌شود.
• بازرسی: در این مرحله، بازرسی برای ارزیابی اجرایی استانداردهای مرتبط، بر روی شرکت صورت می‌گیرد.
• ارزیابی نتیجه: پس از اتمام بازرسی، نتیجه‌ای که به شرکت اعلام می‌شود، شامل توضیحاتی در مورد نقاط قوت و ضعف شرکت، نتایج بازرسی و پیشنهاداتی برای بهبود فرآیندهای شرکت است.
• صدور گواهینامه: در صورتی که شرکت، شرایط حاکم بر استانداردهای مرتبط را داشته باشد، گواهینامه به شرکت صادر می‌شود.
• بازرسی بعد از صدور گواهینامه: پس از صدور گواهینامه، از طریق بازرسی‌های بعد از صدور گواهینامه، سازمان ISIRI  می‌تواند اطمینان حاصل کند که شرکت، همچنان شرایط حاکم بر استانداردهای مرتبط را دارد.

بعد از این مراحل است که در صورت احراز صلاحیت، گواهینامه ارائه می‌شود.

مراحل صدور گواهینامه ایزو در شرکت کیو سی بی

یک. درخواست برای صدور گواهینامه: مشتری به Q.C.B. Italia یک درخواست با مشخصات کلی سازمان ارسال می‌نماید. با این اطلاعات Q.C.B. Italia یک پیشنهاد در مورد خدمات صدور گواهینامه آماده و ارائه می‌دهد و آن را به مشتری ارسال می‌کند.

دو. پیش‌ممیزی «مرحله 1»: پس از تصویب قرارداد، شرکت پیش‌آزمون (مرحله 1) را آغاز خواهد کرد. این ممیزی شامل بررسی اسناد سیستم مدیریت کیفیت و شامل بازدید در سازمان و مصاحبه با کارمندان و مربوط به فعالیت‌های مربوط به سیستم مدیریت کیفیت است. این مرحله اولیه اجازه می‌دهد تاQ.C.B. Italia  و مشتری برای بحث در مورد استفاده از سیستم مدیریت کیفیت و تعیین اینکه آیا سازمان برای صدور گواهینامه اولیه آماده است یا خیر، به نتیجه برسند. همچنین Q.C.B. Italia یک گزارش کتبی در مورد آماده‌سازی مشتری برای ممیزی اولیه صادر می‌کند.

سه. صدور گواهینامه اولیه «مرحله 2»: در طول نتیجه پیش‌آزمون کیو سی بی با مشتری برای تاریخ صدور گواهینامه اولیه توافق می‌شود. کیو سی بی یک تیم ارزیابی را که متشکل از ممیزان واجد شرایط است، به منظور ارزیابی انطباق سیستم مدیریت کیفیت با ایزو 9001 و کاربرد آن در زمینه سازمانی، به شرکت ارجاع می‌دهد. در پایان ممیزی یک گزارش دقیق نوشته می‌شود.

چهار. صدور گواهینامه: پس از ارزیابی مثبت از ممیزی اولیه، گواهینامه صادر می‌شود. اعتبار  صدور گواهینامه کیو سی بی، تحت نظارت (نیمه‌سالانه / سالانه) است. ممیزی‌های نظارتی موارد خاصی از استاندارد را پوشش می‌دهد و به طور کلی کوتاه تر از صدور گواهینامه اولیه هستند. همچنین Q.C.B. Italia قادر به انجام فرایند صدور گواهینامه مجتمع شده با دیگر سیستم‌های مدیریت است.

سازمان ایزو چیست؟

سازمان بین‌المللی استاندارد یا ایزو (ISO) یک سازمان بین‌المللی است که در زمینه تدوین و انتشار استانداردهای مختلف فعالیت می‌کند. این سازمان در بیش از ۱۶۰ کشور جهان نمایندگی دارد و بیش از ۳۴۰۰ استاندارد مختلف را تدوین و منتشر کرده است. این استانداردها شامل استانداردهای مختلفی مانند استانداردهای کیفیت، محیط زیست، ایمنی و بهداشتی، امنیت اطلاعات و غیره می‌شوند. استفاده از استانداردهای ایزو، برای کسب‌و‌کارها و سازمان‌ها به عنوان یک راهنمای مشترک و تضمین کیفیت و ایمنی در فعالیت‌هایشان، بسیار مفید است.

سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) در سال 1947 تأسیس شد. این سازمان در ابتدا تحت عنوان «فدراسیون بین‌المللی انجمن‌های استاندارد» شناخته می‌شد و در آغاز فعالیت خود، بیشتر به تدوین استانداردهای فنی و صنعتی می‌پرداخت. اما در سال 1970 با تصویب قطعنامه «استراتژی آمریکا برای توسعه»، توجه بیشتری به استانداردهای کیفیت شد. این موضوع باعث شد که در سال 1987 استاندارد ISO 9001 برای سیستم مدیریت کیفیت تدوین شود و این استاندارد توسط بسیاری از کسب و کارها و سازمان‌ها در سراسر جهان به کار گرفته شد.

در ادامه، استانداردهای دیگری مانند ISO 14001 برای سیستم مدیریت محیط زیست و ISO 27001 برای سیستم مدیریت امنیت اطلاعات نیز تدوین شدند. امروزه، استانداردهای ایزو به عنوان یکی از مهمترین و به‌روز‌ترین استانداردهای جهانی شناخته شده‌اند که بسیاری از سازمان‌ها و کسب و کارها از آن‌ها برای بهبود کیفیت، ایمنی و محیط زیست استفاده می‌کنند.

مزایای دریافت گواهینامه‌های ایزو چیست؟

به عنوان چند مزیت از دریافت گواهینامه‌های ایزو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بهبود کیفیت محصولات و خدمات:
• افزایش رضایت مشتریان و اعتماد آن‌ها به شرکت
• بهبود فرآیندهای سازمانی و کاهش هزینه‌های تولید
• افزایش بازارپسندی و رقابت‌پذیری شرکت
• بهبود مدیریت و کنترل سیستم‌های ایمنی، بهداشت و محیط زیست
• افزایش ارزش سهام و سرمایه‌گذاری در شرکت
• تبلیغات مثبت برای شرکت
• دریافت تأیید از سازمان‌ها و دولت‌ها برای عقد قراردادهای بزرگ
• بهبود فرهنگ سازمانی و کارکنان
• افزایش پایداری شرکت

دریافت گواهینامه‌های ایزو، شرکت‌ها را بهبود کیفیت محصولات و خدمات خود می‌دهد و از همین راه باعث افزایش رضایت مشتریان خود می‌شوند. 

مهم‌ترین ایزوهایی که هر شرکتی برای دریافت آن‌ها باید اقدام کند، چیست؟

مهم‌ترین استانداردهای ایزو که برای دریافت آن‌ها هر شرکتی باید اقدام کند عبارتند از:

استاندارد ایزو 9001: سیستم مدیریت کیفیت، یکی از مهمترین استانداردهای جهانی است که برای بهبود کیفیت محصولات و خدمات شرکت‌ها و سازمان‌ها به کار می‌رود. این استاندارد شامل الزاماتی است که شرکت‌ها باید بر اساس آن‌ها عمل کنند تا سیستم مدیریت کیفیت خود را بهبود بخشند و کیفیت محصولات و خدمات خود را افزایش دهند.

استاندارد ایزو 14001: سیستم مدیریت محیط زیست، استاندارد دیگری از استانداردهای بنیادی ایزو است که به شرکت‌ها کمک می‌کند تا سیستم مدیریت محیط زیست خود را بهبود بخشند و به حفاظت از محیط زیست بپردازند.

استاندارد ایزو 45001: سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی، به شرکت‌ها کمک می‌کند تا سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی خود را بهبود بخشند و به حفاظت از کارکنان خود بپردازند.

استاندارد ایزو 27001: سیستم مدیریت امنیت اطلاعات، به شرکت‌ها کمک می‌کند تا سیستم مدیریت امنیت اطلاعات خود را بهبود بخشند و از سرقت اطلاعات و دسترسی غیرمجاز به آن‌ها جلوگیری کنند.

استاندارد ایزو 22000: سیستم مدیریت زنجیره تأمین، استانداردی است که به شرکت‌هایی که در زمینه تولید مواد غذایی فعالیت می‌کنند کمک می‌کند تا سیستم مدیریت زنجیره تأمین خود را بهبود بخشند و به حفاظت از سلامت مصرف‌کنندگان بپردازند.

صدور و اخذ کدام ایزو بسیار دشوار است؟

صدور و اخذ هر یک از استانداردهای ایزو می‌تواند بسته به شرایط و ویژگی‌های هر شرکت، نسبت به سایر استانداردها بیشتر یا کمتر دشوار باشد. اما به طور کلی، استانداردهایی مانند ایزو 27001 که به مدیریت امنیت اطلاعاتی مرتبط است، به دلیل پیچیدگی بیشتر در اجرا و پیاده‌سازی، ممکن است برای شرکت‌ها بسیار دشوار باشد. همچنین، استانداردهایی مانند ایزو 50001 که به مدیریت انرژی مرتبط است، نیز به دلیل پیچیدگی بالا، ممکن است برای شرکت‌ها دشوار باشد.

صدور و اخذ کدام ایزو بسیار ساده و در دسترس است؟

هر یک از استانداردهای ایزو می‌تواند بسته به شرایط و ویژگی‌های هر شرکت، نسبت به سایر استانداردها ساده‌تر یا پیچیده‌تر باشد. اما به طور کلی، استانداردهایی مانند ایزو 9001 که به مدیریت کیفیت مرتبط است، به دلیل پخش و رایج‌بودن در صنایع مختلف و همچنین سادگی در اجرا و پیاده‌سازی، ممکن است برای شرکت‌ها بسیار ساده باشد. همچنین، استانداردهایی مانند ایزو 14001 که به مدیریت محیط زیست مرتبط است، نیز به دلیل پخش و رایج بودن در شرکت‌های بسیاری و همچنین سادگی در اجرا و پیاده‌سازی، ممکن است برای شرکت‌ها بسیار ساده باشد.

چگونه شرکت خود را برای بازرسی‌های مرتبط با صدور گواهینامه ایزو آماده کنیم؟

برای آماده‌سازی شرکت خود برای تایید صلاحیت صدور گواهینامه‌های ایزو، می‌توانید با انجام مراحل زیر آمادگی خود را برای این پروسه افزایش دهید:

• آشنایی با استانداردهای ایزو: برای این منظور، می‌توانید به وبسایت کیو سی بی مراجعه کنید و با استانداردهای مرتبط با فعالیت شرکت خود آشنا شوید تا بدانید هر ایزو چیست.
• بررسی نیازهای گواهینامه: شما باید نیازهای گواهینامه را بررسی کنید و تصمیم بگیرید که کدام گواهینامه‌هایی برای شرکت شما مناسب است. به طور مثال، شما می‌توانید گواهینامه‌های ایزو 9001 (سیستم مدیریت کیفیت) و ایزو 14001 (سیستم مدیریت محیط زیست) را در نظر بگیرید.
• تدارک مدارک مورد نیاز: شما باید مدارک مورد نیاز برای تایید صلاحیت صدور گواهینامه را تهیه کنید. این مدارک می‌توانند شامل سیاست‌ها، روش‌ها، فرایندها، سوابق و مستندات دیگر مرتبط با فعالیت شرکت شما باشند.
• انجام آموزش‌های مرتبط: برای آماده‌سازی شرکت خود برای تایید صلاحیت صدور گواهینامه‌های ایزو، باید کارکنان خود را آموزش دهید و آن‌ها را با استانداردهای ایزو آشنا کنید.
• انجام بازرسی و بررسی: برای تایید صلاحیت صدور گواهینامه، شرکت شما باید بازرسی و بررسی‌هایی را انجام دهد تا از اینکه به استانداردهای مرتبط ایزو پایبند است، اطمینان حاصل کند.

پس از انجام مراحل بالا، شرکت شما آماده‌ی تایید صلاحیت صدور گواهینامه‌های ایزو خواهد بود. در ضمن بهتر است برای صدور ایزو عجله نکنید و همه کارها را با دقت و حوصله پیش ببرید.

حرف آخر

استفاده از استانداردهای ایزو به شرکت‌ها کمک می‌کند تا فرآیندهای خود را بهبود دهند و کارایی و کیفیت را افزایش دهند. همچنین، استفاده از استانداردهای ایزو به شرکت‌ها کمک می‌کند تا به محیط زیست و جامعه اطراف خود احترام بگذارند و به مسائل مربوط به ایمنی و بهداشت شغلی و امنیت اطلاعاتی توجه بیشتری داشته باشند. صدور گواهینامه ایزو به شرکت‌ها کمک می‌کند تا با افزایش کیفیت محصولات و خدمات خود، در بازار رقابتی موفق عمل کنند و اعتماد مشتریان خود را به دست آورند.

هزینه‌های صدور گواهینامه ایزو بین شرکت‌ها و صنایع مختلف متفاوت است و به عواملی مانند اندازه شرکت، نوع استاندارد مورد نظر و نوع فعالیت‌های شرکت بستگی دارد. هزینه‌های مربوط به صدور گواهینامه ایزو شامل هزینه‌های بازرسی، آموزش، تهیه مستندات و نگهداری گواهینامه است.

سوالات متداول:

گواهینامه ایزو چیست؟

این گواهینامه نشان می‌دهد که شرکت، استانداردهای ایزو را در فرآیندهای خود پیاده‌سازی کرده و مطابق با این استانداردها عمل می‌کند. این گواهینامه سبب اعتبار شرکت‌ها و اعتماد مشتریان می‌شود.

گواهینامه ایزو چه مزیت‌هایی دارد؟

صدور گواهینامه ایزو به شرکت‌ها در بسیاری از زمینه‌ها، از جمله بهبود کیفیت محصولات و خدمات، کاهش هزینه‌ها، افزایش اعتماد مشتریان و جذب مشتریان جدید، کمک می‌کند.

چگونه می‌توان گواهینامه ایزو دریافت کرد؟

برای دریافت گواهینامه ایزو، شرکت باید استانداردهای مربوطه را پیاده‌سازی کرده و آن استانداردها از طریق یک سازمان صادرکننده، ارزیابی و بازرسی شود. در صورت موفقیت فرآیند بازرسی گواهینامه صادر می‌شود.